سال‌ها از ظرفیت انرژی خورشیدی در استان‌های کویری مانند سمنان که روزهای متمادی آفتاب دارند، سبب شده تا امروز هر چه دولتمردان در این زمینه تلاش کنند، کمتر عایدی نصیب کشورمان به لحاظ تامین انرژی برق شود. استان سمنان دارای ۳۰۰ روز آفتابی و ظرفیتی استراتژیک برای تولید انرژی در راستای رشد اقتصادی بلندمدت است که متاسفانه مورد غفلت واقع شده است. برنامه ششم توسعه اعلام کرده بود که باید سهم انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک مانند خورشید، باد و... افزایش یابد و حتی بخشی از برق مورد نیاز ادارات و دستگاه‌های دولتی استان سمنان مانند دیگر نقاط کشورمان از همین منابع تامین شود.در میانه دهه ۹۰ شاهرود میزبان جمعی از اساتید دانشگاه‌های معتبر دنیا بود و در حاشیه همان کنفرانس موضوع عدم استفاده ایران از انرژی‌های خوشیدی مطرح شد. در همان کنفرانس یکی از اساتید دانشگاه‌های انگلستان با ابراز شگفتی از غفلتی که ما در عرصه انرژی خورشیدی داریم اعلام کرد که ما در اروپا برای ۱۹۰ روز آفتابی در سال نیز سرمایه‌گذاری می‌کنیم و شما در استان سمنان با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی هنوز بهره‌ای از این موضوع نبرده‌اید. این تفاوت دو نگاه حاکم بر مدیریت توسعه انرژی‌های پاک در کشورهای توسعه یافته و ایران است. کشورهایی که با کمترین میزان داشته ها، بیشترین مزیت‌ها را برداشت می‌کنند و ما در مقابل با دارا بودن بیشترین مزیت‌ها، کمترین برخورداری را داریم.

عزم دولت جزم شد

مدیرکل توسعه نیروگاه‌های مقیاس کوچک وزارت نیرو در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، ضمن اشاره به عزم دولت در جبران این کاستی ها، گفت: نیروگاه‌های خورشیدی توسط بخش خصوصی در ۱۰۰ نقطه ایران اسلامی احداث می‌شود همچنین از طریق رئیس‌جمهوری ابلاغ 4هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه‌های خورشیدی انجام شده و برنامه‌ریزی لازم در این ارتباط صورت گرفته است.

جعفر محمد نژاد سیگارودی با بیان اینکه مقرر شده از طریق شرکت هایی که در مناقصات شرکت کرده و توانمندی لازم را در این خصوص دارند به بحث ساخت نیروگاه‌های خورشیدی ورود کنند، تاکید کرد: ۱۰۰ نقطه در کشور نیروگاه‌های برق خورشیدی توسط این شرکت‌ها احداث خواهد شد.

وی با بیان اینکه از طریق اقداماتی که با مدیریت سازمان سادپا یا همان انرژی‌های تجدیدپذیرو بهره‌وری انرژی برق صورت گرفته شاهد تامین برق کشور از طریق انرژی‌های تجدید پذیر خواهیم بود، گفت: امروز میزان تولید برق تجدید پذیر کشورمان به هزار و ۲۰۰ مگاوات رسیده است. این میزان نشان از نگاه مثبت دولت سیزدهم و وزارت نیرو به انرژی‌های تجدید پذیر دارد. اما هم در قانون و هم در برنامه‌ریزی وزارت نیرو، تکلیف داریم که این سهم را حتی افزایش هم دهیم.

نیروگاه‌های خورشیدی و توسعه آنها

مدیرکل توسعه نیروگاه‌های کوچک مقیاس وزارت نیرو با بیان اینکه امیدوار هستیم سال آتی با حضور شرکت‌های متولی انجام نیروگاه‌های خورشیدی بخش خصوصی با مدیریت کلان وزارت نیرو و سازمان سادپا، که بخش قابل توجهی از ۴هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی که مناقصات آن برگزار شده در آغاز فصل پیک مصرف برق سال آتی، به نتیجه خوبی برسد.

محمد نژاد با بیان اینکه برنامه ۱۰هزار مگاوات تولید برق تجدید پذیر در مجموعه دولت صورت گرفته است، تاکید کرد: وزارت نیرو در این خصوص به صورت جدی برنامه‌ریزی کرده و حتی زیرساخت‌های لازم را نیز فراهم آورده است. وی با بیان اینکه در زمینه شناسایی زمین‌هایی که قرار است نیروگاه‌های خورشیدی در آنها ساخته شود و مجوزهای محیط زیستی و.. همکاری خوبی را شاهد بودیم و همه تمهیدات فراهم شده است، گفت: مناقصات واگذاری امور به بخش خصوصی در حال اجرا است و امیدوار هستیم که بخشی از برنامه‌ریزی‌های ما فعلاً تا پایان دولت سیزدهم به نتیجه برسد.

مدیرکل ساپا با بیان اینکه در برنامه هفتم توسعه عدد قابل توجهی سهم انرژی تجدید پذیر در قانون تکلیف شده است، تاکید کرد: در حوزه تجهیزات انرژی خوشیدی ۴ یا ۵ شرکت تامین‌کننده را داریم که در حال فعالیت هستند و بسیار امیدوار هستیم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا پایان سال ۱۴۰۳ در حوزه تامین تجهیزات داخلی به عدد بیش از یک هزار مگاوات در سال برسیم که به اجرای نیروگاه‌های خورشیدی کمک شایانی خواهد کرد.

محمد نژاد با بیان اینکه تحقق تامین ۱۰ هزار مگاوات برق از انرژی‌های تجدید پذیر تا پایان دولت برنامه ریزی شده است، گفت: مجوز تامین سه هزار مگاوات برق از انرژی بادی نیز توسط وزارت نیرو صادر شده است.

وی با بیان اینکه بیش از ۳۰ هزار مگاوات ظرفیت احداث نیرگاه‌های بادی در کشور موجود است، گفت: سمنان یکی از استان‌های بسیار مستعد در زمینه توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و برق تجدید پذیر است.

استاندار سمنان نیز با بیان اینکه انرژی خورشیدی یکی از مزیت‌های قابل سرمایه‌گذاری استان است، گفت: در شهرهایی مانند سمنان و دامغان نیروگاه‌های انرژی خورشیدی وجود دارد اما بازهم از سرمایه‌گذاری در این حوزه استقبال و حمایت می‌شود.

سید محمد رضا هاشمی با بیان اینکه استان سمنان با دارا بودن ۳۰۰ روز آفتابی یکی از مهم‌ترین نقاط کشورمان در زمینه توسعه سرمایه‌گذاری انرژی‌های تجدیدپذیر است، بیان کرد: تلاش داریم که نیروگاه‌های برق خورشیدی را به واسطه اقلیم مساعد استان توسعه دهیم.

دولت بسته جذاب سرمایه‌گذاری ارائه نکرد

اما چرا تاکنون در این زمینه موفق نبوده‌ایم یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، بیان کرد: این امر سه دلیل عمده دارد نخست اینکه دولت نتوانسته بسته‌های جذاب قابل سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیروگاه‌های خورشیدی در این ۲ دهه اخیر ارائه کند.

سید رضا طباطبایی با بیان اینکه دلیل دوم هزینه بالای ابرازها و ادوات انرژی خورشیدی است که اکثرا هم وارداتی هستند و ارز و تلاطم‌های آن سبب شده تا استقبال از این موضوع کاهش یابد، افزود: سومین دلیل هم این است که استان سمنان نتوانسته مزیت‌های قابل سرمایه‌گذاری خود را به درستی بشناساند و این نشان می‌دهد که عزم جدی در این زمینه در بین مسئولان نبوده است.

وی با بیان اینکه در نقاطی از استان سمنان انرژی بادی نیز دارای مزیت‌های قابل سرمایه‌گذاری است، ابراز کرد: از تهران تا مشهد به جز نیشابور، دامغان دارای بیشترین میزان وزش باد‌های شدید است که عمده زمان سال نیز این باد‌ها وزیده می‌شود اما سوال ما این است که استانداری سمنان به صورت عام در این دو دهه اخیر چند بسته قابل سرمایه‌گذاری در این زمینه پیشنهاد کرده است؟

مزیت‌ها شناسانده نشده است

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه مزیت‌های قابل سرمایه‌گذاری ما در استان سمنان باید شناسانده شود وگرنه سرمایه‌گذاران چطور می‌توانند از آنها با خبر شوند، بیان کرد: ما در استان سمنان یک هیات رایزن اقتصادی که بسته‌های سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی را تهیه و تبیین و همچنین تبلیغ‌کننده نداریم.

طباطبایی با بیان اینکه دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان هم در این زمینه ورود جدی و مفیدی نداشته‌اند، تاکید کرد: باید شرکت‌های دانش‌بنیان را بسته به نوع نیازهای استان سمنان ایجاد کنیم. گفتنی است، در بین این شرکت‌ها تولید‌کننده بال هواپیما دیده می‌شود اما انرژی خورشیدی یا ابزار جلوگیری‌کننده سرمایه زدگی و خشکسالی و... دیده نمی‌شود.

وی افزود: این نشان می‌دهد که ما در استان سمنان یک مزیت سنجی و یک نوع آمایش درست و متناسب با نیازهای مان در استان و کشور نداشته‌ایم و همچنین توسعه‌ای که پیدا کردیم نیز بی‌هدف و بی‌نقشه راه بوده است.