افزایش شتابان نرخ انواع ارز و سکه در عرصه پرالتهاب اقتصاد، درکنار بی‌ثمر بودن وعده‌های مکرر دولتمردان برای کنترل و ثبات این بازار، عرصه تجارت و اقتصاد را بحرانی کرده و همگام با آن شرایط دشواری را در معیشت پدید آورده است؛ این در حالی است که رویکرد جدید شریک اقتصادی راهبردی ایران یعنی چین و چرخش سیاست و اقتصاد آن به‌سوی کشورهای عربی منطقه و در رأس آنها عربستان، برگزاری جلسات رئیس جمهور «شی» با برخی سران کشورهای عربی خاورمیانه در «ریاض»، امضای خلاف عرف بین‌المللی، در کنار قراردادهای اخیر چین و آلمان با «قطر» برای برداشت از مخازن گازی مشترک با ایران، چشم‌انداز امیدبخشی را برای آینده نوید نمی‌دهد.

 ضمن تاکید بر ضرورت عدم لغزش کورکورانه به دامان غرب، این موارد ضمن تبیین درهم‌پیچیدگی روابط تنگاتنگ سیاسی و اقتصادی، روشنگر حقانیت هشدارهای مبنی بر دل نبستن و چشم ندوختن به وعده‌های حمایتی شرق و غرب، ضرورت در پیش گرفتن سیاست تفاهم سیاسی و اقتصادی با جهان امروز و گریز از سرشاخ شدن با قدرت‌های دور و نزدیک و نگذاشتن تمامی تخم‌مرغ‌های‌مان در یک سبد است.  سفر رئیس‌جمهوری چین به عربستان و پیامدهای سیاسی و اقتصادی آن به‌مثابه چشمه‌ای از هنر دیپلماسی در راستای تامین منافع ملی یک کشور، نشان داد کشورها روابط چندجانبه با دیگران را فقط و فقط از منظر منافع ملی خود می‌نگرند، نه براساس دوستی‌ها و دشمنی‌های ناپایدار و زودگذر! شاید به همین سبب بود که چین تاکنون باوجود انعقاد قراردادهای مختلف از اجرای چندین پروژه عمرانی و صنعتی بزرگ در ایران «به بهانه‌هایی» پا پس کشیده است. از دیگر سو، نگاهی به تصمیم‌گیری‌ها و عملکردهای دولتمردان در دهه‌های گذشته، حکایت از آن دارد که سیاست خارجی ما در درازای این سال‌ها، هرگز نتوانسته گرهی از مشکلات اقتصادی و تجاری کشور بگشاید و برای گذر از مشکلات اقتصادی به‌ویژه توسعه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی، بسترهای مناسب را فراهم کند. از رهگذر همین سیاست‌های ناکارآمد و درک نکردن شرایط اقتصاد جهانی بوده که با افزایش دهک‌های کم‌درآمد، رکود صنایع و تمامی مراکز تولید و اشتغال، کمبود و گرانی رو به تزاید مواد اولیه کالاهای تولیدی و پسامد آن تعطیلی بازارهای کسب وکار، شرایط امروز اقتصاد پیامی جز دل‌نگرانی و نمایش بحران ندارد. همه اینها در حالی است که کشورمان نسبت به تمامی کشورهای منطقه از ویژگی‌ها و توانمندی‌های طبیعی، منابع، انرژی و نیروی انسانی تحصیلکرده بیشتری برخوردار است که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه و بهره‌وری طرفین باشد. متاسفانه به‌نظر می‌رسد شرایط کنونی بیش از گذشته سیاست‌ورزان و مسئولان را به روزمرگی کشانده و در حالی که حلقه دوستان در اطراف‌مان پراکنده‌تر و چنبره دشمنان روز به روز تنگ‌تر می‌شود، ضمن داشتن بالاترین تورم جهانی، نرخ نامناسب تولید ناخالص ملی، روند رو به تزاید کسری بودجه، افزایش نقدینگی غیرقابل مهار و در خدمت واسطه‌گری، مصرف بی‌رویه انرژی و منابع ملی، نرخ رشد پایین، بحران ناکارآمدی و.... برخی همچنان رویای قدرتمندی در صحنه‌های جهانی در سر می‌پرورانند؛ تا آنجا که برخی مدعی‌اند: «ما در کنار چین و روسیه یکی از قدرت‌های جهانی به‌شمار می‌رویم»! به واقع آیا چنین است؟! این همان چین است که بعد از دوران «مائو» در پی بازنگری خط‌مشی بین‌المللی خود و پذیرش نظم حاکم بر جهان؛ یعنی تقدم اقتصاد بر سیاست، دریافت که تعامل سازنده با جهان لازمه توسعه و رشد اقتصادی بر عدالت اجتماعی مقدم است، در حالی که ما به‌زعم خود در پی ایجاد و آفرینش نظم نوین جهانی بودیم و هرگز درنیافتیم که عدالت بدون توسعه، همان توزیع عادلانه فقر است. این همان چین است که درافتادن با امریکا را قبل از دستیابی به قدرت اقتصادی جهانی، خلاف توسعه دانست و درصدد برآمد با تکیه بر اقتصاد پایدار داخلی بر جهان تاثیر بگذارد و اکنون در پی دستیابی به مقاصد بلندپروازانه خود است، اما ما ابتدا خواستیم جهان را به میل خود تغییر دهیم و سپس خود را بسازیم. در یک کلام چین برای دستیابی به توسعه، شجاعانه اشتباهات گذشته خود را پذیرفت، اما ما همچنان در گرداب توجیه اشتباهات خود اسیریم. اکنون در وضعی قرار داریم که تداوم بحران‌های سیاست خارجی، ناگشوده ماندن گره برجام، فشار تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی پسامد آن به‌ویژه آثار هولناک حذف ارز ترجیحی، سیاست‌های نادرست فرهنگی، در کنار مشکل گسست نسلی، به چالش بزرگ سیاست، اقتصاد و معیشت در جامعه دامن زده است. برای برون‌رفت از این شرایط باید بپذیریم تنها راه پذیرش اشتباهات پیشین و در پیش گرفتن رویکرد تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متناسب با نیاز روز و هماهنگ با مطالبات جامعه است. همچنان که چین ثابت کرد حفظ منافع ملی بر هر چیز دیگر مقدم است، مسئولان ما نیز باید قدرت اقتصادی را در خدمت سیاست قرار دهند و بپذیرند در جهان سیاست برای حفط منافع ملی، هیچ دوستی پایدار و هیچ دشمنی همیشگی نیست. در عرصه داخلی نیز باید راه گفت‌وگو با مردم را در پیش گرفت و خطاها را پذیرفت.