از سویی هم‌افزایی خوبی نیز بین نهاد‌های گوناگون ایجاد می‌شود. در این میان و به‌واسطه برگزاری مدون این رویداد، برای انجمن شرکت‌های بیمارستان‌ساز هم فرصتی ایجاد می‌شود که همکاران خود را در اصناف دیگر پیدا کند و رایزنی‌های بهتری انجام شود. محمدنبی گوهرگانی، رئیس انجمن شرکت‌های بیمارستان‌ساز ایران در گفت‌وگو با صمت از زیروبم برگزاری این نمایشگاه گفته است. انجمن شرکت‌های بیمارستان‌ساز ایران اردیبهشت‌ ۱۳۹۷ به صورت رسمی کار خود را شروع کرده است. هرچند این انجمن در سال‌های نخست فعالیت‌های مؤثرتری را داشته اما شیوع کرونا امکان ارتباط‌گیری با نهاد‌های دولتی را کم کرده که به گفته گوهرگانی این فعالیت به هرحال متوقف نشده است.

امسال ششمین نمایشگاه بین‌المللی بیمارستان‌سازی، تجهیزات و تأسیسات بیمارستانی برگزار می‌شود. از کم و کیف برگزاری این نمایشگاه بگویید.

سال گذشته به‌دلیل کرونا این نمایشگاه برگزار نشد. خوشبختانه امسال فضایی ایجاد شد که ششمین نمایشگاه بین‌المللی بیمارستان‌سازی، تجهیزات و تاسیسات بیمارستانی همراه با تشکل‌های صنفی برگزار شود. یکی از مهم‌ترین تشکل‌های حاضر در برگزاری این نمایشگاه انجمن شرکت‌های بیمارستان‌ساز ایران است. این انجمن یکی از انجمن‌های صنعت احداث کشور و متشکل از ۴۱ عضو است. ۱۰ شرکت مهندس مشاور و ۳۱ شرکت پیمانکار در این انجمن عضو هستند. از سال ۱۳۹۶ انجمن کار خود را آغاز کرده است.۴۱ شرکت عضو انجمن بیش از ۹۰ درصد بیمارستان‌های بعد از انقلاب را طراحی و اجرا کرده‌اند. در کل نمایشگاه محلی برای حضور مجموعه‌های تأسیساتی، تجهیزاتی و تجاری هستند. عموما مسئولان و فعالان دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت از نمایشگاه بازدید کرده و برای آشنایی با فروشندگان و سازندگان تجهیزات به نمایشگاه می‌آیند. اعضای حاضر در نمایشگاه نیز با معرفی توان خود به این مجموعه‌ها به توسعه صنعت بیمارستان‌سازی در کشور کمک می‌کنند.

به نظر شما، شیوع کرونا چه مزایا و معایبی برای سیستم بهداشت و درمان کشور داشت؟

اگرچه کرونا برای کشور مشکل‌ساز شد اما نقاط ضعف و قوت سیستم بهداشت و درمان کشور را نیز آشکار کرد. نقش برجسته و مؤثر کادر بهداشت، درمان و صنعتگران بیمارستان‌سازی نیز در این دوران مشخص شد. اجازه ندادیم، کرونا فعالیت همکاران ما را در این ایام متوقف کند. در دوران کرونا حدود ۱۰ هزار و ۶۰۰ تخت بیمارستانی ساختیم و براساس گزارش‌ها از اسفند ۱۳۹۸ تا اول آذر ۱۴۰۰ پیش ۸۰ مرکز بهداشت و درمان با بیش از ۱۰ هزار تخت بیمارستانی در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار گرفت.

در گذشته بعد از تحویل بیمارستان‌ها ۲ تا ۳ سال برای تجهیز، زمان لازم بود اما در دروان کرونا شرایط متفاوت شد. به علت نیاز شدید اعتبارات لازم به‌سرعت تامین و در بیمارستان‌ها مورداستفاده قرار می‌گرفت. در سال چهارم فعالیت انجمن هستیم و ارتباط خوبی با متولیان ساخت بیمارستان داریم.

در این بین، نقش نهادهای حاکمیتی برای توسعه فعالیت تشکل‌های بیمارستانی چگونه است؟

نهادهای دولتی باید به این تصمیم‌گیری برسند که بخشی از اختیارات حاکمیتی را به تشکل‌ها واگذار کنند. این روند باید به قانون تبدیل شود. با انعطاف و تغییر در قوانین بالادستی، تشکل‌ها در ارتقای کمی، کیفی و انتخاب نوع بیمارستان به دولتمردان کمک خواهند کرد. بیمارستان‌های ما در همه نقاط کشور آمادگی لازم برای بیماران کرونا و شرایط اپیدمی را نداشتند. دولت و وزارت بهداشت مجبور شدند، در هر شهرستان یک یا دو بیمارستان را به بیماران کرونایی اختصاص دهند.

طبق آمار، هنوز هم بسیاری از استان‌ها و شهرستان‌های ما با مشکل کمبود فضای بیمارستانی و کار درمان مواجه هستند. در دوران کرونا برای این شهرستان‌ها چه اقداماتی انجام شد؟

در بسیاری از شهرستان‌ها تنها یک بیمارستان وجود داشت و شرایط سختی ایجاد شد. در نتیجه بیماران به بیمارستان‌های هم‌جوار منتقل شدند. در این شرایط از مسئولان خواستیم در طراحی بیمارستان‌های جدید، نگاه دوگانه داشته باشند تا بیمارستان‌هایی با عملکرد دوگانه برای بیماری‌های همه‌گیر و بیماری‌های عمومی طراحی شوند. راهرو و سیستم‌های مجزا و شرایط قرنطینه برای بیمارستان‌ها باید ایجاد شود. این امکان وجود دارد که در سال‌های آینده بیماری ویروسی دیگری شیوع پیدا کند و ما نیاز به بیمارستان‌های جدید داشته باشیم. متأسفانه باوجود نیازهای ایجادشده، تاکنون به این موضوع توجهی نشده است.

انجمن در این فرآیند بارها خواست کرده نواقص عملکرد بیمارستان‌ها را در بیماری‌های ویروسی همه‌گیر بررسی و گزارشی برای رفع این نواقص تهیه شود که تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است. در صورت تدوین چنین گزارشی همکاران مشاور ما در طراحی بیمارستان‌ها از این آمارها استفاده خواهند کرد. امید است بعد از اپیدمی کرونا فرصتی ایجاد شود تا مسئولان به بحث مهندسی پزشکی نیز توجه بیشتری کنند.

حضور و نقش انجمن در برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی پزشکی چگونه است؟

 انجمن شرکت‌های بیمارستان‌ساز ایران در همه نمایشگاه‌های تخصصی شرکت می‌کند. شرکت در نمایشگاه‌ها هیچ آورده مالی برای انجمن ندارد. ما کارخانه تولیدی و تجهیزاتی نیستیم و رتبه‌بندی سازمان برنامه‌وبودجه را داریم. در یک مکانیسم خاصی به ما کار می‌دهند. نگاه انجمن برای شرکت در نمایشگاه نگاه مادی نیست. انجمن نگاه سخت‌گیرانه‌ای در عضوگیری دارد. اعضا باید حداقل ۳ بیمارستان طراحی و اجرا کرده باشند و اگر این شرط نبود، تعداد اعضای ما بیش از ۱۵۰ نفر می‌شد. این محدودیت به علت توجه ویژه به کیفیت تشکل است. انجمن تلاش می‌کند، به ارتقای سطح کمی و کیفی پروژه‌های بیمارستان‌سازی کمک کند.

کرونا چه تاثیری بر جایگاه صنعت بیمارستان‌سازی داشته است؟

کرونا جایگاه صنعت بیمارستان‌سازی را بسیار ارتقا داد و توجه به این صنعت به‌عنوان یک نیاز مطرح شد. اگر کرونا نبود، بحث افزایش ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز موضوعیت نداشت. در گذشته آموزش نیاز اولیه کشور بود اما درحال‌حاضر در افکار عمومی بعد از اشتغال، بهداشت و درمان نیاز اولیه شده است. در روزهای اوج کرونا ه برای یک‌تخت مراقبت ویژه باید به چند نفر متوسل می‌شدیم. در ۸ سال گذشته تخت‌های مراقبت ویژه ما دو برابر شده و اگر تخت‌ها اضافه نمی‌شد، در برابر کرونا تلفات بیشتری داشتیم. از نظر قانونی اگر شهری ۳ بیمارستان داشته باشد، شرایط احراز و ایجاد دانشگاه علوم پزشکی را خواهد داشت. تعداد دانشگاه‌های علوم پزشکی خیلی بیشتر از تعداد استان‌هاست اما همچنان کاستی‌هایی در این عرصه داریم که کرونا آن را نمایان کرد.

استانداردهای صنعت بیمارستان‌سازی در ایران چگونه است؟

استانداردهای بیمارستانی را وزارت بهداشت تهیه می‌کند و متأثر از بودجه است. منابع محدودی برای یک نیاز مشخص وجود دارد و باید با همین منابع، فضای فیزیکی را درست کنیم تا مردم از خدمات بهداشتی و درمانی بهترین استفاده را کنند.باید اعتبارات بخش بهداشت و درمان در لایحه بودجه بهتر دیده شود. همچنین با فرمول‌هایی بخش خصوصی باید تشویق به سرمایه‌گذاری شود. بخش بهداشت و درمان به‌عنوان یک بیزینس غیرتخصصی پزشکی مطرح نشده است. سرمایه‌گذار غیرپزشک باید در بخش بهداشت و درمان حضور یابد تا صنعت بیمارستان‌سازی در ایران رونق بگیرد. سرمایه‌های زیادی هست که می‌تواند به این بخش ورود کند. صنعتگران می‌توانند در این حوزه فعال شوند. همچنین دولت می‌تواند این نکات را در سیاست‌گذاری‌ها و تعرفه‌گذاری مشخص کند.

به نظر شما با برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی، فرهنگ بیمارستان‌سازی در کشور ارتقا می‌یابد؟

بیمارستان، کارخانه نیست. پزشک متخصص و معروف بیمارستان را به یک برند تبدیل می‌کنند. صنعتگر بیمارستان را می‌سازد اما همین بیمارستان برای جذب بیمار نیاز به پزشک متخصص دارد. البته نباید فراموش کرد بیشتر فعالیت‌ها در کشور ما خانوادگی است. با توجه به شیوع کرونا و گسترش تأسف‌بار بیماران سرطانی در کشور، در سال‌های اخیر بخش‌های خصوصی وارد میدان شده و برای سرمایه‌گذاری در این حوزه ابراز تمایل کرده‌اند. به علاوه اینکه اگر نگاهی به کلینیک‌های بهداشت و درمان شهری بیندازیم، شاهد ورود سرمایه‌گذاران به حوزه زیبایی هستیم. درآمد در این حوزه بیشتر است. در این مراکز در کنار خدمت‌رسانی پزشکان عمومی، آزمایشگاهی و درمانی، خدمات زیبایی نیز ارائه می‌شود.

سرمایه‌گذار به‌دنبال درآمد است و در هر حوزه‌ای که راحت‌تر کسب سود کند، به آن حوزه جذب می‌شود. با این تعریف، باید گفت نمایشگاه هدف خاصی را دنبال می‌کند. اگر تبلیغات رادیو و تلویزیونی گسترده‌تر شود، صنعت بیمارستان‌سازی بهتر شناخته می‌شود. مردم باید با بیمارستان‌سازی و فرآیند ساخت بیمارستان آشنا شوند. بیمارستان تنها اسکلت و ساختمان نیست، بیمارستان نیازمند تجهیزات، تخت، گاز طبی، اتاق عمل و... است.

در نهایت اینکه، چه بخش‌هایی باید به نمایشگاه‌های حوزه پزشکی اضافه یا به چه بخش‌هایی باید توجه بیشتری شود؟

 نمایشگاه‌ها باید به حوزه نگهداری بیمارستان‌ها توجه بیشتری کنند. دانشگاه‌های علوم پزشکی بودجه کمی دارند و به‌ندرت به بحث نگهداری بیمارستان‌ها توجه می‌کنند. اگر بیمارستان نو و تازه‌ساختی را تحویل افراد غیرحرفه‌ای بدهیم، در مدت‌زمان کوتاهی مستهلک می‌شود. به علاوه اینکه آیین‌نامه‌های لازم برای نگهداری پروژه‌های بیمارستانی تعریف نشده است. به علت محدودیت بودجه و قوانین به کیفیت اجرا و بحث نگهداری توجه نمی‌شود. بحث نگهداری به‌عنوان فرهنگ‌سازی باید در مدارس آموزش داده شود.