لایحه بودجه ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ درصد افزایش دارد. از موضوعات قابل‌تامل در لایحه بودجه ۱۴۰۲ موضوع مربوط به واردات موبایل است، این در حالی است که در تبصره ۷ ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۲، حقوق ورودی گوشی تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار ۱۵ درصد تعیین شد و تعرفه واردات گوشی در سایر رویه‌ها به ماخذ ۲ برابر محاسبه و دریافت خواهد شد. صمت در این گزارش به بررسی تاثیر افزایش تعرفه واردات گوشی تلفن همراه بر قیمت‌ها در بازار پرداخته است.

سرنوشتی مشابه در راه است!

با مطرح شدن جزئیات بودجه ۱۴۰۲ بخش جنجال‌برانگیزی از این برنامه نمایان شد که افزایش ۳ درصدی تعرفه واردات گوشی تلفن همراه است؛ در حالی است که در بخش دیگری از لایحه بودجه ۱۴۰۲ آمده تعرفه واردات از سایر رویه‌ها قرار است 2 برابر شود؛ اتفاقی که بسیاری از کارشناسان نسبت به آن واکنش داده و ابراز نگرانی کردند. زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد مبنی بر اینکه ممکن است بلایی که به جان بازار خودرو افتاده، این بار در بازار موبایل شیوع پیدا کند و دست بسیاری از افراد از موبایل‌های خوب خارجی کوتاه شود.

ظاهرا مرض مسری بازار خودرو در حال سرایت به بازارهای دیگر است و این بار قرار است همان دلخوشی کوچکی که این روزها میلیون‌ها تومان خرج برمی‌دارد، جای خود را به آرزو بدهد. این موضوع باتوجه به بلاتکلیفی و سختگیری‌های صورت گرفته برای برخی از گوشی‌های همراه مانند آیفون ۱۴ دور از ذهن نیست.

مدت‌هاست که رجیستری آیفون ۱۴ در هاله‌ای از ابهام است و پاسخ روشنی ازسوی آقایان در این زمینه داده نمی‌شود و تنها خبر از تمدید ماه به ماه رجیستری آن به گوش می‌رسد.

 در هر صورت باید منتظر تصمیم مجلسی‌ها درباره افزایش تعرفه واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار ماند؛ اینکه موافقتی در کار است یا تغییراتی صورت می‌گیرد؟ به‌نظر می‌رسد احتمال افزایش نرخ گوشی در سال آینده باتوجه به این بند از لایحه بودجه ۱۴۰۲ وجود دارد.

جامعه هدف محدود گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار

مهدی عبقری، دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی درباره افزایش ۳ درصدی تعرفه واردات گوشی تلفن همراه به صمت گفت: لایحه بودجه سال آینده هنوز تصویب نشده است؛ در نتیجه نمی‌توان اظهارنظر دقیقی درباره آن داشت، اما آنچه مشخص است این است که افزایش ۳ درصدی تعرفه واردات تاثیر چندانی بر بازار موبایل نخواهد گذاشت. باید کمی صبر کنیم و منتظر تصمیم مجلس درباره این لایحه باشیم.

وی با اشاره به تاثیر اعلام این بند از لایحه بر بازار فعلی اظهار کرد: در حال ‌حاضر در سطح عرضه هیچ‌ کمبودی وجود ندارد. در کالاهای دارای نرخ بالای ۶۰۰ دلار ممکن است کمی با نوسان نرخ مواجه شویم، اما عدد چشمگیری نخواهد بود. از ابتدای سال ۱۴۰۱ هم تعرفه واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار از ۴ درصد به ۱۲ درصد تبدیل شد، اما این مسئله تاثیر زیادی بر نرخ نهایی محصول نگذاشت.

نوسانات تاثیری بر بازار نداشت

دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی با اشاره به اخباری مبنی بر کوتاه شدن دست افراد از گوشی‌های به‌اصطلاح لاکچری به‌واسطه این بند از لایحه بودجه ۱۴۰۲ اظهار کرد: این صحبت‌ها به‌هیچ‌وجه قابل‌قبول نیست، زیرا جامعه هدف گوشی‌های دارای نرخ بالای ۶۰۰ دلار خلاف ارزبری زیاد آن، کمتر از ۵ درصد افراد جامعه است. با تمام نوسان قیمتی که در ماه‌های اخیر شاهد آن بودیم به‌جرأت می‌توان گفت تنها صنفی که کالای آن با نرخ مناسب عرضه شده، موبایل است و در حال‌ حاضر بازار در وضعیت مطلوبی قرار دارد.

رویه مسافری، رویه تجاری نیست

عبقری با اشاره به اینکه در لایحه بودجه ۱۴۰۲ بندی با این مضمون که «حقوق ورودی در سایر رویه‌ها به مأخذ ۲ برابر محاسبه و دریافت خواهد شد» وجود دارد، افزود: به‌طور معمول زمانی که از سایر رویه‌ها صحبت می‌شود نخستین موضوعی که به ذهن متبادر می‌شود، واردات غیرتجاری و عموما مسافری است. با این حال باید منتظر ماند تا متوجه منظور دقیق این اصطلاح شد. در این زمینه باید گفت رویه مسافری تاثیری بر نرخ بازار ندارد و در اختیار خود مسافر است و به‌نوعی اساسا رویه تجاری به‌شمار نمی‌رود.

سرنوشت آیفون ۱۴

دبیر انجمن واردکنندگان تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی درباره رجیستر آیفون ۱۴ گفت: واقعا موضوع آیفون ۱۴ در حدی که این روزها به آن پرداخته می‌شود، مهم نیست، چون جامعه هدف این کالا بخش بسیار کوچکی از جامعه است. هیچ‌ مجوزی برای واردات گوشی آیفون ۱۴ داده نشده است؛ در نتیجه اساسا گوشی آیفون ۱۴ رجیستر نخواهد شد. آنتن‌دهی این گوشی‌ها چند ساعتی قطع می‌شود که این مسئله ربطی به آیفون ۱۴ ندارد و اختلال مربوط به سامانه‌های ارتباطی است، چراکه وقتی اعتبار یک‌ماهه رجیستر به پایان می‌رسد، سامانه خود به خود آنتن این دستگاه‌ها را قطع می‌کند. در این مدت مسافران بدون پرداخت حتی یک ریال هزینه رجیستری از امکانات گوشی استفاده می‌کنند و گوشی‌شان فعال است.

آسیب‌های فاصله زمانی ابلاغ تا اجرا

محمدرضا عالیان، کارشناس حوزه موبایل درباره افزایش ۳ درصدی تعرفه واردات گوشی تلفن همراه به صمت گفت: جزئیات این بند از لایحه بودجه ۱۴۰۲ هنوز به‌طور دقیق اعلام نشده و ممکن است دستخوش تغییراتی شود. به‌طور طبیعی هر افزایش تعرفه‌ای بر نرخ کالای وارداتی مربوطه تاثیر می‌گذارد، اما افزایش ۳ درصدی تعرفه که قرار است نسبت به سال گذشته اعمال شود، تاثیر چندانی بر نرخ نهایی محصول نخواهد داشت. البته ممکن است شاهد تاثیر هیجانی این اتفاق بر بازار باشیم. سخنگوی سابق انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی ضمن انتقاد از اعمال دیرهنگام تعرفه‌ها اظهار کرد: این بند از لایحه بودجه معمولا ۳ تا ۴ ماه زمان می‌برد تا در کتاب تعرفه‌ها اعمال شود و بازرگانان به این واسطه دچار مشکل خواهند شد. در واقع فاصله زمانی ابلاغ تا اجرا خسارت زیادی را به بازرگانان، اصناف و مردم تحمیل می‌کند. بلاتکلیفی در این مسئله موجب شد قیمت‌های نهایی به‌صورت سلیقه‌ای تعیین شود.

طرح‌های فروش اقساطی

عالیان درباره میزان خریدوفروش موبایل با اشاره به شرایط اقتصادی گفت: شرایط تورمی یک دوران پیک دارد که پس از گذر از آن مردم خود را با آن سازگار می‌کنند. سال‌ها است که با ما تورم دست‌به‌گریبان هستیم. در همین شرایط تلفن همراه هم دیگر به یک کالای استراتژیک تبدیل شده که در زندگی ما نقش مهمی دارد؛ در نتیجه مردم به هر طریقی آن را تهیه می‌کنند. از سوی دیگر عرضه‌کنندگان نیز راه‌های عرضه مختلفی را طراحی می‌کنند؛ طرح‌های فروش اقساطی که این روزها زیاد به چشم می‌خورد از مواردی است که شرایط را برای خرید تسهیل می‌کند. وی درباره تاثیر این بند از لایحه بر قیمت‌های فعلی گفت: بازرگانان و شرکت‌های فعال در حوزه واردات بسیار هوشمندانه عمل می‌کنند و خیلی خود را درگیر این تغییرات نمی‌کنند؛ در نتیجه فکر نمی‌کنم این موضوع تاثیری بر قیمت‌های فعلی بازار داشته باشد.

آیفون ۱۴ همچنان در بلاتکلیفی

این کارشناس حوزه موبایل با اشاره به اینکه هر سال شاهد عرضه نسخه جدیدی از آیفون هستیم، افزود: رجیستری آیفون ۱۴ در ایران همچنان در بلاتکلیفی به‌سر می‌برد و امیدواریم هر چه سریع‌تر دولت نسبت به این موضوع تصمیم‌گیری کند. برخی از افراد به‌صورت تخصصی در فروش و واردات آیفون فعالیت می‌کنند که به‌واسطه این ممنوعیت ممکن است دچار خسارات سنگینی شوند. باتوجه به گزارشی که سال گذشته از واحدهای صنفی داشتیم حدود ۵ هزار واحد صنفی به‌صورت تخصصی به فروش آیفون می‌پردازند؛ در نتیجه هنگامی که آیفون ۱۴ در رجیستری دچار مشکل می‌شود قطعا افراد زیادی دچار مشکل خواهند شد.

گشتی در بازار

خبرنگار صمت برای بررسی بهتر تاثیر ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۲ و بندهای مربوط به واردات تلفن همراه آن، به بررسی نرخ گوشی‌های پرفروش بازار پرداخت. برای مثال در ۵ دی امسال نرخ گوشی سامسونگ گلکسی S۲۲ Ultra ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB حدود ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، شیائومی ۱۱T Pro ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB ۱۲GB حدود ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، گوشی موبایل شیائومی ۱۲ ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB ۱۲GB حدود ۱۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و گوشی سامسونگ گلکسی S۲۱ FE ۵G دو سیم‌کارت ۱۲۸GB ۸GB حدود ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود. حال پس از گذشت ۲۰ روز نرخ گوشی سامسونگ گلکسی S۲۲ Ultra ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB به ۴۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان، گوشی شیائومی ۱۱T Pro ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB ۱۲GB به ۱۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، گوشی موبایل شیائومی ۱۲ ۵G دوسیم‌کارت ۲۵۶GB ۱۲GB به ۱۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و گوشی سامسونگ گلکسی S۲۱ FE ۵G دوسیم‌کارت ۱۲۸GB ۸GB به ۱۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسید.

این تغییر قیمت‌ها ظرف مدت ۲۰ روز یا به‌دلیل نوسانات نرخ ارز است یا اعلام خبر مربوط به تعرفه واردات موبایل در بودجه ۱۴۰۲، اما نکته مهم‌تر این است که اینکه هر کدام از موارد فوق علت این افزایش نرخ باشد، توسط فعالان این حوزه تکذیب شده، زیرا این افراد معتقدند نوسانات نرخ ارز تاثیر زیادی بر بازار موبایل نداشته و شوک حاصل از اخبار منتشر شده نیز به بازار وارد نشده است.

سخن پایانی

هنوز بودجه ۱۴۰۲ تعیین‌تکلیف نشده و معلوم نیست با افزایش تعرفه واردات گوشی‌های دارای نرخ بالای ۶۰۰ دلار موافقت شود یا خیر؟ اما به‌عقیده فعالان این حوزه افزایش ۳ درصدی تعرفه تاثیری بر بازار نخواهد داشت، این در حالی است که بازار موبایل و خودرو به‌شدت مایل است خود را با هر افزایش قیمتی وفق دهد تا مبادا از قافله جا بماند! اما باز هم باید منتظر ماند تا واکنش بازار به این اتفاقات را دید.