سال ۲۰۲۱ شباهت زیادی به سال ۲۰۲۰ دارد یا حداقل بدتر از آنچه خواهد بود که ما قبلا فکرش را میکردیم.
برآورد تأثیرات و پیشبینی آینده بازار جهانی نمایشگاه هیچگاه به این اندازه دشوار نبوده است. در آخرین گزارش سالانه گلوبکس که ازسوی «ایامآر اینترنشنال» منتشر شد، برآورد کاملی از بازارهای جهانی و نگاهی اجمالی به سال ۲۰۲۲ آمده است. برای درک بهتر چالشهای پیش روی برگزارکنندگان، با کارول برونلی، سردبیر گلوبکس (مجموعه دادههای آماری صنعت نمایشگاهی) مصاحبهای انجام دادهایم. با صمت همراه باشید:
امسال بازار نمایشگاهی جهان بیشک بیشترین کاهش ارزش تاریخ را به خود دیده است. برگزارکنندگان سراسر جهان مجبور به لغو یا بهتعویق انداختن بخش بزرگی از عناوین نمایشگاهی خود شدهاند که این امر منجر به کاهش چشمگیر درآمد آنها شد. در نتیجه، انتظار میرود حجم بازار جهانی در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ به میزان ۶۹درصد کاهش یابد.
سال ۲۰۲۰ برای برگزارکنندگان سالی پرتلاطم بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از آنها در پاسخ به کاهش چشمگیر درآمد، به برنامههای مدیریت هزینه روی آورده و بسیاری برای ارائه یک سکوی دیجیتال برای مشارکت مشتریان خود، به برنامههای آنلاین متوسل شدهاند. در بعضی موارد، این رویدادهای مجازی به منبعی برای بازیابی درآمد مدل شد اما در کل، بیشتر به آنها بهعنوان یک ابزار استراتژیک مهم برای «خالی نکردن صحنه» و دیده شدن از سوی مشتریان نگاه شد. به نظر ما ویروس کرونا برای اغلب برگزارکنندگان آیندهنگر، عامل مهمی برای بازنگری به چگونگی ایجاد ارزش برای جامعه خدماتگیرنده آنها خواهد شد.
با این حال، باوجود اینکه سال ۲۰۱۹ از نظر اندازه رکورد زد (ارزش بازار در سال ۲۰۱۹ به ۲۹ میلیارد رسید) اما رشد کلی بازار در سال ۲۰۱۹ در مقایسه با رشد ۵.۶ سال ۲۰۱۸ با ۲.۸ درصد کاهش مواجه بوده است. این کاهش نرخ رشد بهدلیل کاهش فعالیتهای تولیدی و افزایش تنش میان امریکا و چین منجر به کاهش گستردهتری نیز شد.
علاوه بر اینها، در۵۰ سال گذشته کشورهای عضو گروه۲۰ در سال ۲۰۱۹ شاهد بیشترین تعداد انتخابات بودهاند که این خود تاحدی منجر به بلاتکلیفی سیاسی شد. سال ۲۰۱۹ نیز در مقیاس کمتری، به دلیل فروش دوسالانه کمتر در چند بازار بالغ (مانند آلمان، ایتالیا) سالی کُند بوده است.
در سال ۲۰۲۱ با چه چالشهایی مواجه هستیم؟
در سال ۲۰۲۱، عملکرد بازارهای نمایشگاهی در نهایت بهشدت موجهای آینده شیوع ویروس کرونا، اثربخشی طرحهای واکسیناسیون و چگونگی مقررات تجمعات وابسته خواهد بود. ماهیت غیرقابل پیشبینی تمامی این عوامل تعیینکننده، برآورد کیفی بازار نمایشگاهی سال ۲۰۱۲ را نزدیک به غیرممکن کند. بهدلیل تغییرات سریع بازار، میتوانم بگویم، پیشبینی ما درباره اندازه بازار در فصل پاییز و بهار سال ۲۰۲۱ منتشر خواهد شد.
از آنجا که بحران کرونا ادامه پیدا میکند، آشکار است که سال ۲۰۲۱ در کنار لغوها و تعویقهای گستردهای که همین حالا برای نیمه نخست سال اعلام شده، آشفتگی مالی حتی بیشتری را نیز شاهد خواهد بود. بهاحتمال زیاد برگزارکنندگانی که برای حل مشکل خود در زمینه رویدادهای رو در رو سرمایهگذاری کرده و برای رویدادهای دیجیتال چارهای نیندیشیدهاند با مشکل بیشتری روبهرو خواهند شد.
برگزارکنندگانی که قصد بقا در ۱۲ ماه امسال را دارند، چه باید بکنند؟
سال ۲۰۲۱ شباهت زیادی به سال ۲۰۲۰ دارد یا حداقل بدتر از آنچه خواهد بود که ما قبلا فکرش را میکردیم. پیامدهای مخرب و ماندگار همهگیری جهانی بر بازار نمایشگاهی همچنان تمرکز برگزارکنندگان را بر یکپارچگی دیجیتال معطوف میدارد؛ بنابراین، یک اولویت مهم برای برگزارکنندگان تمامی بازارها سرمایهگذاری بیشتر بر راهحلهای دیجیتال است. بسیاری با شروع موج اول کرونا (یا برای یکسری برگزارکننده مترقیتر، حتی قبل از آن) اقداماتی را آغاز کردند.
قبلاً در فصول دوم و سوم سال ۲۰۲۰، محدودیت تجمع گسترده موجب ترویج کانالهای دیجیتال بهعنوان یگانه ابزار برگزارکنندگان «برای ایجاد سکوی تعامل با مشتریان و ارائه خدمات به ذینفعان و پشتیبانی از ارزشهای برند آنها» شد. در نتیجه، سال ۲۰۲۰ شاهد جریانی از آزمایش دیجیتال (رویدادهای ترکیبی فیزیکی و مجازی، به همرسانی آنلاین، وبینارها، اسپانسری مجازی) به همراه نمونههایی مانند گامنسکوم آلمان، جشنواره صدور مجوز انگلستان و نمایشگاه کانتون در چین بوده است.
ایامآر پیشبینی میکند، وقتی سرانجام کسب و کارهای جهانی بازگشایی شوند و نمایشگاههای فیزیکی بازگردند، شتاب پذیرش کسبوکارهای دیجیتال و افزایش درآمد مربوط به پیشنهاد جدید موردانتظار دیجیتال برگزارکنندگان ادامه خواهد داشت. سال ۲۰۲۱ بهطور قطع انحراف از آن مسیر نخواهد بود.با نگاهی کمی آن سوتر، به سال ۲۰۲۲، انتظار میرود بازار جهانی ۷۸ درصد از اندازه سال ۲۰۱۹ خود را باز خواهد یافت. نرخ بازیابی از کشور به کشور متفاوت خواهد بود و به بسیاری از عوامل مانند نشاط اقتصاد زیربنایی و مشارکت بینالمللی در رویدادها بستگی خواهد داشت. انتظار میرود چین با بازیابی ۸۶ درصد از اندازه نسبی سال ۲۰۱۹ خود، مثبتترین روند بازگشت را داشته باشد.
این در گام نخست به خاطر مشارکت پایین بینالمللی نمایشگاههای این کشور (حدود ۹۰ درصد از فضای نمایشگاهی آن ازسوی مشارکتکنندگان داخلی پر میشود) و نیز مقاومت نسبی بخش نهایی زیرساختی آن است. برزیل نیز از نظر جغرافیایی و مشارکت بخشهای گوناگون وضعیت مطلوبی دارد اما ممکن است بهدلیل کُندی رشد درآمد ناخالص ملی، کمی دچار اختلال شود.ایامآر پیشبینی میکند، در سایر بازارها بهدلیل اینکه شرایط منفی در یک منطقه توسط شرایط مثبت منطقهای دیگر جبران میشود، بازیابی قدرتمندی حاصل گردد.گوناگون آنها بیشتر در تعامل قرار دارند، بازیابی کمتری به نسبت سال ۲۰۱۹ خواهد داشت. بهعنوان مثال، کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس، بهدلیل جذب اقتصادی بینالمللی زیاد، انعظافپذیری متوسط مایل به ضعیف دارند و در نتیجه پیشبینی میشود این کشورها بتوانند ۵۸ درصد از حجم اقتصادی خود را تا سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۱۹ باز یابند.
بازار نمایشگاهی در ۵ سال آینده چقدر میتواند رشد کند؟
ما معتقدیم کرونا تأثیر طولانیمدتی را بر ایجاد تفکیک در صنعت نمایشگاهی، بین آن دسته از برگزارکنندگانی که عمدتا بر رویدادهای دورهای تمرکز کرده و آن دسته که مبدل به ارزشآفرینان ۳۶۵ روزه شدهاند، خواهد داشت. درباره با دسته دوم -ایامآر- با همکاری چند بازیگر اصلی این صنعت در صدد است چشماندازی جدید برای برگزارکنندگان پدید آورد. در پایان، این زمانه مخرب هم میتواند فرصتی برای ارزیابی مجدد جایگاه و نقش نمایشگاهها (و برگزارکنندگان نمایشگاهها) در بافت گستردهتر جامعه باشد. مباحث اصلی اجتماعی مانند پایداری، حاکمیت زیست محیطی، اجتماعی و سازمانی یا گوناگونی میتوانند با بلوغ«نسل جدید رهبران» فوریت جدیدی به خود گیرند.
تهیه و تنظیم: محسن خواجه محمدی