صنعت خودرو در ایران با داشتن سهم ۱۸ درصدی از ارزش‌افزوده کل بخش صنعت و سهم حدود ۵ درصدی در تولید ناخالص داخلی (GDP)، از جایگاه مهمی در اقتصاد ملی برخوردار است. خودروسازی ایران با قدمتی ۶۰ ساله، شاهد فرازونشیب‌های فراوانی بوده، به نحوی که جامعه از آن انتظارات فراوانی دارد؛ بنابراین آسیب‌شناسی مشکلات این صنعت و ارائه راهبردهای مناسب به‌منظور برون‌رفت از چالش‌های موجود، امری ضروری است.معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن بازدید از گروه صنعتی ایران‌خودرو و تاکید بر حمایت از این گروه خودروسازی در جهت پیشبرد اهداف، زیاندهی خودروسازان را از چالش‌های مهم این صنعت خواند و گفت: چنانچه دخالت‌ها در این صنعت کمتر شود، می‌تواند عملکرد بهتری در مسیر توسعه داشته باشد.

به گزارش ایسنا، بابک احمدی در نشست با مدیرعامل ایران‌خودرو و بازدید از خط تولید محصول جدید این گروه صنعتی، خودروسازی کشور را در میان صنایع داخلی، مایه افتخار خواند و تصریح کرد: اساسا فعالیت در حوزه تولید، به‌ویژه در صنایع فنی و فناورانه، پیچیده است؛ این در حالی است که این صنعت می‌تواند عملکرد بهتری نیز داشته باشد، به‌شرط آنکه دخالت‌ها کمتر شده و اجازه دهند خودروسازی مسیر توسعه خود را پیش بگیرد.

رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، ضمن قدردانی از تلاش‌های این گروه صنعتی در جهت تثبیت و افزایش تیراژ تولید، گفت: نگرانی‌هایی در زمینه کاهش تولید وجود داشت که با اقدامات یک ماهه اخیر ایران‌خودرو، این نگرانی نیز رفع شده و تولید روند افزایشی خود را طی می‌کند.

وی زیان انباشته را از چالش‌های فعلی خودروسازان داخلی برشمرد و تاکید کرد: مسیر برون‌رفت از این چالش و در حقیقت زیاندهی‌ها، تجدید ارزیابی دارایی‌هاست؛ این اقدام باید با سرعت بیشتری انجام شود تا تهدید خروج از تالار اول بورس از بین برود.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تاثیر سهام خودروسازان داخلی به‌ویژه ایران‌خودرو در عملکرد بازار سهام را بسیار بالا دانست و گفت: هرگونه اتفاق بد پیرامون سهام ایران‌خودرو، سبب زیان شدید به بازار سرمایه خواهد شد.

احمدی افزود: ماه‌های پایانی سال برای خودروسازی بسیار پراهمیت است؛ اضافه شدن تیراژ تولید در کنار کاهش بهای تمام‌شده، افزایش کیفیت و توسعه محصول، اهمیت بالایی دارد و با تحقق اهداف تولید، نیاز بازار با شرایط بهتری تامین می‌شود.

 برقی‌سازی خودروها، راهبردی اساسی است

رئیس هیات عامل ایدرو، برقی‌سازی خودروها را راهبرد جدی وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان و خاطرنشان کرد: این راهبرد موردحمایت رئیس‌جمهوری نیز قرار دارد؛ ایران‌خودرو باید به‌عنوان پرچمدار صنعت خودرو کشور در این مسیر پیشگام باشد و با محوریت این شرکت اقدامات موثری انجام شود. فرهنگ‌سازی برای خودرو برقی اقدام مهمی است؛ چنانچه ایران‌خودرو بتواند تولید خودرو برقی سال آینده را به ۲۰ تا ۳۰ هزار دستگاه برساند، راهگشا خواهد بود و این شرکت رسالت خود را در توسعه صنعت خودرو کشور به جا خواهد آورد. احمدی بر نقش‌آفرینی شرکت تام (یکی از شرکت‌های زیرمجموعه ایران‌خودرو) در ایجاد زیرساخت‌های شارژ خودروهای برقی تاکید کرد و گفت: علاوه بر فرهنگ‌سازی بایددر زمینه همراه‌سازی نهادهای مرتبط نیز اقدام کرد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از خط تولید ری‌را برقی که محصول جدید این گروه خودروسازی است نیز بازدید و پس از رانندگی با این محصول جدید ایران‌خودرو، اظهار کرد: ری‌را در مقایسه با سایر خودروهای برقی که با هدف ترویج فرهنگ استفاده از خودرو برقی وارد شده، به لحاظ کیفیت، کارآمدی و ظرفیت‌های قوای محرکه، بسیار خوب ظاهر شده است. این خودرو با توجه به تشابه به پلتفرم نسخه بنزینی خود، با هدف بهره‌وری بالا و کاهش هزینه تولید و بهای تمام‌شده، منطقی طراحی شده است. ری‌را برقی در مسیر افزایش رضایتمندی مشتریان از لحاظ کیفیت و کمیت خودرو و همچنین رضایت صنعتگر و تولیدکننده با احتساب حاشیه سود منطقی تولید و عرضه خواهد شد. احمدی ابراز امیدواری کرد با تلاش و پیگیری‌های انجام‌شده، طی سال آینده بتوانیم خیابان‌های کلانشهرهایی که آمادگی بهتری برای پذیرش خودرو برقی دارند را با رنگ و شکل متفاوتی ببینیم. باتوجه به اتفاقات خوبی که طی سال‌های اخیر در مجموعه گروه صنعتی ایران‌خودرو رخ داده، با برنامه‌ریزی صورت گرفته، به‌طور حتم در سال آینده محصولات جدیدی که از منظر کیفیت و اقتصاد براساس ذائقه بازار هستند، عرضه خواهند شد.

بررسی رکورد تولید خودرو

برنامه‌ریزی‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت به رکوردشکنی تولید خودرو در سال ۱۴۰۲ اشاره می‌کند. اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود و خودروسازان با یک روال ثابت به تیراژ محصولات ادامه دهند، تا پایان امسال حدود ۱ .۷ میلیون خودرو تولید می‌شود و رکورد سال‌های قبل خواهد شکست. بررسی عملکرد خودروسازان نشان می‌دهد تیراژ خودرو در ایران بسیار نوسانی و متغیر است. تاکنون بیشترین رکورد تولید خودرو برای سال ۱۳۹۰ به ثبت رسیده که به رقم یک میلیون و ۶۵۲ هزار دستگاه اشاره می‌کند، اما از سال ۹۰ به بعد، تیراژ خودروسازان به یک‌باره افت پیدا کرد، به‌نحوی که تولید خودرو در سال ۱۳۹۱ به ۹۲۲ هزار دستگاه و در سال بعد به ۷۳۷ هزار دستگاه رسید.

در سال ۱۳۹۳، تولید خودروسازان دوباره بالا گرفت و حدود یک میلیون و ۱۳۱ هزار خودرو توسط شرکت‌ها ساخته شد. سال بعد دوباره تیراژ کاهش یافت (۹۷۹ هزار خودرو). صنعت خودرو در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ عملکرد قابل‌قبولی داشت، چراکه رقم تولید خودرو به ترتیب یک میلیون و ۳۵۰ هزار دستگاه و یک میلیون و ۵۳۵ هزار خودرو اعلام شده بود.سال ۱۳۹۷ باوجود اعمال تحریم‌ها، در مجموع ۹۵۶ هزار خودرو به تولید رسید، هرچند ۲۰۰ مورد از آنها ناقص بود. اما از سال ۹۷ به بعد، ارقام بالای تیراژ دیگر حاصل نشد. شرکت‌های خودروسازی در سال ۱۳۹۸ فقط ۸۳۲ هزار خودرو (۲۵۰ هزار مورد ناقص) و در سال ۱۳۹۹ به تعداد ۹۹۲ هزار د خودرو (۲۵۰ هزار مورد ناقص) تولید کردند. آنها در سال ۱۴۰۰ موفق به تولید ۹۶۴ هزار خودرو ۲۰۰ هزار مورد ناقص) شدند، اما پیش از برآورد رکوردشکنی تولید خودرو در سال ۱۴۰۲، تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ بازهم بالا گرفت و به رقم یک میلیون و ۳۴۸ هزار دستگاه رسید.با توجه به آمار مربوط به تولید خودرو در سال‌های گوناگون و گزارش به‌دست آمده از عملکرد فعلی خودروسازان و البته برنامه‌ریزی اجباری وزارت صنعت، معدن و تجارت و خوش‌بینی عجیب این نهاد، احتمال رکوردشکنی تولید خودرو در سال ۱۴۰۲ وجود دارد. البته به شرطی که منابع ارزی لازم به نحوی برای خودروسازان فراهم شده و بدهی کلان آنها به صورت معجزه‌آسایی پرداخت شود، چراکه طبق ادعای یکی از کارشناسان خودرو، سه تولیدکننده اصلی کشور؛ پارس‌خودرو، ایران‌خودرو و سایپا در مسیر ورشکستگی قرار دارند و روزهای چندان خوبی را سپری نمی‌کنند.