به گزارش صمت، رمزارزها به همان سرعتی که در جهان شناخته شدند، در ایران نیز رشد کردند و با اقبال روبه‌رو شدند. 

مردم ایران این روزها بیش از گذشته به خرید و فروش رمزارزها روی آورده‌اند، اما در حوزه قانون‌گذاری هنوز در ابتدای مسیر قرار داریم. نبود قوانین در حوزه رمزارزها و رویکردهای متفاوتی که در این حوزه وجود دارد، باعث شده ساماندهی با کندی انجام شود.

رمزارز ملی پایلوت بانک مرکزی آماده شد

مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک ایران گفت: حدود ۲ سال روی پلتفرم و زیرساخت رمزپول بانک مرکزی کار مستمر انجام دادیم و در حال حاضر نمونه پایلوت آن آماده شده است.

به گزارش مرکز خدمات انفورماتیک، سید ابوطالب نجفی با اشاره به اینکه چین حدود ۸ سال بررسی و تحقیق درباره رمزپول را در دستور کار قرار داد، افزود: پروژه رمزپول فقط تبدیل ریال به فرم دیجیتال نیست، بلکه باید ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و ریسک‌ها را نیز در نظر بگیریم که این مسئله نیازمند مطالعات سنگین است.

نجفی با بیان اینکه ۵۵ کشور روی مدل مفهومی (Proof of concept) و پایلوت رمزپول بانک مرکزی کار می‌کنند و این موضوع هنوز آنچنان که باید توسعه نیافته، خاطرنشان کرد: در بانک مرکزی هم سندی در این زمینه تدوین شده و ما پلتفرم آن را به‌وجود آورده‌ایم که به‌نظر می‌رسد این پروژه سال آینده به بلوغ می‌رسد. مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک ایران تاکید کرد: علاوه بر شرکت خدمات انفورماتیک و بانک مرکزی، بانک‌ها نیز باید در این زمینه فعال شوند، چراکه آنها لایه دوم این فرآیند محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: انتشار رمزپول توسط بانک مرکزی انجام می‌شود، اما بانک مرکزی با جامعه و مشتریان بانکی طرف نیست و بانک‌ها به‌عنوان لایه میانی باید شروع به مشارکت کرده و با ایجاد کیف پول، به مشتریان سرویس دهند. نجفی با اشاره به اینکه در ماه‌های پایانی سال با فشار تراکنش‌های صنعت بانکی مواجهیم و باید آن را مدیریت کنیم، افزود: در  ماه پایانی سال حدود ۳۵ درصد به تعداد تراکنش‌ها افزوده می‌شود و باید سرویس‌ها را از نظر امنیت، پایداری و عملیات، مدیریت کنیم؛ بر این اساس اجرای پایلوت رمزپول به سال آینده موکول خواهد شد.

مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک همچنین درباره لزوم نوآوری در صنعت بانکی کشور و نقش این شرکت در حمایت از حرکت‌های نوآورانه اظهار کرد: بانک‌ها باید به نوآوری در صنعت بانکی توجه ویژه‌ای داشته باشند و آمار و ارقام نیز نشان می‌دهد بازیگران بزرگی وارد حوزه مالی و بانکی شده‌اند و قطعا این بازیگران سهم زیادی از این بازار را در اختیار خواهند گرفت. وی افزود: فضای بانکی با مفاهیمی از جمله بانکداری باز روبه‌رو است. این مسئله سبب شده بانک‌ها مجبور شوند ارائه سرویس‌های خود را در اختیار شرکت‌های نوپا قرار دهند و شرکت‌های نوپا هم با ترکیب این سرویس‌ها، خدمات جدیدی به جامعه ارائه می‌دهند؛ در نهایت شاهد یک بازی برد-برد خواهیم بود.

استفاده از رمزارزها در تجارت بین‌الملل 

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز چندی پیش از اتصال سامانه رمزارزها به سامانه‌هایی مانند سامانه جامع تجارت برای استفاده در تجارت بین‌الملل تا 2 هفته آینده خبر داد. به گزارش صدا‌وسیما، علیرضا پیمان‌پاک اظهار کرد: آنچه که با بانک مرکزی به توافق رسیدیم، استفاده از سامانه‌های بلاک‌چین و رمزارزها در فضای تجارت بین‌الملل است. وی با بیان اینکه یکی از الزامات توسعه تجارت نقل و انتقال وجوه و تضمین است، افزود: فعال اقتصادی برای تجارت با طرف مقابل باید سازکار مالی، بانکی، پولی و بیمه‌ای داشته باشد که در این باره ابزارهای مختلفی مانند گشایش اسناد اعتباری، ارتباطات بین‌بانکی و صندوق ضمانت صادرات وجود دارد. اخیرا یکی از ابزارهای انتقال اعتبار در بحث‌های پرداختی به‌کار گرفته شده که همان سامانه‌های بلاک‌چین یا رمزارزهاست. رئیس سازمان توسعه تجارت ادامه داد: اگر از بحث بانک مرکزی در مسئولیت‌های پولی، مالی و ارزی و از رویکرد بانک مرکزی و دولت بگذریم، این رمزارزها و سامانه‌های بلاک‌چین، کاربردهای بسیاری در امور تجاری دارند که اگر از آن غافل شویم بخش عمده‌ای از فرصت‌های تجاری را از دست خواهیم داد.

پیمان‌پاک گفت: استفاده از رمزارزها ایجاد نوعی تضمین برای کسب‌وکارهای خرد و متوسط است؛ یعنی اگر کسب‌وکارهای کوچک یا متوسط بخواهند با همتایان خود در دیگر کشورها کار کنند نیازمند نوعی تضمین هستند که سامانه‌های بلاک‌چین مبتنی بر ارزهای مختلف، می‌توانند این سازکار را ایجاد کنند و طرفین تجاری براساس سازکار این سامانه‌ها به یکدیگر تضمین متقابل بدهند. وی ادامه داد: حتی با استفاده از رمزارزها پرداخت هم می‌تواند صورت گیرد؛ یعنی رمزارز می‌تواند وسیله‌ای برای انتقال اعتبار واردکننده برای صادرکننده کالا باشد.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در حال کار روی سازکار این سامانه هستیم که بخش بین‌الملل آن انجام شده و تا 2 هفته آینده اتصال سامانه رمزارز به سامانه‌های ما مانند سامانه جامع تجارت تعریف و ابزاری می‌شود تا فعالان اقتصادی و صادرکنندگان بتوانند از آن استفاده کنند.

پیمان‌پاک افزود: علاوه بر این بانک مرکزی نیز پیشنهادی داده که در حال کار روی آن هستیم و آن اینکه از رمزارزهای تولیدشده در داخل یا رمزارزهایی که توسط مجموعه‌هایی مانند بخش خصوصی خریداری شده‌اند و در حال معامله هستند برای واردات کالا استفاده کنیم. وی ادامه داد: ابعاد این پیشنهاد در حال بررسی است و این امکان وجود دارد سازکاری تعریف کنیم که رمزارزهای تولیدشده در کشور به کمک توسعه تجارت و واردات کالا بیاید. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه برای استفاده از رمزارزهای داخلی هم وزارت  صمت و بانک مرکزی به جمع‌بندی رسیده‌اند، اظهار کرد: همه فعالان اقتصادی می‌توانند از این رمزارزها استفاده کنند.

فعال اقتصادی در جایی روبل، روپیه، دلار و یورو می‌گیرد که با استفاده از این ابزار می‌تواند رمزارزهایی مانند بیت‌کوین و تتر دریافت کند که این نوعی اعتبار است و می‌تواند آن را به فروشنده کالا یا واردکننده منتقل کند. وی با اشاره به اینکه در برخی از بازارهای هدف ما به‌ویژه در کشورهایی مانند عراق، افغانستان یا پاکستان ممکن است محدودیت‌هایی برای استفاده از رمزارزها وجود داشته باشد، افزود: در بازارهای اصلی ما مانند روسیه، چین، هند و جنوب شرق آسیا استفاده از رمزارزها رواج دارد و آنها از این ابزار در معاملات استفاده می‌کنند؛ یعنی رمزارزها در بازارهای هدف ما نقش قابل‌توجهی دارند.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به اینکه استفاده از رمزارزها کارمزدی مانند انتقال ارز از طریق صرافی ندارد، گفت: از آنجا که در بازار رمزارز کار به‌صورت اعتباری انجام می‌شود فعالان اقتصادی به‌راحتی می‌توانند از آن استفاده کنند و استفاده وسیع از آن باعث افزایش و جهش صادرات می‌شود.

سخن پایانی

براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در فرآیند نهایی‌سازی سازکار استفاده از رمزارزها، در حوزه تجارت خارجی برنامه‌هایی با هدف تسهیل تجارت خارجی مد نظر قرار گرفته که اقدامی موثر است. البته گروهی معتقدند صرف اینکه یک سامانه‌ یا پلتفرمی برای استفاده از رمزارزها در تجارت به‌وجود بیاید کافی نیست، چراکه ما در این حوزه خلأهای جدی در قوانین داریم. فرض کنید یک صادرکننده، پول خود را با رمزارز بگیرد آیا بانک مرکزی دوباره از او می‌خواهد ارز صادراتی خود را بازگرداند؟ با این همه بسیاری تاکید دارند این خبری خوشحال‌کننده‌ است که مسئولان تجارت خارجی کشور به این مقوله پرداخته‌اند. این موضوع نوید می‌دهد در آینده اوضاع بهتری در حوزه رمزارزها خواهیم داشت و از فضای خاکستری در این حوزه خارج می‌شویم.