اما در‌حال‌حاضر چالش‌های متعددی در مسیر فعالیت این تولیدکنندگان وجود دارد. بهمن قاسمی، مدیرعامل شرکت آریان فولاد در نشستی که با موضوع بررسی چالش‌های حاکم بر عملکرد واحدهای نورد حاکم است، رشد قابل‌توجه نرخ مواد اولیه، ناتوانی تولیدکنندگان از تامین سرمایه در گردش، رشد قابل‌توجه نرخ مواد اولیه در بورس کالا و در سایه مهندسی عرضه و همچنین قطعی‌های مداوم برق را از بزرگ‌ترین چالش‌هایی دانست که مسیر رشد تولید را توسط صنایع سد کرده است.

وی با تاکید بر شرایط موجود بازنگری در سیاست‌های حاکم بر زنجیره فولاد و کوتاه شدن دست واسطه‌ها و همچنین جلوگیری از رانت را در این زنجیره ضروری دانست.

براساس گزارشی از صمت بهمن قاسمی، مدیرعامل شرکت آریان فولاد در ابتدای این نشست به معرفی این واحد تولیدی پرداخت و گفت: شرکت آریان فولاد در ۲ مجتمع جداگانه شامل نورد آریان فولاد و ذوب آهن آریان بوئین‌زهرا با ۱۸۰ هزار مترمربع مساحت و ۴۵۰ هزار مترمربع زمین پشتیبانی و حدود ۱۴۰ هزار مترمربع محیط مسقف فعالیت می‌کند. درحال‌حاضر حدود ۹۵۰ نفر نیروی انسانی در این مجتمع به‌طور مستقیم مشغول کار هستند.آریان فولاد دارای ۵ خط نورد شامل ۳ خط نورد میلگرد هرکدام با ظرفیت تولید حدود ۵۰۰ هزار تن محصول است. در این واحد میلگردهایی از سایز ۱۰ تا ۳۲ میلی‌متر با بالاترین استانداردها تولید می‌شوند.

در همین حال ۲ خط تولید مقاطع سبک و سنگین نیز در این مجتمع تولید می‌شوند. مجموع ظرفیت تولید مقاطع سنگین سالانه ۳۰۰ هزار تن و مقاطع سبک برابر ۲۰۰ هزار تن برآورد می‌شود. محصولات تولیدشده توسط این خط تولید شامل نبشی با مشخصات ۴۰ تا ۲۰۰ میلی‌متر، تیرآهن از اندازه ۱۴ تا ۲۷ میلی‌متر، ورق با حداکثر عرض ۴۰۰ میلی‌متر و همچنین ریل سبک با مجموع ظرفیت ۵۰۰ هزار تن هستند.

بنابراین درمجموع می‌توان این‌طور اذعان کرد که شرکت آریان فولاد از ظرفیت تولید ۲ میلیون تن انواع محصولات نورد برخوردار است. وی افزود: در این مجموعه ۲ خط ذوب القایی با هرکدام ۶۰ هزار تن و در مجموع‌ ۱۲۰ هزار تن با کوره‌های ۲۰ تنی و یک کوره قوس الکتریکی با ظرفیت ۱۲۰ هزار تن و توانایی استفاده از VOD و تولید فولاد آلیاژی فعالیت می‌کنند.

۲ خط اکسیژن با ظرفیت تولید روزانه حدود ۵۰ تن اکسیژن مایع با خلوص ۹۹.۹۹ در این مجموعه فعالیت می‌کند. این خطوط ‌می‌توانند نقش بسیار با اهمیتی در مبارزه با کووید-۱۹ ایفا کنند و بالاترین خلوص ممکن را دارند؛ بنابراین از بیمارستان‌ها درخواست می‌شود در صورت نیاز با این مجموعه ارتباط برقرار کنند تا در حد امکان، یاری‌رسانی شود.

این فعال صنعت فولاد ضمن تاکید بر توجه این مجموعه به شاخصه‌های محیط زیستی افزود: از آنجا که تولید فولاد در رده صنایع آب‌بر است و کشور در سال‌های اخیر با مشکل خشک‌سالی روبه‌رو شده است؛ اقداماتی را برای به حداقل رسدن مصرف آب انجام داده‌ایم؛ ازجمله آنکه قراردادی منعقد شده که براساس آن آب فاضلاب منطقه بوئین‌زهرا با حجم روزانه ۲۰۰۰ مترمکعب، در اختیار این شرکت قرار گیرد. امیدواریم این پروژه با سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد تومان اجرایی ‌و مشکل تامین آب در این واحد برای همیشه ‌رفع شود.

قاسمی در ادامه افزود: درحال‌حاضر این شرکت تنها با ۲۰درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کند؛ با وجود این، بازار بسیار خوبی برای فروش محصول در اختیار داریم و همچنان در رده مجموعه‌های سودآور هستیم.

در همین حال امید داریم با پشتیبانی و حمایت‌های سیاست‌گذاران ظرفیت تولید ما به ۶۰ تا ۷۰ درصد ظرفیت اسمی ارتقا یابد تا در ادامه نقش جدی‌تری را در تولید و توسعه اقتصادی کشور برعهده بگیریم. چنانچه امکانات لازم تامین شود، میزان اشتغالزایی در این شرکت به حدود ۲۰۰۰ نفر افزایش خواهد یافت و سهم بیشتری را در توسعه منطقه بوئین‌زهرا بر‌عهده خواهیم گرفت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی‌بر دلایل تولید این شرکت با ظرفیت به مراتب پایین‌تر از ظرفیت اسمی را کمبود مواد اولیه و تامین نشدن سرمایه در گردش دانست؛ با این حال، تاکید کرد: درحال‌حاضر تعاملات خوبی را با برخی بانک‌ها برای تامین سرمایه در گردش خود، شکل داده‌ایم. بانک سامان در طول چند ماه اخیر تسهیلات خوبی را در اختیار ما گذاشته است. بانک تجارت نیز طی این سال‌ها نقش پررنگی در تامین نیازهای موردنظر ما داشته است.

در موقعیت کنونی نیز مذاکراتی برای دریافت سرمایه در گردش از سوی بانک تجارت، در حال انجام است. بدون تردید تحقق این کمک‌های مالی تاثیر بسزایی بر بهبود شرایط تولید و سودآوری شرکت خواهد داشت. تاکنون بیش از ۵۰۰ میلیون دلار برای احداث این مجموعه سرمایه‌گذاری شده است؛ بنابراین امید داریم با جذب مشارکت بانک تجارت از این سرمایه در مسیر تولید و اشتغالزایی بهره گرفته شود.

چالش‌های برق

قاسمی با اشاره قطعی برق صنایع طی ماه‌های اخیر گفت: برق شرکت آریان فولاد از ۱۲ اردیبهشت با اختلال و قطع مداوم روبه‌رو شده است. متاسفانه شرکت توانیر و برق منطقه‌ای رویکرد منصفانه‌ای را در تامین برق صنایع فولادی اتخاذ نکرده است.

کما اینکه درحال‌حاضر تولید ما در طول روز کاملا متوقف است؛ شب‌ها نیز تنها توان تولید با ۲۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت خود را داریم اما این روند و محدودیت برای تمام شرکت‌ها وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: در مواردی این قطعی‌های برق بدون اطلاع‌رسانی قبلی بوده و لطمات غیرقابل جبرانی را به خطوط تولید و سیستم‌های الکترونیکی ما وارد کرده است. گفتنی است این قطعی برق ناگهانی در مواردی حتی زمینه وارد آمدن آسیب به سلامت کارکنان و نیروی انسانی مشغول در واحد را هم فراهم می‌کند.

قاسمی با اشاره به هزینه‌ها و خسارات ناشی از قطعی برق که هیچ‌گاه مورد توجه قرار نمی‌گیرند، گفت: کارکنان شرکت در طول ماه‌های گذشته، اضافه‌کاری قابل‌توجهی داشتند که تاثیر بسزایی بر درآمد آنها داشت و اغلب روی آن حساب کرده‌اند؛ حال در شرایط قطع برق و توقف اضافه‌کاری‌ها، معیشت کارگران با چالش و کمبود روبه‌رو شده است. این کاهش در حالی است که هزینه‌های زندگی نیز روز به روز بیشتر می‌شود.

عرضه قطره‌چکانی

قاسمی در ادامه با انتقاد نسبت به روند عرضه قطره‌چکانی محصولات میانی فولاد (شمش) در بورس کالا، این روند را مهندسی عرضه و عامل اصلی رشد نرخ مواد اولیه مورد نیاز واحدهای نوردی دانست. بدین ترتیب نرخ شمش طی ۲سال گذشته چندین برابر شده و درنتیجه از توان خرید مواد اولیه از سوی صنایع کاسته شده است. در همین حال شرکت‌های فروشنده مواد اولیه، از یک ‌سو هزینه خرید این محصولات را روز دریافت می‌کنند اما همین محصول را یک ماه بعد در اختیار ما قرار می‌دهند.

علاوه‌بر این، واسطه‌گری ‌در مسیر خرید و فروش مواد اولیه طی سال‌های اخیر و به‌ویژه طی سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ افزایش یافت و لطمات غیرقابل جبرانی را به تولید وارد کرد. در چنین فضایی به‌عنوان مثال برخی شرکت‌های تولیدکننده آهن اسفنجی محصول خود را به واسطه می‌فروختند؛ واسطه نیز این محصولات را با احتساب سودی قابل‌توجه در اختیار تولیدکننده قرار می‌داد. درواقع از نیاز ما به مواد اولیه و اضطرار برای زنده نگه داشتن تولید سوءاستفاده شد.

مشکلات ارزی، صادرات را متوقف کرد

شرکت فولاد آریان در طول سال‌های ۹۷ و ۹۸ موفق شد ۷۵ میلیون یورو از محصولات خود را به بازارهای جهانی صادر کند. سبد محصولات آریان فولاد بسیار تکمیل است و همین موضوع نیز زمینه جذب مشتری را برای ما فراهم می‌کند. شرکت‌های ترک نیز با توجه به کیفیت بالای محصولات ما، آنها را به کشورهای اروپایی و... صادر می‌کردند.

روند دریافت هزینه صادرات با توجه به شرایط تحریم بدین‌گونه‌ است که هزینه خرید در اختیار صراف و سپس ما منتقل می‌شود. در چنین شرایطی و با وجود تمام دشواری‌هایی که در مسیر صادرات و نقل و انتقال پول وجود دارد؛ بانک مرکزی انتظار دارد ما ارز حاصل از صادرات خود را با نرخ پایین‌تر از نرخ بازار در اختیار آن بگذاریم. براساس همین قاعده نیز از سال ۹۹ مانع صادرات و فروش محصولات ما در بازار جهانی شده‌اند. این اقدام اشتباه در حالی است که چندنرخی کردن ارز سیاستی اشتباه و عامل اصلی فساد است. بدین ترتیب امکان امضاهای طلایی یا امتیازهای ویژه در تخصیص ارز فراهم می‌شود. اما متاسفانه گویی عزمی برای اصلاح این روند وجود ندارد.

کارگران تولید را زنده نگه می‌دارند

این فعال صنعت فولاد در پاسخ به سوالی مبنی‌بر درآمد کارگران و تامین هزینه منابع انسانی گفت: متاسفانه در کشور ما به تامین معیشت کارگران آن‌طور که باید توجه نمی‌شود. در طول سال‌های اخیر هزینه دستمزد کارگران در مقایسه با تورم به مراتب رشد محدود‌ کرده است.

بر همین اساس نیز تجدید‌نظر در روند پرداخت مزد به نیروی انسانی ضروری به ‌نظر می‌رسد. صحیح‌ترین اقدام این است که حداقل حقوق بر‌مبنای ارز، ۲۵۰ تا ۳۰۰ دلار ماهانه تعیین شود تا زندگی و معیشت حقوق‌بگیران در تکانه‌های تورمی از حداقل خط فقر پایین نرود و حداقل امکانات زندگی برای آنها تعیین شود.قاسمی در پایان خاطرنشان کرد: امید می‌رود سیاست‌گذاران و تیم اقتصادی و صنعتی دولت جدید ضمن شناخت شرایط و چالش‌های حاکم بر اقتصاد و تولید، در مسیر اصلاح و بهبود گام بردارد.