با پیشرفت فناوری و قرارگیری جهان برمدار علم و دانش، از وابستگی بشر به برق نه‌تنها کاسته نشد بلکه نیازها چند برابر شده است. زندگی بشر با صنعت برق عجین شده و این وابستگی شدید سبب شده تا ارزش و جایگاه خاصی در دنیا برای خود دست‌وپا کند.

امروز برق به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشر به شمار می‌رود تا جایی که قطعی چند ثانیه‌ای برق در دنیا منجر به خسارت چند هزار میلیارد دلاری به بخش‌های صنعتی، تولیدی و خدماتی می‌شود.

دکل جدیدالاحداث در معرض رانش

مهران صدر ممتاز رئیس اداره تعمیرات خطوط برق منطقه‌ای گیلان بابیان اینکه معدن سنگ لاشه شمام رستم آباد در سال ۸۹ مجوز بهره‌برداری گرفته است، اظهار کرد: برداشت نامتعارف، رانش زمین و جابه‌جایی توده عظیمی از خاک در این معدن فعالیت سبب شد از طریق پیگیری‌های قانونی متوقف شد.

وی با اشاره به خطرات احتمالی معدن به شبکه انتقال برق، افزود: با دریافت گزارش رانش در حوالی معدن و دکل‌های انتقال برق در سال ۹۴ پیگیری قانونی و مکاتبه با صمت در دستور کار قرار گرفت و در سال ۹۵ موفق به توقف فعالیت معدن در این منطقه شدیم.

رئیس اداره تعمیرات خطوط برق منطقه‌ای گیلان با اشاره به قرارگیری معدن از محل خط انتقال ۲۳۰ کیلوولت سیکل گیلان به لوشان و ۲۳۰ کیلوولت سیکل گیلان به سفیدرود، بیان کرد: این خطوط به شبکه سراسری انتقال برق متصل هستند و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و آسیب آنها سبب فروپاشی بخشی از شبکه برق گیلان می‌شود.

صدرممتاز به انتقال ۶۰ متری یکی از دکل‌های خطوط انتقال در اطراف معدن سنگ لاشه شمام رستم آباد، اضافه کرد: عملیات انتقال دکل خطوط برق با اعتبار بالغ بر ۲۰۰ میلیون تومان در سال ۹۶ انجام شد اما رانش مجدد زمین در پایین دست دکل، خطر فروریختن آن را چند برابر کرده است.

وی با اشاره به رانش زمین در معدن سنگ لاشه شمام، افزود: فونداسیون دکل جدیدالاحداث در معرض رانش قرار دارد و باید چاره دیگری برای برون رفت از این بحران اندیشید.

معذوریت‌های حقوقی سد راه پروژه

رئیس اداره تعمیرات خطوط برق منطقه‌ای گیلان از تغییر مسیر خطوط ۲۳۰ کیلوولت سیکل گیلان به لوشان و سیکل گیلان به سفیدرود در رستم آباد خبر داد و اضافه کرد: دکل‌های خطوط انتقال را باید از محدوده معدن دور کنیم و اجرای این عملیات باید سرعت بخشیده شود.

صدرممتاز بابیان اینکه معذوریت‌های حقوقی سد راه پروژه تغییر مسیر خط انتقال برق در رستم آباد است، گفت: سرعت بخشی به اجرای پروژه منوط به رفع معارضین و برداشتن موانع حقوقی است.

وی با اشاره به خطر احتمالی رانش زمین و فروریختن دکل‌ها و تبعات جبران ناپذیر آن، افزود: حرکت و رانش زمین غیرمترقبه بوده و ممکن است با زلزله، بارندگی‌های شدید و وقوع سیل و یا فعل و انفعالات زمینی دکل فرو بریزد و باید هر چه سریع‌تر جابه‌جایی دکل‌ها و تغییر مسیر انجام شود.

تغییر مسیر پروژه اعتبار نیاز دارد

رئیس اداره تعمیرات خطوط برق منطقه‌ای گیلان بابیان اینکه اجرای پروژه تغییر مسیر خطوط بیش از ۲۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، گفت: پیش‌بینی اعتبار صورت گرفته و با رفع موانع حقوقی پروژه در مسیر اجرا قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به خسارات جبران ناپذیر خارج شدن شبکه از مدار افزود: رانش زمین و فروریختن دکل منجر به بازگشت برق تولیدشده به نیروگاه شده و پدیده حبس تولید اتفاق می‌افتد که خسارات زیانباری را به زیرساخت‌های نیروگاهی وارد می‌کند و باید جلوی این پدید را گرفت.

رئیس اداره تعمیرات خطوط برق منطقه‌ای گیلان بابیان اینکه پرداخت خسارت‌های وارد شده به صنعت برق متوجه معدندار است، گفت: با تشکیل پرونده و از طریق واحد حقوقی پیگیر مطالبات و خسارت از ناحیه معدن دار هستیم. صدرممتاز با اشاره به اهمیت موضوع رانش دکل برق در معدن سنگ لاشه شمام رستم آباد، تصریح کرد: قبل از هر اتفاق ناگواری باید با انتقال دکل‌ها و تغییر مسیر جلوی بحران را گرفت.

وی افزود: اما اینکه درست در محل انتقال شبکه برق سراسری، مجوز احداث معدن داده می‌شود خود جای تأمل بسیار دارد، اگر چه صدور مجوزها برای فعالیت معدن در زمان گذشته اتفاق افتاده است اما عدم دور اندیشی، نظارت نادرست و شاید منفعت طلبی برخی افراد در سنوات گذشته سبب شده تا امروز یا فردای نزدیک با بحران جدی مواجه شویم، بحرانی که فقط متوجه گیلان نیست و بخش عظیمی از شبکه سراسری برق کشور را درگیر این بی‌تدبیری‌ها و منفعت‌طلبی‌ها خواهد کرد.

کم مصرف‌های گیلان تشویقی می‌گیرند

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان گیلان با اشاره به رویکرد مشوق‌محور دولت جدید برای رعایت الگوی مصرف برق گفت: مشوق‌های لازم برای کاهش مصرف برق در بخش صنعت، کشاورزی و سایر بخش‌ها در گیلان لحاظ می‌شود.

محمدتقی مهدی‌زاده خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اساسی که درحال‌حاضر شرکت توزیع برق با آن رو به رو هستیم در واقع سرقت‌های متعدد تاسیسات شبکه است که نیاز به اهتمام جدی همه دستگاه‌های متولی برای حل این موضوع دارد. وی با بیان اینکه ۷۷ درصد مشترکان توزیع برق استان خانگی هستند تصریح کرد: امسال مشوق‌هایی برای بخش خانگی در نظر گرفته شده است لذا مشترکان نسبت به سال گذشته به ازای هر کیلووات ساعت که مصرف خود را کاهش می‌دهند تا ۵۰۰ تومان پاداش به آنان اختصاص می‌یابد. مهدی‌زاده با اشاره به اینکه شناخت زمان پیک بسیار حائز اهمیت است ابرازکرد: اینکه مردم بدانند زمان پیک روزانه مصرف برق از ساعت ۱۲ الی ۱۶ و پیک شبانه ۱۹ الی ۲۳ است بسیار اهمیت دارد. وی از مشوق‌های جدید در بخش کشاورزی و سایر بخش‌ها خبر داد و بیان کرد: کسانی‌که پمپاژ آب کشاورزی دارند می‌توانند تفاهمنامه‌ای با امور توزیع برق در شهرستان‌ها امضا کنند و طبق این تفاهمنامه به ازای عدم مصرف بین ساعت ۱۲ تا ۱۷ در ۱۹ ساعت دیگر مصرف رایگان خواهند داشت چراکه لزومی ندارد پمپاژهای آب به‌طور دائم در مدار باشند. مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق گیلان با اشاره به راه‌اندازی اتاق پایش در شرکت توزیع برق که رویت‌پذیر و کنترل‌پذیز است گفت: ۶۰ درصد مشترکان صنعتی ما اکنون رویت‌پذیر هستند و از داخل اتاق پایش رفتار مصرفی آنان طبق تفاهمنامه کنترل می‌شود و به ازای رعایت الگوی مصرف و رعایت مفاد تفاهمنامه پاداش دریافت می‌کنند. وی با اشاره به لزوم رعایت الگوی مصرف توسط ادارات و دستگاه‌ها بیان کرد: ادارات، دستگاه‌های اجرایی، بانک‌ها، نیروهای مسلح و نهادهای عمومی غیردولتی موظف هستند در ساعت اداری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۰ درصد کاهش مصرف داشته باشند و در ساعت غیر اداری نیز ۶۰ درصد کاهش مصرف داشته باشند. مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق گیلان با بیان اینکه مصرف بار پایه در گیلان بین ۷۵۰ تا ۸۰۰ مگاوات است ابرازکرد: پیش‌بینی می‌شود حداکثر نیاز مصرف شرکت توزیع نیروی برق گیلان تا پایان سال ۱۴۰۱ بار ۱۴.۷ درصد به ۲ هزار و ۳۵۹ مگاوات برسد. مهدی‌زاده با اشاره به اینکه مشترکان گیلانی اعم از سازمان‌ها و مردم بیش از ۲۴۰ میلیارد تومان به شرکت توزیع برق استان بدهکار هستند گفت: عدم وصول این مطالبات چرخه اصلاح و بهینه را کُند می‌کند چراکه تنها منبع درآمد شرکت توزیع برق از طریق فروش انرژی و پرداخت‌های به‌موقع مشترکان است. مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق گیلان با اشاره به مشکلات ناشی از سرقت سیم‌های برق در استان خاطرنشان کرد: ۴۷ دستگاه ترانس و ۶۱ تن سیم برق سال گذشته در استان گیلان سرقت شد که ارزش ریالی آنها به بیش از ۲۰ میلیارد تومان می‌رسد و بسیاری از سارقان هم دستگیر شدند.

سخن پایانی

تقویت زیرساخت‌های تولید، انتقال و توزیع برق امری بسیار حیاتی است به‌ویژه زمانی که مردم، صنایع و واحدهای تولیدی و خدماتی به شدت نیاز اساسی به برق‌دارند حساسیت این موضوع بیشتر می‌شود. اما اینکه درست در محل انتقال شبکه برق سراسری، مجوز احداث معدن داده می‌شود خود جای تامل بسیار دارد.