شرکت­های بیمه به عنوان بازوی اقتصادی جوامع، نقش پررنگی در کاهش این چالش­ها دارند و به کمک هوش تجاری بالا و چابکی فرایندها می­توانند نقش خود را به شکلی بهینه ایفا نمایند. ایفای این نقش، مستلزم کسب دانش و اطلاعات در رابطه با ریسک مربوطه و استفاده از الگوهای مناسب است. شرکت­های بیمه می بایست ضمن ایفای نقش بهینه در جامعه، خود را از مخاطرات مالی و ورشکستگی مصون دارند، لذا با بررسی ریسک ناشی از اپیدمی­­ها، ضمن تدوین الگوی مناسب جهت طراحی محصولات جدید و تعیین حق بیمه مربوطه، مخاطرات مرتبط با حوزه­ی مالی خود را مرتفع سازند. در این مقاله به بررسی ریسک های نوظهور و نحوه برخورد شرکت­های بیمه با این چالش می پردازیم.

تعریف ریسک های نوظهور

برای عبارت فوق تعریف یکسانی وجود ندارد ولی می توان تعریف کلی زیر را برای ریسک نوظهور ارائه داد:

ریسک­های نوظهور که بعضاً ریسک­های جهانی نیز نامیده می شوند، رویدادهایی بزرگ مقیاس و با اهمیتی هستند که از روند جهانی ناشی می­شوند و فراتر از قابلیت کنترل توسط یک فرد یا یک گروه خاصی می­باشند و نه تنها یک سازمان خاص، بلکه بخش­های متعددی در آن سوی مرزهای جغرافیایی، صنایع و... را به گونه ای فراتر از حد تصور تحت تاثیر قرار می­دهند، همچنین این ریسک­ها عموماً با عدم قطعیت عمده مشخص می­شوند و سنجش آنها دشوار است.

انواع ریسک های نوظهور:

ریسک های نوظهور از منظر منبع ایجاد ریسک به دو دسته تقسیم می شوند انسانی (مانند پیشرفت تکنولوژی ) و طبیعی (انواع ویروس ها) و فعل و انفعالات علی بین چند مبنع (آسیب زدن یک رویداد طبیعی مانند طوفان به زیرساخت های برقی و در نتیجه ایجاد خطر) باشد.

برخورد صنعت بیمه با ریسک های نوظهور

هر کدام از ریسک­های نوظهور می­تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر صنعت بیمه تاثیر بگذارد. به همین دلیل صنعت بیمه نیز باید خود را برای مواجهه با این ریسک­ها آماده نماید.

برخی از تهدیدها و فرصت­های صنعت بیمه در رابطه با ریسک­های نوظهور:

تهدید ها:

لزوم پرداخت خسارت سنگین مرتبط با ریسک­های نوظهور با وجود اینکه در پرتفوی شرکت­های بیمه پوشش داده نشده و حق بیمه­ای برای آن­ها دریافت نشده است (جبران خسارت ناشی از مواد شیمیایی در محصولات که در گذشته همه از سرطان­زایی آن­ها بی­اطلاع بودند و از آن­ها فراوان استفاده می شد و پس از آن صنعت بیمه ناگزیر به پرداخت هزینه درمان یا مرگ و میرهای ناشی از آن شد)

دشوار بودن مدل سازی و کمی سازی این ریسک­ها در اغلب موارد به دلیل کمبود دانش و اطلاعات در مورد آنها و نیاز به رویکردها و روش های مدیریتی غیرسنتی

فرصت ها:

ایجا فرصت­های زیادی جهت طراحی محصولات جدید برای پوشش ریسک­ها و در نتیجه توسعه خطوط کسب و کار.

مهمترین ریسک های نوظهور

بسیاری از موسسات و انجمن ها هر ساله با نظرسنجی از متخصصان ریسک های نوظهوری که ممکن است در چند سال آینده رخ دهند را شناسایی می کنند. در این بخش به تعدادی از ریسک­های نوظهور که در سال­های اخیر توسط انجمن جهانی اقتصاد شناسایی و از منظر احتمال وقوع و شدت رتبه بندی شده است، می پردازیم.

بیماری های عفونی: باکتری ها، ویروس ها ، انگل ها و قارچ هایی که باعث شیوع کنترل نشده بیماری های عفونی می­شود و باعث مرگ و میر گسترده و ایجاد اختلال در اقتصاد خواهند شد.

سلاح های کشتار جمعی:  استفاده از فناوری ها و مواد هسته ای و ... به منظور ایجاد بحران های بین المللی و ایجاد تخریب های عظیم.

شکست جنبش اقلیمی: عدم موفقیت دولت­ها و کسب و کارها در اعمال اقدامات موثر برای کاهش تغییرات آب و هوایی، محافظت از جمعیت و کمک به مشاغل تحت تاثیر اقلیمی برای سازگار شدن.

نابودی تنوع زیستی: کاهش عمده تنوع زیستی و فروپاشی اکوسیستم که عواقب جبران ناپذیری برای محیط زیست خواهد داشت.

کلاهبرداری یا سرقت اطلاعات: بهره برداری غیرقانونی از اطلاعات خصوصی یا رسمی که در مقیاسی بی سابقه صورت می گیرد.

حملات سایبری: حملات سایبری در مقیاس وسیع ، باعث ایجاد زیان اقتصادی بزرگ، تنش های ژئوپلیتیکی یا از دست دادن اعتماد گسترده به اینترنت خواهد شد.

بحران های آب: کاهش قابل توجه کیفیت و کمیت آب شیرین، که منجر به اثرات مضر برای سلامتی و یا فعالیت اقتصادی انسان می­شود.

جمع بندی و پیشنهادها:

با توجه به تهدیدهای بررسی شده در این مقاله ، که هر کدام می تواند به حوادث فاجعه بار در صنایع بزرگ منجر شود و به تبع آن خسارتهایی بسیار بالاتر از توان صنعت بیمه را در پی داشته باشند، از جمله مسائل مهمی که باید در نظر گرفت اولا، مدیریت ریسک های نوظهور در سطوح نظارتی صنعت بیمه و سپس شرکت های بیمه می باشد . برای مدیریت این گونه ریسک­ها پیشنهاد می­گردد سالانه گزارش­هایی از وضعیت ریسک­های نوظهور در کشور تهیه و در اختیار مدیران نظارتی و شرکت­های بیمه قرار گیرد تا بتوان بهترین تصمیمات اخذ گردد.

ثانیا ، دسترسی بیشتر به گزارش های فنی تجربیات دنیا در مورد پرداخت خسارت مرتبط با این ریسکها و آموزش هر چه بیشتر نیروی انسانی صنعت بیمه کشور در این خصوص ، می تواند آمادگی صنعت بیمه را در مقابل حوادث فاجعه بار افزایش دهد.

در پایان هم می توان به این نکته اشاره کرد ،که لزوم خلق پوشش های جدید بیمه ای همراستای محیط پویای رشد ریسک های جدید ، نیازی است که می تواند در نهاد ناظر صنعت بیمه به صورت تهیه آیین نامه ها و مقررات بیمه ای به جا و در صنعت بیمه ، به صورت اختصاص بودجه متناسب برای توسعه و نو آوری در ارایه پوشش های جدید ، اقدامی استراتژیک باشد.

زینب استحمامی