ثمن رحیمیراد: ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود آنچه سوءاستفادههای چین از سامانه نابهسامان بینالمللی و روشهای نامنصفانه نامیده بود را از میان برمیدارد؛
در نتیجه همین وعدهها ۶ژوئیه ۲۰۱۸ میلادی (۱۵تیر ۱۳۹۷خورشیدی) امریکا با اعمال ۳۴ میلیارد دلار تعرفه گمرکی بر واردات کالاهای چینی آتش یک جنگ تجاری با این کشور را روشن کرد. چین نیز مقابلهبهمثل کرد، در ادامه رهبران دو اقتصاد بزرگ جهان پس از دو ماه جنگ تجاری بین دو کشور و وضع تعرفه بر کالاهای یکدیگر، آذر سال گذشته در حاشیه نشست گروه ۲۰ در آرژانتین شام کاری برگزار کردند و به توافقهایی دست یافتند که به ۳ ماه آتشبس در این جنگ تعبیر و ۴ روز بعد اعلام عمومی شد، با این حال آتش جنگ تجاری فروننشست و تا این روزها و در حالی که تنها کمی بیش از یک ماه به پایان امسال میلادی مانده است، امریکا و چین گاه و بیگاه از احتمال توافقی حرف میزنند که گویا زمان وقوع آن همچنان مشخص نیست.
توافق حتمی است
مسعود دانشمند رئیس خانه اقتصاد، در گفتوگو باصمت در این باره توضیح میدهد: چین و امریکا توافق خواهند کرد، چون این دو به بازارهای متقابل یکدیگر نیاز دارند. در واقع مسئله این است که صاحبان سرمایههای بزرگ در امریکا از دوره کلینتون با توجه به مصوبات صورت گرفته برای مالیات سرمایههای بزرگ، سرمایهها و فناوریهای خود را به چین منتقل کردند تا تولید ارزانتر تمام شود و محصول برای فروش به بزرگ امریکا بازگردد. در همین حال چین نیز برای فروش تولیدات سرمایهگذاران امریکایی به بازار امریکا نیاز دارد.
وی ادامه میدهد: حال ترامپ میگوید تولیدات چین به افزایش بیکاری در امریکا انجامیده است در نتیجه تولید باید به داخل امریکا بازگردد تا به اشتغال بینجامد به همین منظور تعرفه کالاهای وارداتی به امریکا را بالا برده است. او در واقع امکان دسترسی آزاد به بازار امریکا را از بین برده است. در نتیجه همین سیاستهای ترامپ است که میزان بیکاری در امریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ به کمترین میزان در ۴ دهه اخیر رسیده. با این حال اگر چین بازار امریکا را از دست دهد، دیگر بازاری برای فروش محصولات خود ندارد. در نتیجه در صورتی که امریکا امکان دسترسی چین به بازار خود را فراهم نکند، چین دچار مشکل اشتغال میشود.
دانشمند ادامه میدهد: در این شرایط چین چارهای ندارد جز اینکه به هر صورتی با امریکا به توافق برسد پس این توافق باید در نهایت حاصل شود و حاصل میشود، چون بحران بیکاری برای چین بسیار مخرب است و حتی میتواند بر ثبات نظام حاکم تاثیرگذار باشد، امریکا به این نقطه ضعف چین آگاه است و تلاش است میکند بیشترین امتیاز را بهدست آورد. از طرف دیگر چین نیز در تلاش است تا کمترین امتیاز را در این توافق بدهد و با مطرح کردن مسائلی مانند استیضاح ترامپ و انتخابات پیش روی امریکا به رئیسجمهوری این کشور بفهماند که هر چند در این بازی دست بالا را دارد، اما جایگاه او نیز متزلزل است، اما به باور من در نهایت هر دو طرف به منطق بازار گردن مینهند و هر دو تا اندازهای از مواضع خود کوتاه میآیند تا در نهایت به تعادل برسند.
توافق عامل رونق بازار جهانی
پرویز امانیان تحلیلگر بازار کامودیتیها نیز در گفتوگو باصمت به تاثیرات جنگ تجاری بر بازار بینالملل میپردازد و میگوید: جنگ تجاری در یک نمای کلی به کاهش سرمایهگذاری در بازارهای جهانی و تزلزل کسبوکارها انجامیده، بازار کامودیتیها نیز از این قاعده خارج نیست. وی ادامه میدهد: آمارهایی مانند پیامآی بهخوبی تاثیر منفی این جنگ را بر عرضه و تقاضای جهانی نشان میدهد، در نتیجه هر گونه توافقی میتواند به بروز رونق در بازارهایی بینجامد که امروز کم و بیش در رکود است از جمله بازار کامودیتیها. به طور مثال امروز که من با شما صحبت میکنم، بهای مس در مدار ۵هزار دلار است در حالی که سال گذشته و پیش از آغاز جنگ تجاری مس حتی تا مدار ۷هزار دلار هم پیش رفت؛ پس توافق میتواند بازار فلزات را از رکود کنونی خارج کند، اما مسئله اصلی در این بین وقوع توافق است. از آنجایی که ترامپ شخصیت باثباتی ندارد، چندان نمیتوان درباره تصمیمات او در درازمدت اطمینان حاصل کرد.
ترامپ همواره ناقض توافق
کیوان جعفریطهرانی کارشناس بینالملل بازارهای سنگ آهن و فولاد نیز در گفتوگو باصمت تاثیر تزلزل ترامپ بر اجرایی نشدن توافق را تایید میکند و میگوید: عوارض واردات فولاد از امریکا به چین باعث شده بود چین جایگزینهایی برای بازار امریکا پیدا کند، اتفاقی که به کاهش بهای جهانی فولاد انجامیده بود. وی ادامه میدهد: حالا و در صورت سازش و راه یافتن فولاد چین به بازاری مانند امریکا امید به افزایش بهای فولاد و به دنبال آن سنگ آهن میرود، اما مسئله این است که موضوعی مانند توافق چین و امریکا تاکنون چند بار مطرح شده و آن کسی که همواره این توافق را نقض کرده ترامپ بوده است. دور از ذهن نیست که این بار نیز توافق حاصل نشود که این اتفاق به افت بازار سنگ آهن و فولاد میانجامد.