با کوچک‌ترین بررسی می‌توان به این نکته رسید که ماهیان سردآبی در مزارع غیرمجاز پرورش ماهی می‌توانند مستعد بیماری‌های ویروسی از جمله IPN، VHS و IHN که در زمره بیماری‌های ویروسی اخطار کردنی سازمان دامپزشکی کشور به‌شمار می‌روند، باشند. استان کهگیلویه و بویراحمد دارای ۲۷۰ هزار هکتار زمین کشاورزی بوده که ۱۶۰ هزار هکتار آن زراعی است و از سویی یکی از قطب‌های تولید ماهی قزل آلا در کشور محسوب شده به‌طوری که حدود ۱.۶ درصد تولید ماهیان سردآبی جهان و ۱۰ درصد تولید ماهیان سردآبی کشور را تامین می‌کند. این استان با دارا بودن حدود ۱۰ درصد منابع آبی و ۵‌.‌۱۱ میلیارد مترمکعب روان آب، ۱۰ درصد تولید ماهیان سردآبی کشور را در خود جای داده است.

زنگ خطر در مزارع غیرمجاز پرورش ماهیان سردآبی

در حالی که کارشناسان سازمان جهادکشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد از عزم خود برای مقابله با تغییر کاربری‌های زراعی در این استان خبر می‌دهند اما مدیرکل دامپزشکی همین استان از فعالیت ۷۲ مزرعه غیرمجاز پرورش ماهیان سردآبی در همین اراضی اظهار نگرانی و گله‌مندی می‌کند و شیوع برخی بیماری‌ها در این مزارع را زنگ خطرناکی می‌داند که به صدا درآمده است.

یک کارشناس مسائل حقوقی با تشریح مفاد قوانین ممنوعیت تغییر کاربری اراضی زراعی می‌گوید: در سال ۱۳۷۴ قانون حفظ کاربری زراعی تصویب شد و بر مبنای آن هر گونه تغییرکاربری‌های غیرمجاز و خارج از قانون، ممنوع و جرم محسوب می‌شود.

عنایت نصیری جهان آباد از یاسوج گفت: تشخیص موارد ضروری تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها در هر استان بر عهده کمیسیونی مرکب از رئیس سازمان جهاد کشاورزی، مدیر امور اراضی، رئیس سازمان مسکن و شهرسازی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آن استان و یک نفر نماینده استاندار است که به ریاست سازمان جهاد کشاورزی تشکیل می‌شود.

وی افزود: براساس ماده ۱۰ تبصره ۲، هرگونه تغییر کاربری در قالب ایجاد بنا، برداشتن یا افزایش شن و ماسه و سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب می‌شود چنانچه بطور غیرمجاز و بدون اخذ مجوز از کمیسیون موضوع تبصره (۱)‌ماده (۱)‌ این قانون صورت پذیرد، جرم بوده و ماموران جهاد کشاورزی محل مکلفند نسبت به توقف عملیات اقدام و مراتب را به اداره مرتبط جهت انعکاس به مراجع قضایی اعلام کنند.

این وکیل پایه یک دادگستری با تاکید بر اینکه اگر کسی بدون اجازه از اعضای کمیسیون و بدون گرفتن مجوز دست به تغییر کاربری زمینی بزند طبق ماده۳ مرقوم، این فرد متخلف شناخته شده و او را تحت تعقیب می‌دانند، خاطرنشان کرد: در تبصره ۴ همین ماده ذکر شده است که با توجه به نظر اکثریت اعضای هیات‌ عمومی دیوان‌ عالی کشور، تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی مطلقا ممنوع است و متخلف‌های این قانون تحت تعقیب کیفری خواهند بود. نصیری جهان‌آباد، ساخت‌وساز در زمین‌های کشاورزی را دلیل تشکیل پرونده در کمیسیون ماده ۹۹ قانون دانست و اظهارکرد: تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغ‌ها متفاوت نیستند و هر دو باید برای ساخت بنا مجوز دریافت کنند و آن را تغییر کاربری بدهند و مجوزهای دیگر مانند پروانه ساخت را نیز تهیه کنند.

مردم فریب دلالان را نخورند

یک کارشناس دیگر مسائل حقوقی هم، مرجع تشخیص اراضی زراعی و باغ‌ها را وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد و یادآور شد: مراجع قضایی و اداری، نظر سازمان جهاد کشاورزی ذی‌ربط را در این زمینه استعلام می‌کنند و مراجع اداری موظف به رعایت نظر سازمان مورد اشاره خواهند بود.

سیدداود موسوی افزود: نظر سازمان جهاد کشاورزی استان برای مراجع قضایی به منزله نظر کارشناس رسمی دادگستری تلقی می‌شود.

به گفته وی، برخی از مردم، فریب وعده‌های دلالان را می‌خورند و با صرف هزینه‌های بالا اقدام به خرید باغ‌های تزئینی که به صورت غیرمجاز نیز در آنها ساخت‌وساز شده است، می‌کنند و همین مسئله باعث از دست دادن پول خود و همچنین تخریب اراضی کشاورزی مرغوب و محیط‌زیست می‌شود.

اراضی کشاورزی روزانه در حال کوچک شدن است

کارشناس سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد هم از عزم جدی برای تخریب ساخت‌وسازهای غیرمجاز در مناطق مختلف این استان که بدون مجوز اقدام به ساخت ساز و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی کرده‌اند، خبر می‌دهد. سعید نظری در این‌باره گفت: براساس تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی و به دستور مقام قضایی، تمامی ساخت‌وسازها در کاربری اراضی تخریب می‌شوند.

وی با تاکید براینکه کشاورزان باید از ساخت‌وساز غیرمجاز و تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی خودداری کنند، اظهارکرد: در صورت اقدام به ساخت‌وسازهای غیر قانونی، ضمن تخریب ساخت‌وساز، افراد متخلف نیز به دستگاه قضایی معرفی می‌شوند.

نظری، ساخت‌وسازهای غیرمجاز را تهدیدی جدی برای اراضی کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد می‌داند و تصریح کرد: اراضی کشاورزی استان حدود ۳۰۰ هزار هکتار بوده که توسعه شهرها به‌ویژه شهرهایی چون یاسوج، تهدیدی بزرگ برای اراضی محسوب می‌شود.

کارشناس سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: درآمد مردم استان از طریق کشاورزی و دامداری بوده و این استان باوجود کوچک بودن از حیث مساحت، متاسفانه روزانه اراضی آن در حال کوچک شدن است. به گفته این کارشناس، دلیل اصلی کوچک شدن اراضی کشاورزی، ساخت‌وسازهای غیرمجاز است.

با زمین‌خواران مماشات نمی‌کنیم

در ادامه مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد هم از اجرای احکام قلع و قمع ساخت‌وسازهای غیرمجاز در برخی از مناطق روستایی و حاشیه شهرهای این استان، طی سال‌های گذشته و امسال خبرداد.

علم بهادران با تاکید براینکه مبارزه با تغییر کاربری‌های غیرمجاز و خرد شدن اراضی کشاورزی از اولویت‌های مدیریتی است، اظهارکرد: از دستگاه قضایی و ضابطین در خصوص مقابله جدی با تغییر کاربری‌های غیر مجاز تقدیر می‌کنیم.

وی تاکید کرد: با سوداگران زمین‌خواری در اجرای قانون در استان کهگیلویه و بویراحمد مماشاتی نخواهیم داشت. مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد بابیان اینکه با جدیت در راستای پدیده زمین‌خواری و تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغات برخورد قاطع قانون کرده و این رویه ادامه دارد، گفت: به مردم استان و حتی برخی خریداران برون‌استانی که قصد دارند، زمین خریداری کنند توصیه می‌کنیم از خرید ملک‌های بدون مجوز که در اراضی زراعی و باغی هستند خودداری کنند و در دام کلاهبرداران و سودجویان قرار نگیرند. بهادران گفت: مردم هرگونه تغییر کاربری در اراضی کشاورزی را می‌توانند از طریق تلفن ۱۳۱ اطلاع دهند تا از سودجویی ‌برخی افراد و تخریب اراضی کشاورزی جلوگیری شود.‌

مصرف کم ماهی در تغذیه ایرانیان

سرپرست مدیریت شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد هم، سرانه مصرف ماهی در این استان را ۳‌.‌۷ کیلوگرم عنوان کرد که کمتر از میانگین مصرف این گوشت در کشور است.

اسحاق رستمی با اشاره به سرانه مصرف ماهی در ایران و دنیا و همچنین فواید این مصرف، اظهارکرد: بالا بودن نرخ ماهی و ذائقه گوشت قرمز پسند مردم از دلایل کم بودن سرانه مصرف ماهی در استان کهگیلویه و بویراحمد است.

مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: تمدیدی مجوزهای آب، سازمان نظام مهندسی و اداره کل دامپزشکی از شرایط پرداخت تسهیلات بانکی سرمایه در گردش برای بهره‌برداران حوزه پرورش ماهی است.

رستمی، تعداد واحدهای تولیدی پرورش ماهی در استان کهگیلویه و بویراحمد را ۲۵۰ واحد عنوان و اظهارکرد: هم اکنون ۲ هزار و ۶۰۰ نفر به‌طور مستقیم در واحدهای تولیدی پرورش ماهی در این استان دارای شغل هستند.

سخن پایانی

برخی دیگر از کارشناسان از فعالیت ۷۲ مزرعه غیرمجاز پرورش ماهیان سردآبی در استان انتقاد کردند و معتقدند لزوم تشکیل جلسات کمیته ساماندهی ساخت‌وسازهای غیرمجاز در سازمان جهادکشاورزی این استان به شدت احساس می‌شود. همچنین تمام مراکز پرورش، تکثیر و تفریخ آبزیان استان باید نسبت به دریافت یا تمدید پروانه‌های بهداشتی دامپزشکی اقدام کنند و با وجود مراکز پرورش ماهی غیرمجاز امکان بروز بیماری‌های ویروسی از جمله VHS، IPN و IHN که در زمره بیماری‌های ویروسی اخطار کردنی سازمان دامپزشکی کشور محسوب می‌شوند، در این مراکز وجود دارد. کمیته ساخت‌وسازهای غیرمجاز سازمان جهادکشاورزی می‌تواند با تشکیل جلسات متعدد و دعوت از مسئولان دستگاه قضایی و دادستانی از فعالیت این نوع مراکز، به‌دلیل ریسک خطر‌پذیری فعالیت‌شان در بحث بیماری‌های ویروسی و اخطار کردنی آبزیان و همچنین حمایت از صنعت آبزی‌پروری حمایت و پشتیبانی کند.