رویدادهای مهمی نظیر نمایشگاه «ایران اکسپو»، زمینه‌های قابل‌توجهی را برای ارتباط میان فعالان اقتصادی کشورهای دیگر با فعالان اقتصادی ایران ایجاد می‌کند. این نمایشگاه به‌عنوان یک حلقه واسط، تولیدکنندگان کشورهای مختلف را با تولیدکنندگان و کارآفرینان ایرانی به‌هم پیوند می‌دهد. بیش از ۸۰۰ شرکت صادراتی برتر در ایران اکسپو ۲۰۲۴ حضور دارند و پیش‌بینی می‌شود میزان قراردادهای تجاری منعقدشده به تقریباً دو برابر نمایشگاه دوره قبل، یعنی حدود چهار میلیارد دلار برسد. همچنین، بیش از ۳۰۰ مترجم تجاری برای این دوره آموزش داده شده‌اند و پیش‌بینی می‌شود بیش از ۳۹۰۰ نشست B2B در طول برگزاری نمایشگاه با حضور این تعداد مترجم برگزار شود. این نمایشگاه، با حضور تجار و بازرگانان کشورهای دنیا، تحریم‌های ظالمانه را کاهش داده و روابط اقتصادی گسترده‌تری را ایجاد می‌کند. همچنین، ایجاد پایگاه‌های اقتصادی در دنیا و افزایش نفوذ سیاسی و اقتصادی در عرصه بین‌المللی از دیگر اهداف این نمایشگاه است.
با وجود تحریم‌ها، کشورمان با اتخاذ خط‌مشی‌های اقتصاد مقاومتی و تدابیر مناسب در حوزه تجارت خارجی، توانسته بر مشکلات ناشی از تحریم‌ها پیروز شود. سیاست‌گذاری‌های مناسب دولت در کنار تلاش‌های صادرکنندگان در جهت ایجاد تحول ساختاری در ترکیب صادرات غیرنفتی و شناسایی روش‌های مقابله با رفع موانع و محدودیت‌های تجاری، سبب شد که ارزش صادرات کالاها و خدمات غیرنفتی جمهوری اسلامی ایران افزایش یابد.
در اکسپو 2024 هیات‌های تجاری از پنج قاره دنیا حضور دارند. برخی کشورها با هیات‌های بلندپایه در این نمایشگاه حاضر می‌شوند. مثلاً چین، روسیه، پاکستان، هند، عراق و برخی کشورهای افریقایی با هیات‌های تجاری بالای ۶۰ نفر و حتی چین با بیش از ۲۰۰ نفر هیات تجاری در این رویداد شرکت می‌کنند. همچنین، هیات‌های تجاری از کشورهای شرق آسیا، همسایه‌ها، افریقایی‌ها، اروپایی‌ها و امریکای لاتین نیز در این نمایشگاه حضور دارند. برخی کشورها حتی با هیات‌های تجاری در سطح وزیر و رئیس اتاق بازرگانی در این رویداد شرکت می‌کنند. حضور هیات‌های تجاری در این سطح در نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران، فرصت تعامل بی‌نظیری برای رایزنی با تجار بزرگ دنیا در راستای تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی ایجاد می‌کند. برگزاری رویداد «ایران اکسپو» می‌تواند زیان تحریم‌ها را کاهش دهد و فرصت‌های جدیدی برای تجارت ایجاد کند. با احتساب هلدینگ‌ها، بیش از ۸۰۰ شرکت صادراتی برتر در این نمایشگاه حضور دارند.
 اولویت این دوره آن بود که شرکت‌ها برای حضور در ایران اکسپو ۲۰۲۴ با بررسی بیشتری انتخاب شوند. برخی شرکت‌ها با ملاحظاتی که در شورای سیاست‌گذاری مدنظر بود، در راستای اهداف صادراتی، بازارسازی و با توجه به ظرفیت‌های خود، مجوز حضور در نمایشگاه را پیدا کردند. این نمایشگاه به‌عنوان دریچه‌ای به سوی فرصت‌هایی که در دهه‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها، از شرکت‌های ایرانی سلب شده است، می‌تواند تجربه ارزشمندی برای فعالان اقتصادی ایجاد کند.

توسعه تجارت با افریقا

مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت، درباره برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ گفت: اسفند ۱۴۰۱ نخستین همکاری‌های اقتصادی تجاری ایران و کشورهای حوزه غرب آسیا کلید خورد و در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ پنجمین نمایشگاه دستاوردهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران و به تعبیری نخستین نمایشگاه صادراتی ایران در ابعاد وسیع را داشتیم.
وی ادامه داد: با توجه به برنامه و دولت و ظرفیت که اجلاس افریقا دارد و زیرساخت‌هایی که ایران اکسپو فراهم کرده، قصد داریم به صورت یک هم افزایی استفاده کنیم که هیات‌های افریقایی هم بتوانند با دستاوردهای صادراتی ایران آشنا شوند زیرا هدف اصلی اجلاس ایران و اتحادیه افریقا که به تعبیری نخستین اجلاس ایران و کشورهای افریقایی است، افزایش صادرات غیرنفتی و به ویژه حوزه خدمات فنی مهندسی بود که دستاوردهای خوبی در اجلاس قبلی حاصل شد. در نهایت تصمیم بر این شد که از ظرفیت‌های هر دو برنامه برای توسعه مبادلاتی تجاری استفاده شود.
ضیغمی اظهار کرد: با حمایت‌های همه جانبه‌ای که تمامی دستگاه‌ها به ویژه ریاست جمهوری، وزارت خارجه، معاون رئیس‌جمهوری و با مدیریت وزیر صمت توانستیم این اتفاق را رقم بزنیم و زمینه این همکاری و توسعه همکاری‌ها با کشورهای خارجی و به ویژه افریقا را انجام دهیم.
رئیس سازمان توسعه تجارت گفت: تاکنون بیش از ۲۸۰۰ ثبت نام برای حضور در این دو رویداد داشتیم که ۲۶۰۰ نفر تایید شدند و در مرحله اخذ ویزا و بلیت هستند. ما با توجه به ظرفیت‌هایی که از نظر هتل داریم و محدودیت‌های موجود برنامه این است که بتوانیم میزبان ۲ هزار نفر از ۸۰ کشور خارجی باشیم که از این تعداد بیش از ۴۰ کشور با هیات عالی رتبه دولتی در این برنامه حضور پیدا خواهند کرد.
وی ادامه داد: کشورهای شرکت‌کننده در نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ به ترتیب از قاره آسیا ۳۳ کشور، اروپا ۲۵ کشور، افریقا ۳۴ کشور، قاره امریکا ۴ کشور و در مجموع ۹۶ کشور در این رویداد ثبت‌نام داشتند که بیش از ۸۰ کشور تاکنون بلیت تهیه شده و در این رویداد حضور خواهند داشت.
رئیس سازمان توسعه تجارت در پاسخ به این سوال که چه تدابیری برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی اندیشیده شده، اظهار کرد: از طرف مناطق آزاد، بسته‌هایی برای مشارکت فراهم شده و با توجه به آن گروه کالایی و بسته کالایی که وجود دارد برنامه‌ریزی‌های لازم انجام خواهد شد. سال گذشته هم با پنل‌های تخصصی در نمایشگاه وجود داشت با حضور تیم خارجی منجر به یک کنسرسیوم صادراتی شد و بعد از یکسال یک کالای صادراتی با کیفیت را به یکی از کشورهای اروپای غربی انجام شد. همچنین بسته‌های صادراتی در مناطق آزاد فراهم شده که در سالن تخصصی این حوزه ارائه خواهد شد و براساس نیازی که کشورهای خارجی دارند، گروه‌های و سازمان‌های مربوطه به طور تخصصی این درخواست‌ها را دریافت و بررسی کرده و درنهایت هماهنگی‌های لازم انجام
می‌شود.
مهدی ضیغمی در پایان بیان کرد: همانطور که گفته شد در اردیبهشت ما یک میلیارد یورو صادرات به واسطه این نمایشگاه صادرات اتفاق خواهد افتاد و برای امسال هم پیش‌بینی ما این است که عدد قابل توجهی قرارداد بسته شود اما آمار دقیق نمی‌توان ارائه داد زیرا این قراردادها تنها در این نمایشگاه انجام نمی‌شود و در بازه‌های زمانی متفاوت این اتفاق خواهد افتاد. این نمایشگاه فضای بسیار موثری برای افزایش گروه‌های کالایی صادراتی و حرکت به سمت دانش‌بنیان و ارزش افزوده و همچنین مقاصد صادراتی خواهد داشت.

 اجلاس وزرای اقتصادی ایران و افریقا

همچنین سیدمحمدصادق قنادزاده، معاون ارتقای کسب‌وکارهای بین‌المللی سازمان توسعه تجارت ایران درباره جزییات برگزاری اجلاس وزرای اقتصادی ایران و افریقا بیان کرد: موضوع اجلاس ایران و افریقا از اسفند ۱۴۰۱ و از دیداری که مقامات افریقایی با رئیس‌جمهوری داشتند مطرح شد و با دستور رئیس‌جمهوری بنا شد که این رویداد در سطح کل قاره افریقا انجام شود و به اجلاس دائمی ایران و افریقا تبدیل شد.
وی گفت: ما از ماه‌ها قبل دعوتنامه‌هایی را برای این وزرا ارسال کردیم و بیش از ۳۴ کشور در سطح تجار و بیش از نیمی از کشورها در سطح مقامات عالی رتبه، از جمله معاون رئیس‌جمهوری زیمباوه و همچنین بیش از ده وزیر و معاون وزیر و در مجموع ۸۰ مقام عالی رتبه از کشورهای افریقایی در این رویداد حضور پیدا خواهند کرد.
قنادزاده افزود: با توجه به اینکه در این اجلاس وزرا حضور دارند، تمرکز ما بیشتر در مسائل اقتصادی و تجاری است و به همین علت ما از ماه‌ها قبل با کمک تمامی دستگاه‌های فعال، تمامی موضوعات کلیدی و مسائل مهم اقتصادی برای توسعه روابط با کشورهای افریقایی شناسایی کردیم و درنهایت با همفکری با مجموعه‌های مختلف ۱۲ کارگروه تخصصی ایجاد کردیم که برای هر کدام از این کارگروه‌ها یک پنل اختصاصی طراحی شده است.
قنادزاده با اشاره به ذخایر نفتی و گازی قاره افریقا گفت: که ایران در این زمینه تخصص دارد و دانش فنی دارد. به همین دلیل، چند گروه از قاره افریقا نیز برای مذاکرات تخصصی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی به ایران خواهند آمد. در حوزه عمران و خدمات فنی و مهندسی نیز طرفین با یکدیگر ارتباط خواهند داشت و همچنین در مسئله زیرساخت‌های بانکی نیز با افریقا یک کارگروه تخصصی تشکیل شده تا در حوزه خدمات مالی و بانکی فعالیت کنند.

حضور ۲۵۰ شرکت خارجی در نمایشگاه نفت امسال

بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران با حضور بیش از ۱۵۰۰ شرکت داخلی و ۲۵۰ شرکت خارجی برگزار می‌شود.
این نمایشگاه به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین رویداد نمایشگاهی صنعت نفت، میزبان شرکت‌های ملی نفت ایران، گاز ایران، پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و صنایع پتروشیمی است. همچنین، دست‌اندرکاران برجسته صنعت نفت ایران و جهان نیز در این نمایشگاه حضور دارند.
در این دوره، کشورهای مطرحی مانند روسیه، چین، آلمان، فرانسه، ژاپن، کانادا، ایتالیا، ترکیه، بلاروس، هندوستان، اتریش، آرژانتین و... نیز در نمایشگاه شرکت می‌کنند.
شرکت‌های داخلی نیز تازه‌ترین دستاوردها و نوآوری‌های خود را که نقشی کلیدی در تعیین آینده انرژی و صنعت نفت جهان ایفا می‌کنند، به نمایش می‌گذارند. با توجه به ظرفیت‌های بالا و مناسب صنعت نفت ایران، این رویداد فرصت بسیار خوبی برای تبادل دانش و فناوری در حوزه انرژی فراهم می‌کند. همچنین، این نمایشگاه فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری، امضای قراردادها و تفاهمنامه‌های همکاری میان شرکت‌هاست.
شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه از بخش‌های صنایع بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی صنعت نفت به همراه تولید‌کنندگان تجهیزات صنعت نفت در ۱۰ گروه کالایی و تولیدکنندگان بار اول و دیگر گروه‌های کالایی صنعت نفت شرکت‌های دانش‌بنیان هستند. همچنین، شرکت‌های فعال در حوزه تولیدی مواد و فرآورده‌های نفتی، گازی و پتروشیمی، شرکت‌های خدمات فنی و مهندسی صنعت نفت، مراکز علمی، پژوهشی و فناوری، دانشگاه‌ها، استارتاپ‌ها و شتاب‌دهنده‌ها، مشاوران، سرمایه‌گذاران مالی و بیمه، حوزه‌های تاسیساتی، مکانیک، برق، الکترونیک، ابزار دقیق، عایق، پوشش و رنگ، اچ‌اس‌ئی، جوش و برش و دیگر گروه‌های کالایی و خدماتی به‌ترتیب اولویت‌بندی و بر اساس شرایط و ضوابط مندرج در دستورعمل‌های ثبت نام، انتخاب و جانمایی می‌شوند که در مراتب بعدی اطلاع‌رسانی می‌شود.
این نمایشگاه فرصتی مناسب برای تبادل دانش، معرفی محصولات و نوآوری‌های صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی است. شرکت‌های حاضر می‌توانند دستاوردها و محصولات خود را به نمایش بگذارند و با دست‌اندرکاران و متخصصان این صنعت در ارتباط باشند. گفتنی است، بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز پالایش و پتروشیمی ایران، از ۱۹ تا ۲۲ اردیبهشت‌ماه امسال در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود.