قیمت در بازار خودرو با یک هیجان بالا می‌رود و با هیجانی دیگر پایین می‌آید. از حدود نیمه دوم شهریور نرخ خودرو در بازار صعودی بود اما با کاهش قیمت ارز، روند نزولی به خود گرفت. بنابر اظهارات فعالان این بازار، نرخ خودرو در یک ماه گذشته حدود ۳۵ درصد کاهش یافت و این روند می‌تواند ادامه پیدا کند، زیرا جهش قیمتی بازار خودرو در یک سال گذشته بیش از این بوده است.
ادامه ریزش قیمت خودرو
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو درباره وضعیت بازار خودرو به صمت گفت: درحال‌حاضر نمایشگاه‌های خودرو تعطیل هستند و قیمت‌هایی که اعلام می‌شود بیشتر در فضای مجازی است. خوشبختانه روند قیمت در بازار خودرو کاهشی است؛ موضوعی که از مهر قابل پیش‌بینی بود.
وی افزود: از شهریور به این سو و در ۵۰ روز گذشته، معامله‌ای انجام نمی‌شد و قیمت‌ها روی کاغذ تعیین می‌شد. هنگامی‌که نرخ ارز از ۲۵ به ۳۲ هزار تومان رسید، هر کس کالای سرمایه‌ای اعم از خودرو، ارز، سکه و... در اختیار داشت، قیمت‌های عجیب و غریبی اعلام می‌کرد؛ نرخ‌هایی که با شیوه‌های محاسباتی خودشان به‌دست می‌آوردند. بهعنوان مثال، قیمت کالایی که ۲ سال قبل ۴ هزار تومان بود، ضربدر 8 اعلام می‌شد. با این روند معامله‌ای در بازار خودرو شاهد نبودیم.
او ادامه داد: درحال‌حاضر باوجود کاهش قیمت در بازار خودرو، نرخ‌ها هنوز به قیمت‌های ۱۰ شهریور نرسیده است.
این فعال بازار خودرو در پاسخ به این پرسش که چرا ۱۰شهریور مبنای قرار گرفته، گفت: اگر به آرشیو قیمت خودروها مراجعه شود، قیمت دلار در این تاریخ حدود ۲۴ هزار و ۳۰۰ تومان بود و سمند و پژو ۴۰۵ هم در بازار با ۱۵۳ میلیون تومان معامله می‌شد. پژو ۲۰۶ تیپ۲ حدود ۱۶۲ میلیون تومان و پراید ۷۸ میلیون تومان خریدوفروش می‌شد. بنابراین هنوز جا برای کاهش بیشتر قیمت خودرو وجود دارد. طبیعی است وقتی در بازار فروشنده زیاد و تقاضا برای خرید کم باشد، قیمت‌ها ریزش پیدا می‌کند.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو اظهارکرد: درحال‌حاضر افراد دارای خودرو نگران ریزش بیشتر نرخ خودرو هستند؛ از این‌رو آگهی فروش داده‌اند اما متقاضیان هم منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند.
گره خوردن بازارها به‌هم
برخی عنوان می‌کنند نمی‌توان از کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت خودرو در بازار بهعنوان ریزش نام برد، زیرا ریزش زمانی است که همان مبلغ که غیرمنطقی روی قیمت خودرو رفته، کاهش پیدا کند. موتمنی در توضیح این موضوع گفت: این منطق درست است. قیمت باید به نقطه آغاز شروع افزایش غیرمنطقی نرخ خودرو بازگردد. فعالان بازار که سال‌هاست در بازار خودرو تجربه دارند، می‌دانستند همانطور که قیمت خودرو غیرمنطقی بالا رفت، روند نزولی را هم تجربه می‌کند.
وی گفت: با شروع افزایش قیمت از 22 شهریور معامله‌ای انجام نمی‌شد و افراد سلیقه‌ای اعلام قیمت می‌کردند. این مسئله فقط مربوط به بازار خودرو نبود و تمام بازار کالاهای سرمایه‌ای مانند سکه و طلا را درگیر کرده بود. سکه به ۱۶ میلیون تومان رسید که درحال‌حاضر با ریزش قیمت‌ها به حدود 11میلیون تومان رسیده است؛ بنابراین تمام کالاهای سرمایه‌ای کاهش قیمت را در چند وقت اخیر تجربه کرده‌اند. قیمت کاهش پیدا کند، معاملات تازه آغاز می‌شود.
این فعال بازار با بیان اینکه قیمت‌هایی که در ۲ ماه گذشته از ۲۲ شهریور تا اواسط آبان با شیب ملایم بالا رفت، غیرطبیعی و مشخص بود دوباره کاهش پیدا می‌کند، گفت: در این شرایط، بازار خودروهای داخلی و خارجی راکد بود، زیرا خریداری نبود. در چند روز اخیر، برخی خودروها ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان کاهش پیدا کرده‌اند.
وی اظهارکرد: ممکن است این سوال مطرح شود که چه اتفاقی رخ داد که باعث شد قیمت‌ها ریزش پیدا کند. پاسخ این است که اگر قیمت سکه و ارز اول و دوم شهریور را کنار هم قرار دهیم به‌دلیل این نوسانات قیمتی پی می‌بریم.
بهعنوان مثال، زمانی‌که سکه حدود ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بود، سمند ۱۴۵ میلیون تومان خریدوفروش می‌شد. زمانی که سکه به ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید،سمند هم ۲۴۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. اگر نرخ ارز ۲۲ هزار تومان شود نرخ خودرو باز هم ۱۵ درصد کاهش می‌یابد.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو با بیان اینکه در این بازه زمانی عرضه افزایش نیافته، گفت: افزایش قیمت خودرو به‌دلیل رکود سنگین بازار بوده است. پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال، ریزش قیمت کالاهای سرمایه‌ای ادامه داشته باشد.
دلیل ریزش قیمت‌ها
موتمنی در پاسخ به این پرسش که دلیل اصلی ریزش قیمت در بازار خودرو چیست، گفت: فضا برای دلالی از بین رفته است.
درحال‌حاضر، تقاضای کاذب برای ثبت‌نام در پیش‌فروش‌ها هم فروکش کرده است. بهعنوان مثال، مهر ماه ب‌ام‌و سری ۷ حدود ۹ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شد اما در یک هفته گذشته ۳ میلیارد تومان ریزش قیمت داشت و به 6 میلیارد تومان رسید. از قیمت ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان سانتافه، یک میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان کم شد. النترا یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی هم ۷۰۰ میلیون تومان کاهش قیمت داشت . یا حدود ۶۰۰ میلیون تومان از قیمت مزدا یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی کاسته شد.
این فعال بازار اظهارکرد: کاسب و افراد باتجربه با افزایش حبابی قیمت‌ها، مبادرت به خرید کالا نمی‌کنند، چون می‌دانند قیمت‌ها شکسته می‌شود.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تاکید کرد: در بازار خودرو فقط جو روانی بازار فروکش کرده و اصل مهم در بازار خودرو این موضوع است. البته عوامل دیگر مانند ارز و تحولات سیاسی هم بی‌تاثیر نبوده اما بازار کالاهای سرمایه‌ای بیشتر متاثر از جو روانی هستند.
موتمنی در پایان یادآورشد: وقتی ارزش پول ملی بالا می‌رود، آرامش در بازار بیشتر می‌شود و با کاهش پایه پولی کشور دغدغه‌ها زیاد شده و همه به‌دنبال حفظ ارزش سرمایه خود به هر طریقی هستند؛ بنابراین تقویت پول ملی منجر به آرامش بازارها می‌شود.
برگشت نرخ خودرو به قیمت‌های شهریور
علی خسروانی یکی از فعالان بازار خودرو پیش‌تر به صمت گفته بود که روند کاهشی قیمت خودرو ریزشی نیست، زیرا ریزش زمانی است که حباب قیمتی از بین رفته باشد. خسروانی در ادامه درباره وضعیت فعلی کاهش قیمت‌ها اظهارکرد: اگر بازه زمانی نسبت به یک ماه قبل باشد می‌توانیم اصطلاح ریزش قیمت‌ها را در بازار خودرو به‌کار ببریم، زیرا شاهد کاهش ۳۵ درصدی قیمت خودروها بوده‌ایم. بهعنوان مثال، قیمت هیوندای اکسنت صفر کیلومتر که یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان بود، درحال‌حاضر حدود ۷۰۰ میلیون تومان شده است. اما اگر بازه زمانی درباره کاهش یا ریزش قیمت در بازار خودرو یک سال قبل درنظر گرفته شود، اصطلاح ریزش قیمت‌ها درست نیست، زیرا بهعنوان نمونه هیوندای اکسنت سال گذشته ۴۵۰ میلیون تومان بود که به یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان رسید و با وجود کاهش هنوز حدود ۲ برابر قیمت سال گذشته است. درحال‌حاضر، نرخ خودرو به وضعیت شهریور بازگشته است.
سرمایه‌های سرگردان مقصر اصلی گرانی
این فعال بازار در پاسخ به این پرسش که آیا دلایل افزایش قیمت خودرو از بین رفته یا کاهش نرخ خودرو هم هیجانی است، گفت: کاهش فعلی قیمت خودرو ثابت می‌کند سوداگر و دلال نقشی در گرانی این محصول در بازار نداشته، زیرا درحال‌حاضر که قیمت‌ها روند نزولی دارد آیا به این دلیل بوده که برای سوداگران اتفاق خاصی افتاده است؟ یا این سوداگران بوده‌اند که تصمیم به کاهش قیمت‌ها گرفته‌اند؟ اگر بازار در اختیار دلال بوده چرا نمی‌توانند مانع ریزش قیمت‌ها شوند؟ البته منکر نقش دلال در بازار خودرو نیستم اما درصد آن در مقابل باقی شاخص‌ها اندک است.
وی افزود: دلال فقط می‌تواند افزایش قیمت‌ها را در سطح محدود انجام دهد نه‌اینکه اگر نرخ خودرو ۱۰ برابر شد او مسبب این امر بوده باشد.
او تاکید کرد: دلیل افزایش نرخ خودرو ورود سرمایه‌های سرگردان افراد اتفاقا غیرتخصصی و عادی برای حفظ ارزش به بازار خودرو بوده است.
فردی تمام سرمایه‌اش ۲۰۰ میلیون تومان است آن را وارد بازار خودرو می‌کند. وقتی این حجم سرمایه وارد یک بازار می‌شود که کالای آن محدود است منجربه تورم قیمتی در آن بازار می‌شود.
خسروانی ادامه داد: دلیل ریزش هم باز هم همان است؛ مردم می‌ترسند قیمت خودرو ریزش بیشتری داشته باشد مبادرت به فروش می‌کنند تا در بازاری دیگر سرمایه‌گذاری کنند. وگرنه نه واردات خودرو انجام شده است و نه آمار عرضه بیشتر. در این میان، فقط جو روانی بوده که سبب این افزایش و کاهش شده و می‌شود.
این فعال بازار در پاسخ به این پرسش که جنبه روانی ناشی از چیست، گفت: مردم در انتظار اتفاق‌ها پس از انتخابات امریکا و سرنوشت برجام هستند.
آنها انتظار شرایط بهتری را دارند. در بازار ایران برخوردها هیجانی و احساسی است. گاهی برخی از ترس مرگ، خودکشی می‌کنند.
خسروانی در پایان پیش‌بینی کرد: شیب نزولی قیمت در بازار خودرو ادامه پیدا می‌کند.
سخن پایانی
بنا بر این گزارش همانطور که افزایش قیمت در بازار خودرو هیجانی و ناشی از جو روانی حاکم در کشور بود در ادامه ریزش فعلی هم هیجانی بوده و بنا بر پیش‌بینی فعالان بازار این کاهش با روند کندتر ادامه پیدا می‌کند تا تکلیف برجام در دوره جدید ریاست‌جمهوری امریکا مشخص شود.
البته ناگفته نماند که بازار ایران قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است با یک اتفاق جزیی، دوباره سر فلش قیمت‌ها رو به بالا حرکت کند.