نگاه کلی به قیمت مس و آلومینیوم در بورس فلزات لندن در یک ماه گذشته، حکایت از کم‌رونقی این بازار دارد. انتشار داده‌های اقتصادی از سوی چین و امریکا، همچنان مهم‌ترین عامل اثرگذار بر بازارهای کالایی هستند. دورنمای اقتصادی دو کشور یادشده از اثرگذاری بالایی بر بازار فلزات موردبحث برخوردار است. نگاه کلی به بازار فلزات حکایت از آن دارد که فلز سرخ در سومین روز از ماه اکتبر در بورس فلزات لندن به بهای ۷۵۲۴ دلار به‌ازای هر تن فروش رفت. کمترین قیمت ثبت‌شده برای مس در این ماه در روز ۱۹ اکتبر و برابر ۷۴۲۰ دلار به‌ازای هر تن گزارش شده است. این فلز در آخرین روز کاری اکتبر یعنی 28 این ماه با قیمت ۷۶۶۳ دلار فروش رفت. میانگین قیمت فلز سرخ در ماه موردبحث برابر ۷۶۲۶ دلار یعنی ۱۰۸ دلار پایین‌تر از میانگین قیمتی آن در سپتامبر برآورد شده است. آلومینیوم نیز در نخستین روز کاری اکتبر در بورس فلزات لندن با قیمت ۲۱۶۴ دلار به‌ازای هر تن فروش رفت. این فلز نقره‌ای‌رنگ در ماه اکتبر نوسانات محدودی را تجربه کرد. بالاترین قیمت ثبت‌شده برای آلومینیوم در ماه اکتبر برابر ۲۳۵۵ دلار و در روز ششم این ماه است. بهای این فلز در ۲۸ اکتبر برابر ۲۲۲۶ دلار به‌ازای هر تن گزارش شده است. البته میانگین قیمت این فلز نقره‌ای رنگ در ماه اکتبر و در مقایسه با سپتامبر رشد محدود ۱۶ دلاری داشته و برابر ۲۲۴۵ دلار به‌ازای هر تن ثبت شده است. با این وجود، میانگین قیمتی ثبت‌شده برای آلومینیوم در مقایسه با ماه مارس افت قابل‌توجه 1292 دلاری را ازآن خود کرده است.

نرخ بهره دلار، مهم‌ترین فاکتور موثر بر اقتصاد

سعید برزگر، کارشناس اقتصاد در گفت‌وگو با صمت و در ارزیابی عملکرد بازارهای کالایی در ماه اکتبر گفت: در حال‌حاضر همچنان سیاست‌های فدرال‌رزرو امریکا در تعیین نرخ بهره دلار، یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر نرخ فلزات در جهان است. علاوه بر این، سیاست بانک‌های مرکزی مهم دنیا در تعیین استراتژی‌های انقباضی یا انبساطی، بر اختلاف نرخ بهره ارزهای گوناگون اثرگذار است.

وی افزود: این سیاست‌ها می‌تواند رکود حاکم بر اقتصاد را تقویت کند یا از شدت آن بکاهد. رکود در حوزه‌های گوناگون صنعتی و اقتصادی اثرگذار است. آینده عملکرد اقتصادی چین و اثرگذاری بسته محرک اقتصادی در این کشور، از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر نرخ دلار خواهد بود.

برزگر گفت: انتشار اخباری مبنی بر احتمال کاهش رشد نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو در طول روزهای اخیر، تاثیر مثبتی روانه بازارهای کالایی کرده است. براساس گزارش وال‌استریت ژورنال، برخی مقامات فدرال‌رزرو، از استمرار سیاست‌های تهاجمی فدرال‌رزرو در تعیین نرخ بهره بانکی عقب نشسته‌اند. بدون تردید چنانچه این پیش‌بینی درست باشد می‌تواند از شدت سیاست انقباضی فدرال‌رزرو بکاهد.

دالی، رئیس فدرال‌رزرو سانفرانسیسکو در این‌باره تاکید کرد: «وقت آن رسیده که درباره کاهش سرعت افزایش هزینه‌های استقراض صحبت کنیم؛ انجام این کار باید با پیش از آن انجام شود که افزایش شدید نرخ‌های بهره، اقتصاد را به دوره رکود وارد کند.» انتشار مطالب مشابه از سوی سایر فعالان بازارهای مالی در امریکا، امیدهایی را برای تثبیت نرخ دلار در این کشور زنده کرده است.

با این وجود، هنوز اغلب فعالان اقتصادی به‌طور گسترده انتظار دارند فدرال‌رزرو برای چهارمین جلسه متوالی در ماه نوامبر، نرخ بهره را 75 واحد افزایش دهد، اما همزمان احتمال می‌رود این آخرین رشد نرخ بهره امریکا در سال جاری میلادی باشد. در همین حال، احتمال کاهش رشد نرخ بهره برای ماه دسامبر نیز وجود دارد.

بهای انرژی خلاف پیش‌بینی‌ها، کاهشی شد

وی افزود: قیمت انرژی و به‌ویژه گاز، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر بهای فلزات و همچنین شاخصی اثرگذار در تعیین عرضه و تقاضا در بازار کامودیتی‌ها بود. برخلاف پیش‌بینی‌های قبلی، احتمال می‌رود بهای گاز طبیعی در اروپا کاهش یابد. با قطع خط انتقال گاز روسیه به آلمان، نگرانی از کسری عرضه گاز طبیعی اروپا افزایش یافت، اما این نگرانی نه‌تنها محقق نشد، بلکه شاهد افت نرخ گاز در این منطقه از اروپا بودیم. روند رو به رشد دمای هوا در زمستان برخلاف انتظارها و همچنین افت ۱۶ درصدی مصرف گاز طبیعی در این قاره، از دلایل اصلی افت بهای انرژی در قاره سبز به‌شمار می‌رود.

در ادامه اقدام اوپک برای کاهش تولید ۲ میلیون بشکه‌ای نفت، مهم‌ترین عامل اثرگذار بر بازار این انرژی به‌شمار می‌رود. با توجه به احتمال تداوم افت تولید بنزین از سوی کشورهای کویت، امارات و عربستان، رشد نرخ گازوئیل دور از انتظار نخواهد بود.

مس و آلومینیوم زیر ذره‌بین

برزگر در پیش‌بینی بازار مس در آینده اظهار کرد: با توجه به روند رو به رشد بهای انرژی در یکی، دو سال اخیر، اولویت ساخت و توسعه خودروهای برقی به تعویق افتاده است. در چنین شرایطی، چشم‌انداز مس در بازارهای جهانی به‌شدت کاهش یافته و همزمان عرضه برای این فلز سرخ نیز با چالش روبه‌رو شده است. با این وجود، کمبود تقاضا بر کاهش عرضه این محصول به‌مراتب پیشی گرفته است. در چنین وضعیتی، تثبیت بهای مس در کانال ۷۵۰۰ تا ۷۷۰۰ دلار موضوعی منطقی است.

در ادامه باید تاکید کرد با وجودی که در هفته‌های اخیر شاهد افت قیمت انرژی و به‌ویژه گاز طبیعی بوده‌ایم، اما همچنان این منبع انرژی در مقایسه با سال‌های گذشته، با بهای به‌مراتب بالاتری دادوستد می‌شود. همین موضوع از سودآوری تولید آلومینیوم می‌کاهد و عملا فرآیند تولید این فلز را در بازار جهانی، تحت‌تاثیر منفی قرار داده است.

نگاهی به داده‌های اقتصادی چین

برزگر در پیش‌بینی عملکرد اقتصادی چین اظهار کرد: دوشنبه ۲۴ اکتبر، داده‌های اقتصادی چین برای ۳ ماهه سوم سال ۲۰۲۲، توسط اداره ملی آمار این شرکت منتشر شد. اعداد و ارقام منتشرشده از سوی چین، بهتر از انتظار اقتصاددانان و برابر ۳.۹ درصد اعلام شد. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که چین دومین اقتصاد بزرگ جهان و همچنین بزرگ‌ترین اقتصاد کالامحور جهانی است؛ بنابراین افت رشد اقتصادی این کشور به مفهوم کاهش تقاضا برای کامودیتی‌ها به‌ویژه محصولات صنعتی است. در چنین شرایطی باید منتظر افت تقاضا برای فلزات و به‌دنبال آن، کاهش بهای این کامودیتی‌ها در بازار فلزات باشیم.

چین، مهم‌ترین فاکتور

این کارشناس اقتصاد گفت: استمرار سیاست کرونا صفر در چین و اجرای قرنطینه‌های سختگیرانه در این کشور از مهم‌ترین عوامل منفی حاکم بر اقتصاد چین در ماه‌های گذشته بوده است. متاسفانه در نشست کنگره حزب کمونیست چین نیز تصمیم دقیقی برای تداوم یا حذف سیاست‌های کرونا صفر اخذ نشد. درنتیجه پیش‌بینی آینده روند اقتصادی چین دشوار است.

البته شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین اجرای سیاست کرونا صفر را در این کشور موفق ارزیابی کرد. همین تعریف بسیاری از فعالان صنعتی را نسبت به قیمت کامودیتی‌های فلزی و بازگشت رونق به بازار، ناامید کرد. با این وجود انتشار خبر کاهش طول دوران قرنطینه از ۱۰ به ۷ روز، احتمال کاهش سختگیری کرونایی در این کشور را دوباره مطرح و از رشد نرخ کامودیتی‌ها حمایت کرد.

برزگر در ادامه با اشاره به داده‌های صادرات چین در ماه سپتامبر گفت: ارزش دلاری صادرات چین برای ماه سپتامبر، رشدی ۵.۷ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل ازآن خود کرد. همین رشد نیز محرک اقتصاد چین در ماه سپتامبر بود.

وی با اشاره به چالش‌های حاکم بر بخش ساخت‌وساز در چین گفت: در طول سال‌های گذشته، ساخت‌وساز همواره محرک اصلی توسعه صنعتی و اقتصادی چین و همچنین رشد بهای کامودیتی‌های فلزی در این کشور بوده است. با این وجود، از سال گذشته و با شروع بحران املاک در چین، از اثرگذاری ساخت‌وساز در اقتصاد چین کاسته شده است. دولت چین هر بار که در آستانه رکود اقتصادی قرار گرفته، با تصویب بسته‌های محرک مالی، مانع از رونق افتادن بازارهای گوناگون شده است. با این وجود در حال حاضر رکود در بخش املاک و مستغلات چین از اصلی‌ترین دلایل عدم‌تحقق رشد اقتصادی چین مطابق هدف‌گذاری دولتی این کشور است. در واقع عدم‌اعتماد سرمایه‌گذاران به بخش املاک، مانع رشد این بخش شده است.

موانع جدی برای رشد بهای فلزات

علی رهبری، کارشناس اقتصاد در گفت‌وگو با صمت و در ارزیابی عملکرد بازار آلومینیوم گفت: در ماه‌های اخیر شاهد روند رو به رشد بهای انرژی در سطح جهان و به‌ویژه کشورهای اروپایی بوده‌ایم. روند رو به رشد قیمت انرژی و همچنین افت بهای آلومینیوم طی ماه‌های گذشته به کاهش حاشیه سود تولیدکنندگان آلومینیوم در جهان و به‌ویژه کشورهای اروپایی منجر شده است. در چنین شرایطی، برخی واحدهای تولیدکننده آلومینیوم خبر از توقف اجباری تولید داده‌اند.  رهبری گفت: فلز نقره‌ای‌رنگ همچنان در نرخی حدود 50 درصد کمتر از رکورد قیمتی آن در سال جاری به فروش می‌رسد؛ بنابراین می‌توان این‌طور ادعا کرد که تولیدکنندگان همچنان با چالش افت سود یا زیانده شدن تولید مواجه هستند.

وی در ارزیابی فاکتورهای مهم اثرگذار بر عملکرد بازارهای کالایی گفت: چندی پیش شاخص اطمینان مصرف‌کنندگان امریکایی با نرخ ۱۰۲.۵ واحد اعلام شد. این در حالی است که انتظار می‌رفت این شاخص طبق نظرسنجی‌ها برابر ۱۰۶.۵ واحد باشد. افت شاخص یادشده برخلاف انتظارها به تضعیف دلار امریکا منتهی شد. وی افزود: همزمان شاهد ایجاد کاهش سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو هستیم. این اقدام زمینه رشد بهای کامودیتی‌ها در بازار جهانی را فراهم می‌کند. البته باید تاکید کرد که تضعیف اقتصاد چین، مانعی جدی در مقابل اوج‌گیری دوباره بهای فلز سرخ در بازار جهانی است.

سخن پایانی

از مجموع موارد یادشده می‌توان این‌طور برداشت کرد که همچنان سیاست‌های فدرال‌رزرو امریکا در تعیین نرخ بهره دلار، یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر بهای کامودیتی‌های فلزی است. علاوه بر این، قیمت انرژی و به‌ویژه گاز از دیگر فاکتورهای موثر بر بهای فلزات و همچنین شاخصی اثرگذار در تعیین عرضه و تقاضا در بازار کامودیتی‌هاست. استمرار سیاست کرونا صفر در چین و اجرای قرنطینه‌های سختگیرانه در این کشور، از مهم‌ترین عوامل منفی حاکم بر اقتصاد چین در ماه‌های گذشته بوده است. متاسفانه در نشست کنگره حزب کمونیست چین نیز تصمیم دقیقی برای تداوم یا حذف سیاست‌های کرونا صفر اخذ نشده؛ درنتیجه پیش‌بینی آینده روند اقتصادی چین و اثرگذاری آن بر اقتصاد جهان دشوار است.