کشور ما در ماههای گذشته با فراز و نشیبهای فراوانی در حوزه تجارت مواجه بوده و تسری این مشکلات به بخشهای دیگر باعث شده همکاران ما در حوزه تولید لوازم خانگی نیز با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کنند؛ مشکلاتی که شاید مهمترین آنها ارزی و تخصیص نیافتن ارز برای تهیه مواد اولیه باشد.
در واقع کشور ما این ظرفیت را دارد که اگر مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز تولید لوازم خانگی در اختیار تولیدکنندگان این حوزه قرار بگیرد، تولید این محصولات را حتی تا 2 برابر نیاز بازار انجام دهد. شاید اینطور بتوان گفت که مشکل امروز تولیدکنندگان ما خود تولید نیست و آنچه ما را دچار مشکل کرده، تامین مواد اولیه و ملزومات تولید است. موضوع دیگری که این روزها بسیار مورد توجه مردم و مسئولان قرار دارد، دستیابی به فرمولی برای تولید لوازم خانگی ارزان است و ادعاهایی هم در این باره مطرح شده، اما آنچه در این باره واضح بهنظر میرسد این است که رسیدن به چنین نتیجهای باید با پیروی از دستورالعملهایی باشد که کشورهای پیشرفته سالهاست از آن تبعیت میکنند. پایین آوردن قیمت لوازم خانگی از مسیر دستور میسر نمیشود و راهکارهای دیگری دارد.
در واقع اگر تولیدکنندگان مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز خود را بهراحتی در اختیار داشته باشند و خط تولید با حداکثر ظرفیت مشغول کار باشد، نظام عرضه و تقاضا بهصورت خودکار قیمتهای بازار را کاهش میدهد، زیرا در مسیر تولید وقتی هزینههای سربار بالاتر از هزینه تولید باشد، تولید کالای ارزانقیمت معنا نخواهد داشت. در حال حاضر سوددهی در حوزه لوازم خانگی بسیار بهندرت اتفاق میافتد و عایدی بسیاری از واحدهای تولیدی با مخارج آنها سربهسر است و این واحدها تنها برای جلوگیری از توقف خط تولید خود و پیشگیری از هزینههای ناشی از توقف و راهاندازی مجدد خطوط تولید، همچنان مشغول کار هستند. تولیدکننده نمیتواند مواد اولیه مورد نیاز خود را از بورس کالا خریداری کند و مجبور است آن را به 2 برابر قیمت از بازار آزاد تهیه کند.
در واقع در حال حاضر سودی که باید از فعالیت در حوزه تولید کشور برای تولیدکننده حاصل شود، بهدلیل سیستم نامناسب عرضه، به جیب واسطههای مواد اولیه میرود. تولیدکنندهای که قصد دارد قیمت لوازم خانگی تولیدی خود را کاهش دهد هم نمیتواند کالای خود را با زیان بفروشد، به همین دلیل قیمتهای خود را باتوجه به قیمت خرید مواد اولیه تعیین میکند. نمیتوان انتظار داشت که بدون هیچ تغییری در سیستم توزیع و عرضه مواد اولیه و تجهیزات موردنیاز تولیدکنندگان لوازم خانگی، این محصولات با کاهش فاحش قیمت راهی بازارهای مصرف شوند. وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای تنظیم قیمتها در حوزه لوازم خانگی گامهای مثبت و خوبی برداشته اما نمیتوان انتظار داشت که این مشکل بدون اصلاح و نظارت بر نحوه عرضه مواد مورد نیاز تولیدکنندگان حل شود. ما باید بپذیریم که کشورهای پیشرو در این زمینه، پیشتر از ما این مسیر را پیمودهاند و ما میتوانیم با استفاده از تجربیات آنها در این مسیر حرکت کنیم و به نتایج مطلوب برسیم، وگرنه با آزمون و خطا و برخوردهای دستوری سالهای سال باید در انتظار کورسوی امیدی بمانیم.
اسماعیل بازارچی - دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی