تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ هدف‌گذاری شده است. در حال‌ حاضر نیز برآورد می‌شود ظرفیت تولید در این صنعت بالغ بر ۴۵ میلیون تن باشد. در چنین موقعیتی حرکت به‌سمت تولید فولادهای پیشرفته با ارزش‌افزوده بالا اهمیت می‌یابد. تولید این محصولات پیشرفته لازمه تداوم تولید و حضور ماندگار و رقابتی در بازار فولاد جهانی است.

فولاد پیشرفته، کم‌تقاضا

به‌گزارش ایراسین، محمد نیلی، رئیس انجمن مهندسی مواد و متالورژی ایران اظهار کرد: نسل ما فولاد را نماد صنعت می‌دانست، اما در حال ‌حاضر هوش‌مصنوعی به نماد توسعه بدل شده است. با اینکه فولاد سابقه ۵هزارساله مصرف دارد، اما هنوز جایگزینی برای آن پیدا نشده است. در دنیای کنونی تلاش می‌شود تا با اصلاح فولاد از منظر اقتصادی، خواص مکانیکی، فیزیکی و خردگی، کاربرد و.... فولادهای پیشرفته تولید کرد. نیلی بااشاره به تحولات صنعت فولاد گفت: هر هفته یک نوع فولاد جدید در دنیا ساخته می‌شود. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده وارد فضای جدیدی شویم که دسترسی به خواص جدید را امکان‌پذیر کند. رئیس انجمن مهندسی مواد و متالورژی ایران افزود: فولاد دنیا در صنعت خودرو کاربرد دارد. فولادهای پیشرفته ویژگی‌های مختلفی مثل وزن کمتر و استحکام بیشتر دارد که باعث می‌شود شکل قطعات ساده‌تر شود، زیرا اکنون شکل قطعات برای استحکام به‌شکل پیچیده طراحی می‌شوند؛ در صورتی که اگر ورق ابتدایی، خود از استحکام بیشتری برخوردار باشد، دیگر نیازی به این مسئله نیست.

وی گفت: مسیر دانشگاه‌ها و صنایع در عرصه فولاد همراستا نیستند، این در حالی است که برای توسعه فناوری نیازمند استفاده از دانش فولادهای پیشرفته هستیم. همراستا نبودن دانشگاه و صنعت، چالش جدی برای صنعت فولاد به‌شمار می‌رود. فعالیت‌های تکنولوژیک و دانش‌بنیان در کشور تقاضا ندارد. شرط ارتقای فناوری این است که فرآیند فعلی و بازار تغییر کند.

توسعه صادرات فولاد

اسدالله فرشاد، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان اظهار کرد: فولاد و صنایع‌معدنی، ایران را از وابستگی به اقتصاد نفتی خارج می‌کند. بیش از ۵۵ سال از قدمت صنعت فولاد ایران می‌گذرد و طی ۴ دهه اخیر گام‌های مهمی در توسعه سرمایه‌گذاری حوزه صنعت و معدن برداشته شده است.

روزگاری بیش از ۱۹ میلیون تن فولاد وارد ایران می‌شد، اما در حال‌ حاضر ایران به نماد صادرات فولاد بدل شده است. وی با بیان اینکه «حدود ۱۲ درصد از فولادهای تولیدشده در دنیا فولادهای با ارزش‌افزوده بالا هستند» تاکید کرد: توسعه صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، ایجاد پیش‌نیازهای لازم برای تولید یک نیاز است؛ بنابراین باید زمینه برای تولید فولادهای با ارزش‌افزوده بالا فراهم شود. فرشاد خاطرنشان کرد: زمینه برای تولید فولادهای با ارزش‌افزوده بالا شامل ۳ مرحله کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است.

اقدامات اساسی در کوتاه‌مدت شامل آمادگی و تجهیز واحد فروش، مهندسی فروش فناوری تولید، برنامه‌ریزی تولید، لجستیک و اتوماسیون و در میان‌مدت بازاریابی فعال داخلی و بین‌المللی و در بلندمدت تهیه طرح توجیهی فنی ـ اقتصادی و تامین سرمایه‌گذاری لازم در این زمینه موردنیاز است.

تولید با ارزش‌افزوده بالا

تولید فولاد با ارزش‌افزوده بالا در دستور کار بسیاری از صنایع کشور قرار دارد، بهمن تجلی‌زاده، معاون بازاریابی و فروش شرکت فولاد خوزستان گفت: فولاد خوزستان اقدامات مختلفی در زمینه تولید فولاد با ارزش‌افزوده بالا انجام داده است و تولید تختال‌ها با ارزش‌افزوده بالاتر در دستور کار این شرکت قرار دارد. وی اظهار کرد: برخی فولادهای آلیاژی باوجود ارزش‌افزوده بالا، قابلیت تولید انبوه ندارند. فولادهای زنگ‌نزن  بیشتر در چین استفاده می‌شود. تجلی‌زاده ادامه داد: ۳ نسل در تولید فولاد وجود دارد؛ در نسل سوم هزینه تولید فولاد بهینه شد. فولاد خوزستان اقدامات مختلفی در زمینه تولید فولاد با ارزش‌افزوده بالا انجام داده است، بنابراین تولید تختال‌ها با ارزش‌افزوده بالاتر در دستور کار شرکت فولاد خوزستان قرار دارد. تجلی‌زاده تاکید کرد: پروژه احداث پکیج متالورژی ثانویه و ماشین ریخته‌گری شمش اسلب عریض اکنون در شرکت فولاد خوزستان در حال اجرا است که با بهره‌برداری امکان تولید محصولات کیفی با ارزش‌افزوده بیشتر و تنوع ابعادی شمش تولیدی را فراهم می‌کند.معاون بازاریابی و فروش شرکت فولاد خوزستان گفت: به‌علاوه امکان عملیات بهینه‌سازی و افزایش ظرفیت ماشین‌های ریخته‌گری موجود با حفظ ظرفیت تولید بخش فولادسازی را فراهم می‌کند.

سخن پایانی

صنعت فولاد از ظرفیت بالایی برای خلق ارزش‌افزوده، درآمدزایی و همچنین اشتغالزایی برخوردار است. این صنعت می‌تواند به‌عنوان موتور محرک صنعتی به رشد اقتصادی هرچه بیشتر در کشور منجر شود. این صنعت می‌تواند اقتصاد کشور را از وابستگی به نفت نجات دهد. برهمین اساس انتظار می‌رود فعالان صنایع فولاد کشور به‌سمت تولید فولادهای پیشرفته گام بردارند.