نگار خسروی - گروه تجارت: «کاربر عزیز، تبریک! شما برنده یک عدد ساعت شده‌اید» این جمله درون کادری قرار گرفته است که به محض باز شدن صفحه اینترنتی روبه‌رویم ظاهر می‌شود.
به دنبال سوژه دیگری در سایت‌ها می‌گشتم و هدف من این صفحه نبود اما به محض کلیک کردن روی موضوع مورد نظرم این صفحه باز شد.با فونت درشتی نوشته «مهم،اگر این پنجره را ببندید دیگر برای شما باز نخواهد شد!
تبریک! بازدیدکننده عزیز این یک نوع فرصت تصادفی است که برای تعدادی از بازدیدکننده‌ها اتفاق می‌افتد و بعد از بستن این صفحه دیگر دسترسی نخواهید داشت. شما برنده ساعت رولکس با ۹۰ درصد تخفیف شده‌اید!
قیمت واقعی این ساعت در بازار ۳۵۰۰۰۰ هزار تومان می‌باشد و شما می‌توانید تنها با ۳۵۰۰۰ تومان این ساعت را خریداری کنید! »
با اطلاعاتی که از بازار ساعت دارم، برند رولکس گران‌ترین و معروف ترین ساعتی است که در جهان به فروش می‌رسد و می‌توان این طور گفت که با ارزش ترین برند بازار ساعت است. یک بار دیگر جمله‌ها را می‌خوانم. با دقت: ۹۰ درصد حراج! از ۳۵۰ هزار تومان به ۳۵ هزار تومان رسیده است؟! هر چند که می‌دانم قیمت ساعت این برند کمتر از ۲ میلیون تومان وجود ندارد چه برسد به ۳۵۰ هزار تومان اما همین هم باورش سخت است که ساعتی با ۹۰ درصد تخفیف به‌فروش برسد.
در ادامه نوشته است: این ساعت فوق العاده نیز ضد آب تا عمق ۱۰ متر بوده و دارای طرح والار ۳ موتوره و گارانتی می‌باشد! کیفیت باورنکردنی (ضمانت برگشت وجه تا ۴ روز - با خیال راحت خرید کنید)
توجه: علاوه بر ساعت رولکس یک هدیه ۱۸۰۰۰ تومانی رایگان نیز برای شما ارسال می‌شود.
همه چیز عالی است!
اگر در جریان دقیق مشکلات اقتصادی کشور نبودم، باور می‌کردم که هیچ رکود، تورم و گرانی وجود ندارد و ارزش ریال به پوند رسیده است.
آیتم‌ها و سرویس دهی‌ای که برای این ساعت در نظر گرفته‌اند آنقدر خوب است که برای خریدش دو دل می‌شوم. نگاهی به مابقی اقلامی می‌اندازم که در سایت تبلیغ‌شان کرده است. خش‌گیر ماشین، تل موی جادویی، ست کامل کوتاهی مو و... بهتر است اینطور گفت که در این سایت از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را می‌فروشند و تمامی آنها را هم ضمانت می‌کنند. تصمیم می‌گیرم یکی از ساعت‌هایی که ۹۰ درصد تخفیف خورده است را با یک هندز فری تغییر صدای موبایل بخرم. جمع قیمت ساعت و هندز فری می‌شود ۵۴ هزار و ۸۰۰ تومان. پایین فاکتورم نوشته شده برای ساکنان تهران، پیک رایگان است. از طریق رمز اینترنتی و صفحه درگاهی بانک، صورت حساب را پرداخت می‌کنم. درست در لحظه‌ای که پیغام «خرید شما با موفقیت انجام شد» را می‌خوانم، پشیمان می‌شوم. بارها شنیده‌ام که درگاه بانکی که باید از طریق آن پول به حساب فروشگاه‌های اینترنتی بریزم، کلاهبرداری است...
هزینه هایی که افزوده می شود
طبق آن چیزی که در انتهای فاکتور نهایی نوشته بود، بسته‌های سفارشی تهران کمتر از ۲۴ ساعت به دست خریدار می‌رسد و تقریبا ۳- ۲ ساعتی تا تمام شدن ۲۴ ساعت مانده است. کم کم مطمئن شده ام که خبری از خرید و فروش نبوده و سایت کلاهبرداری بوده. اما چند دقیقه بعد پیک می‌رسد. موقع تحویل گرفتن، راننده پیک، فاکتوری را به دستم می‌دهد که هزینه پست را نوشته است. برایش توضیح می‌دهم که به گفته سایت، هزینه پیک تهرانی‌ها رایگان است. می‌گوید به او چیزی نگفته‌اند و باید این هزینه پرداخت شود در غیراین صورت نمی‌تواند بسته را بپردازد. ۸۵۰۰ تومان دیگر هم به ۵۴ هزار و ۸۰۰ تومان اضافه می‌شود و تا اینجا صورتحسابم ۶۳ هزار و ۳۰۰ تومان شده است. بسته را که می‌گیرم با خط درشتی نوشته شده ۶۰۰۰ تومان مالیات بر ارزش افزوده! به راننده توضیح می‌دهم که هزینه‌های خرید را پرداخت کرده ام. شماره رییس سایت را دستم می‌دهد و می‌گوید خودم پیگیری کنم. شماره تلفن را می‌گیرم. خانمی جواب تلفن را می‌دهد و خودش را مسئول امور مشتریان معرفی می‌کند. برایش کد رهگیری خرید
اینترنتی ام را می‌خوانم تاکید می‌کنم که در هیچ کدام از مراحل خرید، نه حرفی از هزینه‌های پیک زده شده و نه مالیات بر ارزش افزوده. از هر دری که وارد می‌شوم تا ثابت کنم، در دیگری را باز می‌کند. در میان صحبت‌هایم، از ادامه مکالمه پشیمان می‌شوم. قرار نیست به نتیجه‌ای برسیم. می‌گویم بسته خریدهایم را با پیک مرجوع می‌کنم و از خرید پشیمان شده ام. می‌گوید در قوانین سایت آمده که به هیچ‌وجه نه پس گرفته می‌شود و نه تعویض! صحبت از قوانینی می‌کند که فقط به نفع فروشگاه شان اجرایی می‌شود و هیچ حق و حقوقی برای مشتری در نظر گرفته نشده است.
فایده‌ای ندارد. اتفاقی است که افتاده و هیچ راهی ندارم. بسته را باز می‌کنم و قبل از دیدن ساعت و هندز فری به دنبال هدیه ۱۸ هزار تومانی‌ای می‌گردم که به دلیل خرید ساعت به عنوان هدیه برایم در نظر گرفته شده بود. اسپری ضد آب و لک! این هدیه ۱۸ هزار تومانی‌ای است که کلا ۳۰ سی سی است و برای پاک کردن لکه‌های لباس و شیشه و... است!
با این اوصاف سعی می‌کنم با این نگاه به سراغ خریدهایم بروم که هر دو از لحاظ کیفیت و ظاهر دست کمی از مشکلاتی که تا الان داشته ام، نداشته باشند. ساعت درون جعبه‌ای قرار دارد که از بیرون بسیار شیک است. بعد از باز کردن جعبه، ساعت طلایی رولکس! همانی است که در سایت دیده بودم. همان ۳ موتور وعده داده شده. امتحان ضد آب بودنش آن هم تا عمق ۱۸ متری بیشتر شبیه مهریه است که کی داده و کی گرفته!
اما هندزفری؛ به سرعت به گوشی موبایلم وصل می‌کنم و برای امتحان کردنش به یکی از دوستانم تلفن می‌کنم. وقتی شروع به صحبت می‌کنم، می‌گوید اشتباه تماس گرفته اید! باز هم شماره اش را می‌گیرم برای چند لحظه بدون هندز فری صحبت می‌کنم و برایش توضیح می‌دهم. دوباره امتحان می‌کنیم. گویا تبلیغات این قلم واقعی بوده!
چند هفته‌ای می‌شود که از خرید اینترنتی گذشته است. هر دو قلم کالایی که خریده ام کار می‌کنند و حداقل از لحاظ کیفیتی، تلخی پول‌های اضافی‌ای که پرداخت کرده‌ام را فراموش کرده‌ام. به طور اتفاقی یکی از همکارانم همان ساعتی را که خریده‌ام دارد. برایش توضیح می‌دهم که از کجا و با چه قیمتی خریده‌ام. او می‌گوید که ساعت را از فروشنده‌های مترو خریده است. آن هم با ۲۰ هزار تومان! ساعت‌ها را چند بار کنار هم قرار می‌دهیم تا شاید متوجه تفاوت‌های‌شان شویم. متاسفانه هیچ تفاوتی با هم ندارند!
فرهنگی به نام ((خرید الکترونیک))
فرآیندی که برای خرید اینترنتی طی شد، همیشگی است و شاید در بعضی از مواقع اندکی متفاوت باشد. اما واقعیت این است که حداقل ۵۰ درصد از مواردی که برای فروش یک کالا باید از سوی فروشنده رعایت شود، اتفاق نمی‌افتد. فرهنگ خرید الکترونیک سال‌هاست که در کشورهای مختلف دنیا جا افتاده و تقریبا به یکی از پایه‌های اساسی خرید از بازار تبدیل شده است. تا جایی که حتی سهام این سایت‌ها در بورس فروخته می‌شود. بعضی از این سایت‌ها آنقدر کاربر دارند که در دنیا رکورددار شده‌اند. در قدم اول مهم این است که فروشگاه‌های اینترنتی و حتی سایت‌های نمایندگی‌های مختلف (از لباس و ساعت گرفته تا محصولات خوراکی) همگی زیرنظر نهادهای مربوطه فعالیت می‌کنند. یعنی مشتری این حق را دارد که در موارد خاص یا به مدیر سایت شکایت کند و یا به نهادهای نظارتی. در نهایت می‌توان اینطور در نظر گرفت که قیاس فروشگاه‌های اینترنتی داخلی با خارجی، قیاس مع الفارق است،چراکه نه تنها این سایت‌ها ساماندهی شده نیستند بلکه هر کدام برای خودشان فعالیت می‌کنند و در این میان سایت‌های غیرقانونی بسیارند.آنچه مسلم است نیاز جامعه امروزی به این سایت‌هاست تا جایی که در کشورهای توسعه یافته خریدهای اینترنتی سهم زیادی در تجارت کشورها را بازی می‌کند. جالب اینجا است که این خریدها حتی بین کشورهای مختلف جهان هم صورت می‌گیرد. در ادامه نگاهی داریم به تاثیر خرید و تجارت این سایت‌ها بر اصناف و فروشگاه‌های غیرمجازی.