نحوه ثروت‌آفرینی صنعت فولاد

منصور یزدی‌زاده درباره نحوه ثروت‌آفرینی صنعت فولاد گفت: ثروت فولاد به دو بخش مرئی و نامرئی تقسیم می‌شود. صنعت فولاد به‌عنوان صنعتی مهم و مادر زندگی طیف وسیعی از افراد جامعه را متاثر می‌سازد.

به گزارش صمت، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان درباره اهمیت برگزاری کنفرانس‌هایی مثل پلنکس ۲۰۲۱ اظهار کرد: برگزاری همایش‌ و نمایشگاه‌ها به کشور ما محدود نمی‌شود و در سراسر دنیا برای نیل به اهداف تعریف‌شده این برنامه‌ها اجرا می‌شود. این قبیل همایش‌ها چه در ایران و چه در خارج با هدف گردهمایی شرکت‌ها و گفت‌وگو درباره نیازها و نحوه رفع آنها برگزار می‌شود. ترکیب شرکت‌کنندگان در این همایش‌ها مهم است. شرکت‌های تاثیرگذار و زنجیره‌ای نیز در این همایش‌ها حاضر هستند.

یزدی‌زاده تصریح کرد: در حال ‌حاضر ذوب‌آهن یک درد مزمن دارد و آن تامین سنگ‌آهن دانه‌بندی است. متاسفانه سنگ‌آهن نه‌تنها در هیچ یک از قسمت‌های زنجیره دیده نمی‌شود، بلکه پیرامون آن هم صحبتی نمی‌شود و سهمیه‌ای هم برای آن در نظر گرفته نشده است. تولید ۸ درصد از فولاد کشور بر عهده ماست، اما مواد اولیه‌‌ای که لازم است به‌راحتی در اختیار ما قرار ‌گیرد، در دسترس نیست. برای خرید مواد اولیه در جنگ و ستیز دائمی هستیم. نرخ تمام‌شده محصول ما در مقایسه با سایر تولیدکنندگان بالاتر است، زیرا هزینه انرژی مصرفی ما بیشتر است. ذوب‌آهن از انرژی یارانه‌‌ای استفاده نمی‌کند؛ بنابراین حدود ۵۰ درصد از نرخ تمام‌شده مربوط به حامل‌های انرژی می‌شود. این هزینه در سایر شرکت‌های فولادی حدود ۱۰ درصد است و بدیهی است که این موضوع، قدرت چانه‌زنی بیشتری به آنها می‌دهد.

ناهماهنگی بلای جان فولادسازان

بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد به‌صورت مجازی در کنفرانس بین‌المللی بررسی صنعت فولاد و مواد اولیه حضور داشت. سبحانی در این کنفراس اظهار کرد: یکی از چالش‌های ما نحوه عرضه محصول در بورس کالا است. قبلا با کاهش نرخ فولاد نرخ محصولات دیگر کاهش می‌یافت؛ پس منطق خاص خودش را داشت. از ۲ سال قبل وزارتخانه این فرمول را رها کرد و به بنگاه‌ها اجازه داد قیمت‌گذاری کنند و ناهماهنگی‌هایی رخ داد. این موضوع بنگاه‌های کوچک را متاثر کرد. ما در انجمن نسبت نرخ محصولات مختلف در مقایسه با فولاد را مشخص کرده بودیم. وی افزود: قیمت‌گذاری باید فراگیر باشد. مقدار سود یک شرکت را نمی‌توان معیاری برای بقیه دانست. باید نگاه کلی داشت؛ برای مثال نمی‌توان نرخ انرژی را مطابق سودآوری واحدهای بزرگ مشخص کرد.

راه‌های کمک به معادن کوچک

سید رضا عظیمی، مدیر اجرایی طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس اظهار کرد: گلوگاه اصلی این حوزه، تامین مواد اولیه است. در زمینه اهمیت معادن کوچک باید گفت در جهان حدود ۴۰ میلیون نفر در این بخش کار می‌کنند. در کشور ما ۶۳ درصد مواد معدنی توسط معادن کوچک تولید می‌شود. سرمایه‌گذاری در معادن کوچک ریسک کمتری دارد، چون سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و فناوری پیچیده را طلب نمی‌کنند.

وی افزود: کمک به تامین مالی و تعریف بسته‌های حمایتی و برگزاری فراخوان برای جذب سرمایه‌گذار از مهم‌ترین روش‌ها برای حمایت از معادن کوچک است. خرید تضمینی و اکتشاف تکمیلی هم شاه‌کلید احیای معادن کوچک به‌شمار می‌آید. علاوه بر این مازاد ماشین‌آلات مجموعه‌های بزرگ را می‌توان در معادن کوچک استفاده کرد.عظیمی خاطرنشان کرد: استفاده از سرمایه بخش خصوصی یکی از اهداف اصلی طرح احیا است. سوال این است که در قالب طرح احیا چه اقدامانی انجام شده است. استانداردسازی فرآیندهای اجرایی و تصمیم‌گیری، تجهیز طرح و معرفی آن در جامعه، ایجاد کارگروه‌های استانی، حضور پررنگ تشکل‌های معدنی، پیگیری اعتبار برای تامین زیرساخت و مهیا شدن برنامه‌های حمایتی برای کسب‌وکارهای نوپا از مهم‌ترین اقدامات انجام شده است.وی در ادامه اظهار کرد: کاناهای متعددی برای ارتباط‌گیری با معادن کوچک وجود دارد. ایجاد کارگروه‌های تخصصی، بازدیدهای میدانی، برگزاری تورهای تخصصی، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی، تعریف پروژه‌های پژوهشی، آموزش و تامین مالی و ایجاد بازار مشترک کانال‌های ارتباطی بسیار موثر و کارآمدی هستند. البته آموزش باید با کمک و حمایت همراه باشد. مدیر اجرایی طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس گفت: باید به دید حمایتی به معادن کوچک نگاه کرد. شرکت‌های بزرگ می‌توانند در قالب مشاوره، در دسترش قرار دادن امکانات آزمایشگاهی و کمک به فرآیند اکتشاف و تسهیل فرآیندهای اداری به واحدهای معدنی کوچک کمک کنند. مشارکت مالی و ارتقای سطح کمی و کیفی واحدهای کوچک هم رویه‌های حمایتی مفیدی هستند.

همچنین باید دپارتمان‌های تخصصی معدن خلق کرد و جایگاهی سازمانی با نام معادن کوچک‌مقیاس در نظر گرفت.عظیمی در پایان گفت: در طرح احیا تصویری جامع از معادن کشور ارائه کردیم. چابک‌سازی بخش معدن باید جدی‌‌تر در دستور کار قرار گیرد و اطلاعات تحلیلی بیشتری درباره این حوزه مهم فراهم شود. بعضی معادن صرفا به‌دلیل نبود اطلاعات یا یک مانع کوچک سال‌ها غیرفعال مانده‌اند. مجموعه‌های بزرگ درآمد خوبی دارند و می‌توانند بخشی از آن را به رشد معادن کوچک اختصاص دهند. ایریتیک هم می‌تواند یاری‌رسان باشد.

مدلی متفاوت برای مدیریت صنعت فولاد

مدیر بازاریابی و فروش شرکت فولاد خوزستان گفت: انتظار حکومت از زنجیره فولاد آن است که صادرات هدفمند باشد.

بهمن تجلی‌زاده، مدیر بازاریابی و فروش شرکت فولاد خوزستان در کنفرانس بین‌المللی صنعت فولاد و مواد اولیه کیش (پلنکس ۲۰۲۱)، گفت: مبانی حکمرانی متعالی در صنعت فولاد عنوان سخنرانی من است. حکمرانی از اعمال قدرت در حوزه‌های مختلف سیاسی-اداری برای اداره جامعه تشکیل شده است. حکمرانی فرآیندی شامل سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری و ارائه خدمات عمومی است. از طرف دیگر حکمرانی در ۱۰ سطح اعمال می‌شود و کاهش فقر و مشارکت بیشتر مردم مهم‌ترین هدف نهایی حکمرانی است. وی ضمن ارائه تاریخچه‌ای مختصر درباره مفهوم حکمرانی در غرب و تفکر اسلامی گفت: حکمرانی خوب، سالم و متعالی ۳ نوع و مدل حکمرانی هستند. حکمرانی متعالی ۷ مولفه دارد. اسلامیت و جمهوریت دو محور اصلی این حکمرانی است. انتظار حکومت از زنجیره فولاد آن است که صادرات هدفمند باشد. هدف دوم آن است که حکومت بتواند محصول را به نرخ مناسبی به‌دست مردم برساند. 

حکمرانی در سالیان گذشته چند شیوه مختلف را تجربه کرده است. در مقطعی فولاد با ارز ۴۲۰۰ هزار تومانی فروخته می‌شد. در مدل بعدی، شیوه‌نامه‌ای تدوین شد اما قابل اجرا نبود. انجمن فولاد حجم سرمایه‌گذاری لازم در بخش‌های مختلف این زنجیره را محاسبه کرده است. این روش هم نوعی حکمرانی است. در روش آخر ۱۵ ردیف تعیین شده است. کار زیادی برای تحقق این مدل انجام شده که امیدواریم محقق شود.

سخن پایانی

کنفرانس بین‌المللی صنعت فولاد و مواد اولیه که از ۲۵ آبان‌‌ در جزیره کیش آغاز به‌کار کرد، می‌تواند فرصتی ارزشمند برای بیان دغدغه‌ها و مشکلات فعالان این صنعت مهم و زیرساختی کشور باشد.