پنج‌شنبه 09 فروردین 1403 - 28 Mar 2024
کد خبر: 19027
تاریخ انتشار: 1401/05/26 00:25

نقش صنعت دامداری در تخریب محیط‌زیست

کامیار فکور_خبرنگار

کمتر پیش می‌آید افراد هنگام مصرف کالا به زنجیره تولیدی آن فکر کنند، اما مسیری که یک کالا برای تولید و به مصرف رسیدن طی می‌کند، ممکن است سخت‌ترین کارها را با مزد ناچیز به کارگران تحمیل کند و آثار مخربی در محیط‌زیست به‌جا بگذارد. اگر چاقو را به دست یک جمعیت انسانی بدهیم و وظیفه کشتار حیوانات را بر عهده آنها بگذاریم، افراد بسیاری هستند که عطای گوشت را به لقایش ببخشند. به همین دلیل، افراد ترجیح می‌دهند این وظیفه به‌هیچ‌عنوان به دوش کسانی جز کارگران کشتارگاه‌ها نیفتد و زنجیره تولید نادیده گرفته شود. اما زنجیره تولید گوشت و محصولات دامی تنها با اعمال خشونت علیه حیوانات همراه نیست،‌ بلکه آسیب‌های جدی به محیط‌زیست وارد می‌کند. در سال ۲۰۰۶، بخش غذا و کشاورزی سازمان ملل در مقاله‌ای اعلام کرد که دامداری‌ها مسئول ۱۸ درصد کل گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط بشر هستند. در سال ۲۰۰۹، سازمان نظارت جهانی با انتقاد از روش‌های محاسباتی سازمان فائو و با لحاظ کردن فاکتورهای بیشتر و دقیق‌تر، اعلام کرد نقش دامداری‌ها بسیار بدتر از چیزی است که فائو اعلام کرده، به‌گفته این سازمان، صنعت دامداری‌ مسئول ۵۱ درصد گازهای گلخانه‌ای تولیدشده توسط بشر است. با این حال، صحبت بر سر نقش صنعت دامداری در گرمایش جهانی با محافظه‌کاری‌ها و ترس‌های زیادی روبه‌رو است.

اما چرا دامداری‌های صنعتی این‌گونه زمین را گرم می‌کنند؟ تخمیر روده‌ای، به فرآیند تخمیر بی‌هوازی غذا از راه میکروب‌ها در سامانه گوارشی حیوان‌ها گفته می‌شود. در نتیجه این فرآیند، متان آزاد می‌شود. تکاپوهای تخمیری باکتری‌ها در روده نشخوارکنندگان سهم زیادی در انتشار گاز متان دارد. متان، یکی از گازهای گلخانه‌ای است که گرچه از نظر اندازه پخش شدن در فضا پس از دی‌اکسید کربن و در رده دوم قرار دارد، اما تاثیر یک مولکول آن، ۲۵ برابر یک مولکول دی‌اکسیدکربن در گرمایش زمین نقش دارد. در دوره‌های متفاوت یخبندان، اندازه متان از ppbv۳۵۰ تا ۷۰۰ در نوسان بوده است. این اندازه در دوره پیش صنعتی نیز ppvb۷۰۰ و هم‌اکنون به ppvb‌۱۸۰۰ رسیده است. با این همه، کاهش سریع متان می‌تواند در کوتاه‌مدت به مهار گرمای جهانی کمک کند. به عقیده دانشمندان، اگر انتشار گاز متان کاهش پیدا کند، می‌توان تا ۰.۳ درجه سانتی‌گراد از افزایش دمای جهانی جلوگیری کرد.

کود حیوانی نیز به‌خاطر اینکه گازهای نیتروژن اکسید و متان را در هوا منتشر می‌کند، آثار مخربی بر اکوسیستم یک ناحیه و به‌طور کل گرمایش جهانی دارد، اما تنها انتشار متان نیست که دامداری‌های صنعتی را جزو صنایع مخرب قرار می‌دهد، بلکه باید به آلودگی آبی، مصرف بالای منابع غذایی و به زیر کشت رفتن زمین‌های بیشتر، مصرف بالای آب در تولید محصولات دامی نیز اشاره کرد. عدم‌رعایت نکات بهداشتی توسط دامداری‌ها می‌تواند منجر به ورود مستقیم کودهای حیوانی و فاضلاب دام‌ها به رودخانه‌ها یا منابع آب زیرزمینی یک منطقه شود. این سموم، نه‌تنها تاثیرات منفی بر اکوسیستم یک منطقه می‌گذارد، بلکه می‌تواند به‌راحتی وارد زنجیره غذایی انسان‌ها و منجر به مرگ و بیماری شود. صنعت دامداری ،یکی از صنایع آب‌بر جهان به‌شمار می‌رود. مصرف محصولات دامی بیش از یک‌چهارم ردپای آب در زندگی انسان‌ها را شامل می‌شود. به‌گفته کارشناسان برای تولید یک کیلوگرم گوشت گاو، ۱۵ هزار و ۴۱۵ لیتر آب مصرف می‌شود که بالاترین مصرف آب بین سایر مواد غذایی را دارد. هر حیوان زنده، ۳ مولفه ردپای آب مجازی دارد که عبارتند از مقدار آب موردنیاز برای رشد و مصرف غذا، سرویس و نظافت و نوشیدن و آماده کردن غذای حیوان. مصرف آب در زنجیره تولید گوشت در کشورهایی مانند ایران که بهره‌وری پایینی در تولید دارند، به‌مراتب بیشتر است.

براساس تحقیقی با عنوان «استفاده از مفهوم ردپای آب مجازی در تولیدات دامی برای حفاظت منابع آب» آب مجازی در گوشت گاو در ایران ۳ برابر متوسط جهانی عنوان شده است. همچنین متوسط ردپای آب مجازی در شیر در ایران دو و نیم برابر متوسط جهانی است. با این حال، صنعت دامداری یکی از سودده‌ترین و اصلی‌ترین صنایع جهانی است که مصرف بیشتر محصولات آن نقل زبان رسانه‌هاست. 


کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/488bek