حمل‌ونقل دریایی از مهم‌ترین روش‌های حمل‌ونقل است که در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد. این روش حمل‌ونقل قرن‌هاست که در حمل کالا و مسافر به انسان یاری رسانده تا علاوه بر سفر، به تجارت نیز بپردازد. به‌دلیل به‌صرفه بودن حمل و ترانزیت دریایی نسبت به حمل‌ونقل هوایی، روش حمل‌ونقل دریایی از مهم‌ترین انتخاب‌های تجار و فعالان اقتصادی است و باوجود توسعه روش‌های حمل‌ونقل، حمل دریایی همچنان در اولویت انتخاب فعالان حوزه کسب‌وکار است و براساس آمارهای موجود بیش از ۸۰ درصد حمل‌ونقل در جهان از طریق دریا انجام می‌شود.

 توسعه صنعت حمل‌ونقل دریایی موجب رونق کسب‌وکار و رشد اقتصادی کشور می‌شود. امروزه حمل‌ونقل دریایی یکی از اجزای مهم اقتصاد کشور محسوب می‌شود و به دلیل داشتن نقش زیربنایی تاثیر قابل‌توجهی بر فرآیند رشد اقتصادی کشور دارد. حمل‌ونقل دریایی دربرگیرنده فعالیت‌هایی است که به‌شکلی گسترده در زمینه‌های تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات جریان داشته و در مجموعه فعالیت‌های اقتصادی نقشی بی‌بدیل دارد و به نظر می‌رسد بدون توسعه شبکه حمل‌ونقل دریایی کشور، رشد و توسعه عمومی کشور غیرممکن خواهد بود. بنابراین در شرایط فعلی بخش حمل‌ونقل دریایی کشور برای توسعه سهم بازار فعلی، باید توجه بیشتری به سازکارهای بازار و توسعه خدمات داشته باشد. البته توسعه این بخش در گرو افزایش سرمایه‌گذاری بوده و شرط تحقق آن نیز اقتصادی شدن حمل‌ونقل دریایی به‌واسطه اعمال سیاست‌های حمایتی مبتنی بر فضای کسب‌وکار است. بر همین اساس در مقوله رشد و توسعه اقتصاد در این مقطع زمانی و روند گسترش آن باید به نقش سیستم‌های حمل‌ونقل دریایی در بهینه‌سازی هزینه‌ها، زمان سفر، سرعت جابه‌جایی، ایمنی و سطح خدمات ارائه شده توجه بیشتری داشت. از آنجا که صنعت دریایی بخش مهمی از حمل‌ونقل کشور را در بر می‌گیرد، باید برای توسعه سهم بازار، برنامه‌ای جامع تدوین شود و یکی از این برنامه‌ها، فراگیری فنون بازاریابی است. بازاریابی محصول یا خدمت، عامل ماندگاری و بالندگی موسسات و بنگاه‌های اقتصادی است و بدین جهت از اهمیتی ویژه برخوردار بوده و برای توسعه فروش و افزایش سهم بازار امری کلیدی تلقی می‌شود. حال اگر این فرآیند با پشتوانه تحقیقات بازار همراه شود، به‌طور قطع اثربخشی بیشتری خواهد داشت. «راسبی گازیر» معتقد است در بازاریابی، اطلاعات تنها مبنایی برای اتخاذ تصمیمات بهتر نیست، بلکه یک دارایی ارزشمند است که از نظر استراتژیک می‌تواند مزایای رقابتی به بار آورد. در شرایطی که تولید و عرضه کالا و خدمات به‌عنوان مبنا و میزانی برای سنجش توسعه یافتگی اقتصادی کشورها قلمداد می‌شود، عنصری نقش حیاتی دارد که پایداری این روند را تضمین کند. این عنصر بدون‌شک مصرف‌کننده است که حق انتخاب دارد؛ از این ‌رو گزینه‌هایی که برای انتخاب پیش‌روی اوست و براساس آنها یکی را بر دیگری مقدم می‌دارد، بسیار اساسی و تعیین‌کننده است. باید این موارد را شناخت، تحلیل کرد و تولید انواع کالا و خدمات را بر پایه آنها بنیان نهاد. البته قبل از هر چیز باید پذیرفت که لازمه تحقق این هدف، شناخت علاقه‌های مشتری، مدیریت تجربه مشتریان، درک تحولات بازار و برنامه‌ریزی صحیح برای توسعه محصولات و خدمات جدید است و در شرایط فعلی باید به سراغ تحقیقات بازاریابی رفت. تحقیقات بازاریابی زمانی ضرورت دارد که مشکلی مشاهده می‌شود؛ نظیر کاهش سهم بازار یا ضعیف شدن نحوه توزیع. تحقیقات بازاریابی، روشی عینی، منظم و منسجم است که از طریق آن اطلاعات لازم و مناسب برای تصمیم‌گیری مدیر بازاریابی فراهم می‌آید. یکی از مواردی که موجبات تصمیمات سازنده و درست مدیران بازاریابی را فراهم می‌آورد، تحقیقات بازاریابی است؛ تحقیقاتی که به‌طور کلی به گروه‌های تحقیقات درباره بازار، تحقیقات درباره مشتری و مصرف‌کننده و تحقیقات درباره محصولات و خدمات تقسیم می‌شود. تحقیقات بازاریابی کاربردهای زیادی دارد. از این تحقیقات بیشتر در تعیین سیاست‌های بازاریابی استفاده می‌شود و به این ترتیب از عوامل قابل کنترل و خارج از کنترل بازار به بهترین صورت استفاده می‌شود. تحقیقات بازاریابی با کشف بازارهای جدید، موارد استفاده از کالاها و خدمات پیشین را توسعه می‌دهد. مهم‌ترین مزیت تحقیقات بازاریابی این است که موجب حذف تصمیماتی که بر اطلاعات نادرست استوار است، می‌شود و از آنجا که معمولا پس از تصمیم‌گیری‌های مهم تجاری، امکان بازگشت وجود ندارد، از سرمایه‌گذاری‌های سنگین و بدون تحقیق و مطالعه در بخش‌های غیرضروری جلوگیری می‌شود. همچنین کاهش هزینه‌ها را به‌دنبال دارد، تاثیر فعالیت‌های تبلیغاتی را افزایش می‌دهد و باعث توسعه فروش خدمت یا کالا می‌شود.

بسیاری از فعالان حوزه تجارت معتقدند توسعه حوزه حمل‌ونقل دریایی منجر به توسعه صادرات کالاهای ایرانی و جهانی‌سازی خواهد شد؛ از این‌ رو تولیدکنندگان باید با برنامه‌ریزی برای صادرات کالا از طریق دریا، توسعه بازارهای صادراتی و افزایش کشورهای هدف را در اولویت قرار دهند و سبب رونق اقتصادی و افزایش ظرفیت صادراتی شوند. امید است متولیان امر تدابیر مناسبی را برای بهبود فضای کسب‌وکار در حوزه حمل‌ونقل دریایی و توسعه سهم بازار این بخش در صنعت حمل‌ونقل اتخاذ کنند. اهمیت توسعه حمل‌ونقل دریایی در حالی موردتاکید است که توسعه همکاری‌های تجاری ایران و کشورهای حوزه خزر در روزهای اخیر در محور گفت‌وگوی مقامات این کشورها قرار داشته است.