نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی از 5 تیر برای مسافران خارجی به‌صورت ارزی محاسبه‌شده و براساس این تصمیم نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی برای پروازهای کمتر از یک ساعت ۱۰۰ دلار و برای پروازهای بیشتر از یک ساعت ۱۵۰ دلار اعلام شد. در این میان، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت امور خارجه در مکاتباتی جداگانه و اظهارنظرهایی متعدد مخالفت خود را با اتخاذ این تصمیم ابراز کردند. به اعتقاد آنها این تصمیم می‌تواند پیامدهای بسیاری برای گردشگری ایران و حتی صنعت هوانوردی داشته باشند. این روند ادامه داشت تا اینکه دو هفته بعد از رسانه‌ای شدن بخشنامه انجمن شرکت‌های هواپیمایی به همه ایرلاین‌ها که موضوع فروش دلاری بلیت هواپیما را آشکار کرد، وزیر راه و شهرسازی از ابطال آن و توقف فروش ارزی بلیت به اتباع خارجی خبر داد.

فروش دلاری بلیت هواپیما ممنوع شد

 رستم قاسمی با اشاره به اینکه فروش دلاری بلیت هواپیمابرای مسافران به‌ویژه در فرودگاه‌های آبادان و اهواز مشکلاتی را ایجاد کرده بود، گفت: رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در جلسه‌ای که با مدیران عامل شرکت‌های هواپیمایی داشت این موضوع را ابلاغ کرد و موضوع برای بررسی بیشتر در دستور کار قرار گرفت. وزیر راه و شهرسازی همچنین با بیان اینکه در هفته گذشته برخی شرکت‌ها و دفاتر هواپیمایی به بهانه ارائه خدمات سی‌آی‌پی و توزیع غذای گرم، اقدام به گران‌فروشی بلیت کردند، گفت: این اقدام خلاف قوانین و بدون مجوز سازمان هواپیمایی کشوری بوده است.

وی با بیان اینکه سقف قیمتی همه مسیرهای داخلی کشور در سامانه هواپیمایی کشوری اعلام ‌شده، افزود: هیچ شرکتی هواپیمایی یا دفتر مسافرتی حق فروش بلیت بالاتر از نرخ‌های تعیین‌شده را ندارد و دستورالعمل جدید فروش بلیت به اتباع خارجی نیز هفته آینده ابلاغ می‌شود.

کارشناسان اقتصاد معتقدند دونرخی شدن بلیت پروازهای داخلی در آینده تاثیر منفی بر تعداد مسافران داخلی می‌گذارد. در واقع دلاری شدن بلیت برای خارجی‌ها سبب می‌شود گرایش فعالان صنعت گردشگری برای فروش بلیت به مسافران خارجی یا مسافران داخلی که توانایی دلاری خریدن بلیت‌ها را دارند، افزایش یابد. این مسئله در نهایت خود را به صورت کاهش قدرت خرید بلیت هواپیما توسط برخی مسافران داخلی و حذف این افراد از مسافرت با هواپیما نشان می‌دهد. رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی خراسان رضوی از جمله این گروه بوده که معتقد است دلاری شدن نرخ بلیت هواپیما بر تعداد مسافران داخلی تاثیر منفی خواهد گذاشت.

افزایش نرخ بلیت پروازهای داخلی

 به گزارش شهرآرا، علیزاده  قناد ضمن بیان این مطلب گفت: این مسئله سبب می‌شود نرخ بلیت‌های داخلی هم افزایش یابد. وی با اشاره به محاسبه دلاری بلیت‌ها استان‌های زیارتی و تاثیر آن بر اقتصاد این استان‌ها گفت: مشهد یکی از این شهرهای زیارتی است که با نرخ دلاری بلیت پرواز، هزینه ورود زائران خارجی به آن افزایش‌یافته و درنتیجه منجر به کاهش ورودی گردشگری به این شهر خواهد شد. این در حالی است که ما به‌دنبال توسعه ورود زائران خارجی از طریق کشورهای همسایه به مشهد هستیم؛ بنابراین باید موانع را برداریم، نه اینکه با گران کردن هزینه‌های سفر، میزان ورود آنها را کاهش دهیم.

لغو ۳۰ درصد بلیت‌ها توسط زائران خارجی

صمترئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر خدمات مسافرتی خراسان رضوی نیز از تاثیر منفی دلاری شدن بلیت زائران خارجی برای سفر به مشهد خبر داد و گفت: از زمانی که این مسئله اعلام ‌شده، ۳۰ درصد زائران خارجی که قصد سفر به مشهد را داشته‌اند، بلیت‌های خود را لغو کرده‌اند.

سعید ولی‌زاده افزود: وقتی مبنای فروش بلیت به زائران خارجی دلاری می‌شود، این مسئله تاثیر منفی داشته و سبب کاهش ورود زائران خارجی به مشهد می‌شود. فعالان صنف گردشگری با این کار مخالف بوده و معتقدند این مسئله برای اقتصاد زیارت که پایه اقتصاد مشهد است، پیامد منفی دارد. وی بیان کرد: اکنون شرکت‌های هواپیمایی دولتی، بلیت‌های خود را مانند گذشته و براساس ریال می‌فروشند اما برخی شرکت‌ها از ۵ تیر بلیت‌هایشان را بر مبنای دلار برای مسافران خارجی محاسبه می‌کنند که این مسئله تاکنون بار منفی داشته است.

ورود کمیسیون عمران به موضوع نرخ بلیت‌ها

صمتنایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نرخ‌گذاری ارزی بلیت هواپیما برای مسافران خارجی، تاکید کرد: متاسفانه با این اقدام، نرخ بلیت هواپیما در برخی مسیرها بیش از 100 درصد افزایش‌یافته و این وضعیت اصلا قابل‌قبول نیست. به گزارش ایسنا، کمال علیپور با اشاره به اقدام سازمان هواپیمایی برای نرخ‌گذاری ارزی بلیت هواپیما برای اتباع خارجی، بیان کرد: افزایش نرخ بلیت هواپیما برای اتباع خارجی کار اشتباهی است و هیچ هماهنگی در این حوزه انجام‌ نشده است. اینکه نرخ واقعی بلیت از گردشگر خارجی گرفته شود، مشکلی با قوانین ندارد اما اینکه با نبود مدیریت، این اقدام روی نرخ پروازهای داخلی تاثیر گذاشته و برای مردم خود کشور نیز افزایش نرخ چشمگیری را رقم بزند، قابل‌قبول نیست.

وی در ادامه اظهار کرد: اینکه با تعیین نرخ دلاری بلیت اتباع خارجی برای بخشی از اقتصاد دردسر درست کنیم، قابل‌قبول نیست. از سوی دیگر، این تصمیم مشکلاتی هم برای جذب گردشگر ایجاد خواهد کرد.

علیپور تصریح کرد: این افزایش نرخ بلیت هواپیما اصلا منطقی نیست و نوسانات شدیدی را در بازار ایجاد کرده است. با رصد نرخ بلیت پروازها مشاهده شد نرخ برخی از مسیرها ۱۰۰ برابر افزایش ‌یافته است. این افزایش منطقی نبوده و کمیسیون عمران این موضوع را با جدیت دنبال خواهد کرد.

سود در فروش چارتری است

بلیت چارتری سال‌هاست به یکی از مشکلات اصلی صنعت هوانوردی کشور تبدیل شده است. محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی دولت دوازدهم در نخستین ماه‌های وزارتش در ۱۰ بهمن ۱۳۹۷ دستور داد تا فروش بلیت چارتری به‌جز برای مقاصد گردشگری (مشخصا کیش و قشم) و جزایر، سکوها و مقاصد نفتی (جزیره خارک و عسلویه) ممنوع شود. طبق این دستور اسلامی، فروش بلیت پروازهای برنامه‌ای به‌صورت چارتری تخلف بوده و سازمان هواپیمایی با متخلفان برخورد می‌کند. اما این دستور وزیر سابق راه و شهرسازی دیری نپایید که رنگ باخت و ایرلاین در مدت کوتاهی بار دیگر آغاز به فروش بلیت چارتری کردند؛ این فرآیند دو بار دیگر در زمان وزارت اسلامی تکرار شد اما همچنان فروش بلیت چارتری ادامه داشته و حتی هم‌اکنون به یکی از اصلی‌ترین بخش‌های صنعت حمل‌ونقل هوایی تبدیل شده است.

یک عضو انجمن شرکت‌های هواپیمایی پیش از این گفته بود که ایرلاین‌ها چاره‌ای جز فروش بلیت چارتری ندارند، چون هزینه‌های بالای خرید قطعات و دستمزد کارکنان از محل فروش ۶ ماهه یا یک‌ساله بلیت پروازهای چارتری به آژانس‌های گردشگری تامین می‌شود.

سخن پایانی

شکل‌گیری تمام حواشی و اعتراضات نسبت به دو نرخی شدن بلیت هواپیما، سبب شد وزیر راه و شهرسازی پس از گذشت دو هفته از ابلاغ بخشنامه، آن را لغو کند. بنا بر اعلام رستم قاسمی، هیچ‌یک از سایت‌های ایرانی حق فروش بلیت هواپیما براساس دلار را نداشته و از روز دوشنبه ۱۳ تیر، بلیت هواپیما با همان نرخ مصوب به فروش می‌رسد. قاسمی همچنین اعلام کرده که تمهیداتی برای فروش بلیت به اتباع خارجی در نظر گرفته ‌شده که دستورالعمل آن به‌زودی آماده و ابلاغ می‌شود.