پارک دانشجو در چهارراه ولیعصر در سال ۱۳۴۲ توسط بیژن صفاری طراحی و ساخته شد و تا سال ۱۳۵۷ «پارک پهلوی» نام برده می‌شد. پس از انقلاب اسلامی این پارک بنام «پارک دانشجو» تغییر نام داد و در کنار پارک دانشجو ساخت بنای تئاترشهر واقع در چهار راه پهلوی سابق به مدت ۵سال به طول انجامید و در نهایت این مجموعه ۸ بهمن ماه ۱۳۵۱ با نمایش «باغ آلبالو» اثر آنتون چخوف و به کارگردانی «آربی اوانسیان» در تنها سالن اصلی تئاترشهر به‌عنوان مدرن‌ترین سالن تئاتر در تهران به روی صحنه رفت و بنای ساختمان تاریخی تئاترشهر افتتاح گردید.

مجید ستایش- خبرنگار و پژوهشگر

حصار مهمی که برداشته شد

سیدحسین موسوی یکی از کارکنان مجموعه تئاترشهر است. وی از سال ۱۳۵۶ در دوران مدیریت دکتر علی رفیعی به تئاترشهرآمد و در ۱۳۸۷ بازنشسته شد. موسوی در مصاحبه‌‌ای درباره حریم تئاترشهر گفت: در ابتدای تاسیس تئاترشهر، بنای این ساختمان دارای حفاظ نرده‌ای بوده و در محدوده این نرده‌کشی دو درب برای ورود به محدوده تئاتر شهر وجود داشت. یک درب برای مراجعه‌کنندگان و تردد ماشین و درب کوچک دیگر برای تردد پرسنل تئاترشهر بود و در دهه ۷۰ این نرده‌ها برداشته شد.

حصار مجموعه تئاترشهر در بهمن ۱۳۶۶

موسوی درباره داستان نرده‌ها گفت: در سال‌های مدیریت غلامحسین کرباسچی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ در شهرداری تهران، قانونی وضع شد که بر مبنای آن نرده‌کشی‌های پارک‌ها حذف شود. بنابراین در سال ۱۳۷۲ تمام نرده‌های پارک‌های تهران برداشته شد. از جمله پارک دانشجو و حریم تئاترشهر که نرده‌ها برداشته شد و تاکنون نیز به همین صورت است.از سوی دیگر مجموعه تئاترشهر دارای ثبت ملی به شماره ۱۲۲۷۶ در مورخ ۳۰/۲/۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی است. اما این بنای تاریخی هیچ‌گونه حریم حفاظتی ندارد و تنها سالن نمایش در ایران است که دارای حصار نیست. بنابراین مدیران وقت و هنرمندان تئاتر برای حفظ این بنای مهم، دوباره به فکر ایجاد حریم تئاترشهر افتادند. البته تمام سالن‌های حرفه‌ای کشور که تحت نظر دولت هستند دارای حریم بوده و تنها مجموعه تئاترشهر فاقد حریم است. بنابراین ۲ دی ۱۴۰۲ طرح ایجاد حریم مجموعه تئاترشهر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و عده‌ای از هنرمندان دوباره کلید خورد.

تلاش برای بازگرداندن حائل حریم

سید محمد جواد طاهری بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون از خرداد ۱۴۰۱ مدیر مجموعه تئاترشهر شد. طاهری ۲۳ بهمن ۱۴۰۲ درباره حریم تئاترشهر گفت: در ابتدای ورود به مجموعه تئاترشهر یکی از دغدغه‌ها بازگرداندن حائل حریم این بنای تاریخی بود. این مهم با پیگیری‌های متعدد و در جلسات مختلف و نشست با مسئولان سازمان میراث فرهنگی دبنال شد. درنهایت مقرر شد حدود این حریم توسط سازمان میراث فرهنگی تعیین و حائل‌های برداشته شده دوباره گذاشته شوند. براساس نتایج مذاکرات به این مهم رسیدیم که برداشتن نرده‌های محوطه‌سازی آسیب‌های زیادی به مجموعه فاخر تئاترشهر زده است. وی افزود: پس از طراحی محوطه‌سازی جدید، بالاخره موضوع به تایید سازمان میراث فرهنگی و شهرداری رسید و طی توافق وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، آقای دکتر اسماعیلی با آقای زاکانی شهردار تهران، مقرر شد هزینه‌های اجرایی طرح، توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تامین و کار به پیمانکار سپرده شود.

مدیر تئاترشهر در ادامه افزود: معاونت عمرانی شروع به ساخت دیوار موقت کارگاهی حریم تئاترشهر نمود. در این بین مقرر شده بود که شهرداری هر چه سریع‌تر دستفروشان پیاده رو خیابان ولیعصر را به کوچه سرمد منتقل کند تا پیمانکار بتواند کار خود را پیش ببرد. وجود دستفروشان در محوطه باعث کندی اجرای سرعت پروژه شده بود و مقابله‌ّ‌هایی نیز از سوی این افراد برای مشکلاتی در اجرا پروژه به‌وجود می‌آورد. در نهایت ۱۷ بهمن ۱۴۰۲ دیوار موقت کارگاهی حریم مجموعه تئاترشهر به اتمام رسید.

این دیوار صرفا دارای یک درب ورودی از سمت خیابان ولیعصر است که پس از اجرای نمایش‌های مجموعه تئاترشهر و خروج تمام عوامل، برای حفظ بنای تاریخی شب‌ها بسته می‌شود. طاهری بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون در خصوص حائل مجموعه تئاترشهر اذعان داشت: طراحی حائل حریم تئاترشهر برگرفته از خود معماری بنای این مجموعه ارزشمند است. از لحاظ ظاهر برگرفته از نمای تیغه‌ای شکل نمای بالای تئاترشهر بوده د و از لحاظ مفهومی برگرفته از اشکال هندسی که در ستون‌ها نگهدارنده مجموعه استفاده شده است.

قابل ذکر است که طرح حائل حریم تئاترشهر هیچ‌گونه مانع بصری برای بنای تئاترشهر ایجاد نمی‌کند. به هر حال ساختمان تئاترشهر یکی از زیبا‌ترین وارزشمند ساختمان‌های تاریخی کشور است که توسط آقای سردار افخمی طراحی شده است. طاهری در خصوص اجرای طرح حصار مجموعه تئاترشهر افزود: به گفته پیمانکار این پروژه در مدت یکسال به سرانجام خواهد رسید و امیدواریم با اختصاص بودجه مشخص بر اساس برآورد پیمانکار وتزریق بودجه به‌صورت نقدینگی از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر چه زودتر طرح مذکور به پایان برسد.

طاهری، مدیر تئاترشهر در پایان افزود: امیدواریم در همین دولت، ‌پروژه به سرانجام برسد. این پروژه از جمله اقداماتی است که دولت می‌تواند از آن در راستای توجه حفظ امنیت هنرمندان و مخاطبان هنر و همچنین توسعه فضای فرهنگی و هنری، دفاع کند.

سخن پایانی

بدون شک حریم مجموعه تئاترشهر برای تمام خانواده تئاتری یک امرمهم و حیاتی است. امید است با قول وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی این پروژه به اتمام برسد و یادگاری از سوی دکتر اسماعیلی برای خانواده تئاتر در تاریخ تئاتری ما ثبت گردد. همچنین با هدف حفظ امنیت هنر و هنرمند، این حصار هرچه سریعتر در محوطه تئاتر شهر ایجاد گردد تا هنرمندان تئاتر مثل گذشته با آرامش بیشتری آثاری فاخری را به روی صحنه ببرند. ازهمه مهم‌تر، تئاترهنرششم، فرهنگ هر کشور را رقم می‌زند.